Γιατί μας εκπλήσσει η αντίδραση του Γιάννη Σμαραγδή;

Ήταν 19 Αυγούστου του 2013. Σε μια εκδήλωση προς τιμήν του ο Γιάννης Σμαραγδής ανεβαίνει στο βήμα μετά τον Αντώνη Σαμαρά και του αφιερώνει την εξής μαντινάδα: «Σαν ήλιος βγήκες φωτεινός/στ'ς Αμερικής τ' αλώνι (σ.σ.: κάτι σαν Διγενής Ακρίτας που παλεύει με τον χάρο, γιατί οι ξένοι είναι εξ΄ορισμου κάτι εχθρικό)/ κι έλαμψες (σ.σ.: λέμε τώρα...) κι ήρθες νικητής (σ.σ.: επίσης λέμε τώρα...) και σ΄αγαπάμε ούλοι».

Ο ίδιος άνθρωπος τέσσερα χρόνια μετά, δηλώνει ότι θα μηνύσει τους κριτικούς που έθαψαν την ταινία του για τον Νίκο Καζαντζάκη θεωρώντας ότι εκτελούν ένα σκοτεινό σχέδιο εναντίον του. Και εναντίον του Ελληνισμού γενικότερα. Φυσικό είναι.

Διότι ο «σαμαρομαντινάδας» σκηνοθέτης με τις ταινίες του δεν έκανε τίποτα λιγότερο από ό,τι κάνουν τόσες δεκαετίες τα σχολικά βιβλία. Τάισε εθνικό μύθο και ελληνόψυχη υστερία ένα κοινό εθισμένο σε παράτες που κολακεύουν την ελληνικότητα, σε Παπαφλέσσα κάθε 25η Μαρτίου, σε πρωινάδικα τηλεόρασης και σε ηρωική ρητορική παικτών του Survivor. Και γι'αυτό θεωρεί δεδομένο ότι βρίσκεται στο απυρόβλητο. Όπως όλοι όσοι πουλάνε «εθνοκαύλα». Έστω κι αν η ταινία ήταν μια λίγο πιο σοφιστικέ εκδοχή της μαντινάδας του στον Σαμαρά. Γι' αυτόν αυτό είναι η ελληνικότητα. Το γλείψιμο.

Γι΄αυτό και στο πρόσωπό του, όση ώρα κατήγγειλε στην τηλεόραση τους κριτικούς, έβλεπε κανείς την έκπληξη. Το «πώς είναι δυνατόν να με χτυπούν εμένα που λέω ότι οι Έλληνες είναι ο πιο σοφός λαός του κόσμου;». «Που έχουμε τον Βαρβάκη και τον Ελ Γκρέκο τους οποίους έχω επίσης κάνει ταινία;». «Που στην συνέντευξη τύπου για την ταινία μου ήταν πρώτη σειρά ο Τέρενς Κουίκ που γονατίζει μπροστά στα μνημεία;».

Άρα είναι εθνικοί μειοδότες. Και εκπροσωπούν το σκοτάδι - δηλαδή αυτούς που μας πολεμάνε σαν έθνος και θέλουν να μας εξαφανίσουν. Με άλλα λόγια, δεν έχει σημασία το έργο αλλά το θέμα του. Αφού μιλάω για κάτι ιερό όπως ο Καζαντζάκης είναι εν προοιμίου και το έργο μου ιερό. Το ίδιο δεν θα μπορούσε να πει και ο Τζέιμς Πάρις για τον Παπαφλέσσα;  

Στην ψυχολογία αυτό ονομάζεται προβολή. Και είναι εθνική νεύρωση. Προβάλλεις τον εαυτό σου πάνω σε κάτι μεγάλο, για να αισθανθείς ότι φτάνεις στο ανάστημά του. Έστω κι αν είσαι ένας απλός «μαντιναδογράφος». Όταν βλέπεις γύρω σου επί τόσα χρόνια τους άλλους μαντιναδογράφους να γνωρίζουν γενικευμένη αποθέωση, λογικό να αναρωτιέσαι: «Εγώ γιατί όχι;». Και να καταλήγεις στο συμπέρασμα ότι σε πολεμάνε. Και ότι ένα σχέδιο εξυφαίνεται εναντίον σου. Δηλαδή εναντίον του Ελληνισμού. Το ίδιο άλλωστε δεν έλεγε λίγες μέρες πριν και ο Λαζόπουλος;

Ας μη μας εκπλήσσουν λοιπόν οι Σμαραγδήδες. Συμπτώματα ενός γενικευμένου αυτοπαραμυθιάσματος είναι. Ενός γενικευμένου «Σμαραγδίζειν» και «Σμαραγδήζεσθαι» που κυριαρχεί στη δημόσια σφαίρα εδώ και χρόνια. Που γεννάει πατέρες Κλεομένηδες και κατοίκους Παλαιού Φαλήρου που βανδαλίζουν γλυπτά επειδή του θυμίζουν τα εξώφυλλα των βιβλίων του Δημοσθένη Λιακόπουλου με τα Νεφελίμ.