Για το βιβλίο του Πέτρου Ιωαννίδη

Εδώ και μια εικοσαετία είναι πολλοί οι άνθρωποι που εκφέρουν άποψη στον δημόσιο λόγο, που προσπαθούν να βάλουν τους τίτλους τέλους σε κάποια χρονική στιγμή της μεταπολίτευσης. Νομίζω ότι ο Πέτρος Ιωαννίδης έκανε διάνα. Σήμερα ξέρουμε ότι από το 2010 ζούμε σε μια άλλη χώρα και ό, τι ζούσαμε μέχρι τότε, ήταν οι φυσιολογικές πολιτικές και κοινωνικές διακυμάνσεις μιας μακράς ομαλής περιόδου. Οι τελευταίες εκλογές που έγιναν με αυτές τις συνθήκες ήταν το 2009 - γιατί ήταν η τελευταία φορά που ο μεγάλος χαμένος πήρε ποσοστό πάνω από 30%. Στην περίοδο που μπήκαμε μετά το '10, το 30 είναι το κατώφλι για τον νικητή των εκλογών.

Ο Πέτρος Ιωαννίδης είναι η γενιά μου. Είμαστε η γενιά που ευλογήθηκε και αδικήθηκε όσο καμία άλλη στη νεώτερη πολιτική ιστορία. Είμαστε η γενιά της εξωστρέφειας, του κοσμοπολιτισμού, της πολύπλευρης μόρφωσης, των ταξιδιών και των άνετων, ξέγνοιαστων παιδικών χρόνων. Η μοσχαναθρεμμένη γενιά που όταν ήρθε η ώρα της να πάρει τα ηνία της χώρας της τράβηξαν το χαλί κάτω απ´ τα πόδια και την άφησαν να περιπλανιέται από τα 500 ευρώ στο ταμείο ανεργίας. Ήταν η πρώτη γενιά που ωρίμασε διαφορετικά από τον τρόπο που μεγάλωσε. Όμως δεν είμαστε μία παραιτημένη γενιά, δεν περιμένουμε απ´ τους άλλους να μας ξαναστρώσουν τον δρόμο, πλέον γνωρίζουμε ότι πρέπει να τον ανοίξουμε μόνοι μας όσο δύσβατος κι αν είναι, με έμπνευση, δημιουργικότητα και εργατικότητα.

Σήμερα κρατάτε στα χέρια σας ένα δείγμα της δημιουργικότητας και της εργατικότητας του Πέτρου Ιωαννίδη. Φαινομενικά το «2009: Οι τελευταίες εκλογές της Μεταπολίτευσης» είναι ένα βιβλίο που διατρέχει τη 10ετία του 2000 μέσα από καμπύλες ψυχρών αριθμών, στατιστικής και δημοσκοπικών ευρημάτων. Στην ουσία όμως καταγράφει τις υπόγειες διαδρομές μιας κοινωνίας που νόμιζε πως ήταν ο πρωταγωνιστής και το '10 πληροφορήθηκε ότι είναι ο κομπάρσος. Ήταν ακριβώς η στιγμή που συνειδητοποιούσε στο πετσί της ότι εκείνο το όμορφο ταξίδι έφθασε στο τέλος με βίαιο τρόπο, δηλαδή ότι η μεταπολίτευση τελείωσε.

Η Ελλάδα της μεταπολίτευσης ήταν ένα κρουαζιερόπλοιο που ταξίδευε σε όλο και πιο εξωτικά μέρη. Το 10 πληροφορηθήκαμε ότι το καράβι ήταν δανεικό και χρωστούσαμε τα καύσιμα. Ο τελευταίος καπετάνιος του αντί να κάνει οικονομία στα καύσιμα, φούλαρε τις μηχανές κι έριξε το καράβι στα βράχια. Η ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ ήταν εκείνη που της έλαχε ο κλήρος να κυβερνήσει τις σωσίβιες λέμβους. Στην νέα εποχή - την εποχή των μνημονίων - θα ταξιδεύαμε μέσα σε βάρκες.

Ο Πέτρος Ιωαννίδης έζησε από κοντά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ, της τρίτης του περιόδου. Τη νέα γενιά στελεχών που ανέδειξε, κάτι που συνέβαινε σε κάθε αλλαγή αρχηγού σε αντίθεση με τη δεξιά που η ακινησία των προσώπων ήταν παροιμιώδης. Ο Πέτρος περιγράφει εκ του σύνεγγυς την περιπέτεια των δύο αποτυχημένων εκλογών του «4» και του «7», τη σταδιακή πολιτική ωρίμανση της ομάδας αυτής και του αρχηγού της και τις μεταβολές στο εκλογικό σώμα που την οδήγησαν στην κατάληψη της εξουσίας.

Ένα δικό μου σχόλιο θα ήταν ότι η ιστορία αδίκησε αυτό το πολιτικό προσωπικό γιατί ενώ ήρθε για να μπολιάσει την πολιτική ζωή της χώρας με νεωτερικότητα, έμπνευση και καινοτόμες ιδέες, κατέληξε να εφαρμόζει το πρόγραμμά της μέσα σε βάρκες. Πάντως νομίζω πως πολλές απ´ αυτές τις ιδέες, παρά την κακοκαιρία και τις φουρτούνες έφθασαν μέχρι τις μέρες μας. Ο Πέτρος, ο ταξιδιωτικός διηγηματογράφος αυτής της περιπέτειας, θα είναι εδώ για να μας διηγηθεί τα νέα όμορφα ταξίδια με ασφαλέστερα σκάφη.

*Ομιλία από την εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2018