Αν κανείς ανατρέξει στα στατιστικά δεδομένα της Eurostat, θα διαπιστώσει ότι η χώρα μας απολαμβάνει μερικές όχι ιδιαίτερα κολακευτικές «πρωτιές» μεταξύ των 28 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό καπνιστών (32,6%), πίσω μόνο από τη Βουλγαρία (34,7%). Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 23,9%. Η Ελλάδα διατηρεί τη δεύτερη θέση και στην κατηγορία των καθημερινών καπνιστών (27%), αυτή τη φορά ελάχιστα πίσω από τη Βουλγαρία (27,3%). Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 18,4%.
Αληθινά τραγική είναι η επίδοση της χώρας και ως προς το παθητικό κάπνισμα. Όχι να το παινευτούμε αλλά εκεί δεν μπορεί να μας...ανταγωνιστεί κανείς! Στην Ελλάδα υπάρχει με τεράστια διαφορά το μεγαλύτερο ποσοστό παθητικών καπνιστών (64,2%) στην Ε.Ε, με την Κροατία να μας ακολουθεί στη δεύτερη θέση από πολύ μακριά (44,7%). Ο ευρωπαϊκός μέσος είναι μόλις 21,6%.
Όχι τυχαία, η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται πάντοτε στις πρώτες θέσεις κάθε λίστας διεθνών οργανισμών που αφορά κρούσματα καρκίνου στον πνεύμονα. Η χώρα μας μάλιστα είναι από τις ελάχιστες του ανεπτυγμένου κόσμου με τόσο υψηλά ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα στους άνδρες. Δεν αποτελεί κάποιου τύπου υπερβολή: το κάπνισμα σκοτώνει. Κυριολεκτικά.
Αντί η πικρή πραγματικότητα των αριθμών να κινητοποιήσει το πολιτικό σύστημα προς τη λήψη μέτρων, η Ελλάδα παραμένει σήμερα μια από τις τελευταίες χώρες του δυτικού κόσμου που συνειδητά ανέχεται και τελικά επιτρέπει το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους. Το επιχείρημα; Το γνωστό και πατροπαράδοτο: αφού δεν θέλει ο κόσμος την απαγόρευση. Γιατί λοιπόν να εισπράξουν οι πολιτικοί το πολιτικό κόστος, όταν οι πολίτες επιθυμούν να καπνίζουν παντού ελεύθερα;
Είναι όμως πράγματι έτσι; Θεωρούν πράγματι οι Έλληνες «ιερό» τους δικαίωμα το να καπνίζουν παντού; Μια πρόσφατα δημοσκόπηση δείχνει ότι μάλλον η κοινωνία, για ακόμα μια φορά, είναι ένα βήμα μπροστά από το πολιτικό σύστημα. Σύμφωνα με έρευνα της ΚΑΠΑ Research για λογαριασμό του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, η στάση των Ελλήνων απέναντι στο κάπνισμα έχει αλλάξει σημαντικά -και προς το καλύτερο.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 27,1% του πληθυσμού δηλώνει σήμερα ότι καπνίζει έναντι του 36,7% που είχε καταγραφεί στην αντίστοιχη έρευνα της ίδιας εταιρείας το 2012. Μπορεί τα νούμερα να μην ταυτίζονται απόλυτα με εκείνα της Eurostat αλλά αυτό που αξίζει να κρατήσει κανείς η πτώση αυτή, των 9,6 ποσοστιαίων μονάδων, μέσα σε μόλις 5 χρόνια.
Ακόμα πιο ενδιαφέροντα είναι όμως τα ευρήματα της έρευνα ως προς το παθητικό κάπνισμα και τη στάση της Πολιτείας απέναντι στον αντικαπνιστικό νόμο. Το 83,8% των ερωτηθέντων θεωρούν «πολιτισμική υποβάθμιση» τη μη εφαρμογή του νόμου και το 76,1% δηλώνουν θυμωμένοι για το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μόνη χώρα της Ε.Ε η οποία επιτρέπει το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους. Επίσης, το 96,6% των ερωτηθέντων έχουν βρεθεί τον τελευταίο χρόνο σε κλειστό δημόσιο χώρο μη εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου, κάτι που προκαλεί θυμό στο 74,2% του δείγματος της έρευνας.
Σε ποσοστό 93%, οι πολίτες που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι η Πολιτεία δεν έχει λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την τήρηση του νόμου ενώ ευθύνες καταλογίζουν και στις δημοτικές αρχές, με το 85,2% να δηλώνει ότι ο δήμαρχος και οι αρχές της περιοχής τους δεν φρόντισαν να επιβάλουν την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Μάλιστα, το 69,8% των ερωτηθέντων δηλώνουν πρόθυμοι να λάβουν μέρος σε εθελοντικές δράσεις για τη μείωση του καπνίσματος, ειδικά στους νέους.
Αν λοιπόν, οι πολιτικοί φοβούνται τις αντιδράσεις των πολιτών και δεν τολμούν, ας ενημερωθούν ότι τα πράγματα πλέον έχουν αλλάξει. Οι Έλληνες δεν επιθυμούν «να καπνίζουν όπου γουστάρουν». Η «τσιγαρίλα» δεν αποτελεί κομμάτι της νεοελληνικής κουλτούρας αλλά μείζον κοινωνικό πρόβλημα που πρέπει άμεσα να επιλυθεί.
4°
