Η πολιτική του διαλόγου

Τη Μεγάλη Εβδομάδα έπρεπε να λυθεί το εξής ζήτημα, για λογαριασμό φίλων από τη Γαλλία: Επτά άτομα ήθελαν να μεταφερθούν, μαζί με τις βαλίτσες τους, από το αεροδρόμιο ως τον Ωρωπό και πάλι πίσω, μια εβδομάδα μετά, την ημερομηνία της αναχώρησής τους.

Η λύση των δύο ταξί δεν συνέφερε, όπως και ο συνδυασμός προαστιακού και ταξί, όπως μελέτησε ο αρχηγός της παρέας. Η εναλλακτική της ενοικίασης ενός επταθέσιου βαν (με ή χωρίς οδηγό), από τις τουριστικές εταιρείες που νοικιάζουν οχήματα ή λιμουζίνες, θα υπερέβαινε και αυτή τα 300 ευρώ. Αυτό που θα συνέφερε, αν υπήρχε, θα ήταν ένα επταθέσιο ταξί, υπηρεσία που βρίσκει κανείς σχεδόν σε κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.

Όμως, η λύση αυτή, μετά από τόσα χρόνια ύφεσης και μνημονίων, δεν είναι διαθέσιμη σε μια κατ’ εξοχήν τουριστική χώρα. Και αυτό γιατί, όπως και με χιλιάδες άλλες (ουσιαστικές) μεταρρυθμίσεις και απελευθερώσεις της αγοράς, έχουμε κάνει το παν για να τις καθυστερήσουμε ή να τις ακυρώσουμε.

Πριν το Πάσχα, η Αθήνα ήταν γεμάτη από αφίσες: «Μας ανοίγουν Κυριακή για να μας κλείσουν φυλακή». Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των εμπόρων θεωρούν «αιτία πολέμου» την επικείμενη κατάθεση του νομοσχεδίου, που προβλέπει εθελοντικό άνοιγμα των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου, πλην των πολυκαταστημάτων, των shop in a shop και των καταστημάτων franchise, ώστε να μην επιβληθούν των «μικρών». Η μία αντίληψη λέει οτι οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες θα μπορέσουν έτσι να πάρουν μια «ανάσα», σε μια κατ’ εξοχήν τουριστική αγορά, που χρειάζεται κάθε ευκαιρία για αύξηση του τζίρου. Η άλλη θεωρεί ότι θα «πνιγούν», γιατί δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το κόστος.

Στους ίδιους δρόμους, άλλες αφίσες κατέγραφαν την αυτονόητη γνώση ότι «το σώμα μας αποτελείται κατά 70% από νερό». Στόχος η αποτροπή της μερικής ή ολικής ιδιωτικοποίησης των εταιρειών ύδρευσης. Η αναξιοπιστία των κυβερνητικών χειρισμών αντιπαρατίθεται με τη ρητορική περί «ξεπουλήματος».

Ταυτοχρόνως καταγγέλθηκε ότι η διαδικασία ανανέωσης του γερασμένου (και επικίνδυνου πια για ασθενείς και διασώστες) στόλου των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ καρκινοβατεί, με αλλεπάλληλες ακυρώσεις, διότι έτσι επιδιώκεται η απευθείας ανάθεση, με όλα τα προφανή οφέλη για τους εμπλεκόμενους. Ή δεν μπορούμε να χωρίσουμε δυο γαϊδουριών άχυρα ή η διαφθορά επιμένει λυσσαλέα.

Εντωμεταξύ, άλλη μια απόπειρα να χτιστεί μια ρύθμιση πάνω σε σαθρά θεμέλια, κατέρρευσε στο (ανώτατο) πεδίο όπου κρίνονται οι νόμοι, σε μια ευνομούμενη πολιτεία. Το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο για την περιβόητη «τακτοποίηση» των αυθαιρέτων (ελληνική πατέντα που εφευρέθηκε για να εισπραχθούν χρήματα και να ρυθμιστεί το τοπίο για ένα εκατομμύριο αυθαίρετα, που σύμφωνα με το Σύνταγμα, δεν μπορούν ως παράνομα να νομιμοποιηθούν ποτέ). Τώρα, ετοιμάζεται νέος νόμος, για την υποτιθέμενη «νομιμοποίηση» της παρανομίας δεκαετιών, ώστε να συνεχιστεί το καθεστώς ανομίας, σε μια πολιτεία που δεν έχει καταφέρει, εν έτει 2013, να έχει ούτε ολοκληρωμένο κτηματολόγιο.

Στο αμιγώς (μικρο)πολιτικό πεδίο, το ΠΑΣΟΚ ανακίνησε θέμα με τη διαχείριση των οικονομικών του, επί προηγούμενης ηγεσίας, διαρρέοντας ότι το ταξίδι Παπανδρέου και συνοδείας στην Κόστα Ρίκα για τη σύνοδο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς κόστισε 200 χιλιάδες ευρώ. Οι αυτοκαταστροφικοί χειρισμοί που οδήγησαν σε μια ακόμη διχαστική σύγκρουση (λες και έχει την πολυτέλεια, το άλλοτε κραταιό κόμμα με τις μονοψήφιες επιδόσεις στις δημοσκοπήσεις), κατέληξαν στην αποκάλυψη ότι το ποσό της «κακοδιαχείρισης» ήταν περίπου το ένα δέκατο της προβοκατόρικης διαρροής.

Στην Αθήνα, ο δήμαρχος απάντησε σθεναρά στην απόπειρα της Χρυσής Αυγής να διοργανώσει συσσίτιο με βάση φυλετικές ή εθνικές διακρίσεις (πράγμα απαράδεκτο για θεσμικό φορέα μιας πολιτείας, που είναι υποχρεωμένη μόνο και μόνο από τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει να «κυνηγάει» τέτοια φαινόμενα). Και αντί τα πολιτικά κόμματα να πάρουν παράδειγμα και να ενωθούν υπό μια ομπρέλα του «συνταγματικού τόξου» κατά των φαινομένων ναζισμού και ρατσισμού, με όπλο ακριβώς τους νόμους και το δίκαιο, ακούστηκαν κάτι αμφιλεγόμενες και συντηρητικές επικρίσεις για την τυπική δικαιολογία και τα κίνητρα του Γιώργου Καμίνη, που «άρχισε την προεκλογική του εκστρατεία».

Το κυβερνητικό στρατόπεδο συγκλονίστηκε το τελευταίο διάστημα από δύο (επι)κρίσεις. Η μία αφορούσε την επαναφορά προσλήψεων στον ευρύτερο κρατικό τομέα, εκτός ΑΣΕΠ μάλιστα, με το «ακαταμάχητο» επιχείρημα ότι έτσι δίνεται δουλειά σε ανέργους έστω και με έναν ελάχιστο μισθό. Η Αριστερά εστίασε στην «κερκόπορτα» που ανοίγει για να καθιερωθεί ακόμα χαμηλότερος κατώτατος μισθός. Οι πιο σφοδρές επικρίσεις, όμως, κυρίως εναντίον των κυβερνητικών εταίρων ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, ήταν ότι επιτρέπεται διά αυτού του τρόπου η επαναφορά των stages, που συντηρεί το «εμπόριο ελπιδας» και την ομηρεία των συμβασιούχων χωρίς καμία αξιοκρατική διαδικασία.

Η άλλη ήταν η διαμάχη μεταξύ δύο αντιλήψεων υπουργών που έχουν προταθεί από το ίδιο κόμμα μάλιστα, τη ΔΗΜΑΡ. Και οι δύο νομικοί, συνταγματολόγος ο ένας και εργατολόγος ο άλλος, οι κύριοι Μανιτάκης και Ρουπακιώτης συγκρούστηκαν για το δικαίωμα των συμβασιούχων να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη και να εξασφαλίζουν προσωρινές διαταγές για την παραμονή τους στην εργασία τους, ώσπου να εκδικαστεί η υπόθεση. Η προφανής αντίδραση κάθε δημοκράτη πολίτη είναι να υπερασπιστεί εδώ την αυτονόητη ανεξαρτησία και το σεβασμό στις αποφάσεις τις δικαιοσύνης, έστω κι αν δεν είναι ακριβώς «αποφάσεις» αλλά μια προσωρινή ρύθμιση.

Ωστόσο, τι γίνεται, όταν διαπιστώνεται ότι υπάρχει «φάμπρικα» προσωρινών διαταγών, που προάγουν αυτό το «εμπόριο ελπίδας», που λέγαμε παραπάνω, με τη συμμετοχή δικηγόρων και δικαστικών, που για τους δικούς τους λόγους ο καθένας τη διαιωνίζουν με αλλεπάλληλες αναβολές; Και γιατί είναι τόσο λάθος να επιχειρείται ο χρονικός περιορισμός και η διόρθωση άλλης μιας στρέβλωσης, ενός πελατειακού «παρασυστήματος» από τα πολλά, που έχουν εφεύρει μικρότερα και μεγαλύτερα συμφέροντα στην ελληνική κοινωνία ώστε να καθίσταται άχρηστη οποιαδήποτε προσπάθεια τήρησης της νομιμότητας και ταυτόχρονα χρηστής διοίκησης;

Η δημοκρατία περιλαμβάνει εγγενώς την αντιπαράθεση των διαφορετικών απόψεων, σχεδόν σε οποιοδήποτε θέμα. Αν θέλουμε όμως να ξεφύγουμε από τη μοίρα της τριτοκοσμικής λειτουργίας και της αυτοακύρωσης θεσμών και κανόνων, ο θεμέλιος αυτός λίθος της δημοκρατικής λειτουργίας πρέπει να συνοδεύεται από υπευθυνότητα, σοβαρότητα, περιορισμό των κραυγών του λαϊκισμού, ευσυνειδησία, εντιμότητα και η μάχη κατά των στρεβλώσεων και των εντυπώσεων από όλες τις πλευρές και σε κάθε βήμα του δημόσιου διαλόγου. Αν δεν το κατανοήσουμε αυτό δεν θα μας σώσει ποτέ κανένα μνημόνιο, αλλά ούτε και η «απαλλαγή» από αυτό.

Στο Μεξικό, πριν από μια εβδομάδα, εκπαιδευτικοί τα έκαναν γυαλιά-καρφιά σε γραφεία κομμάτων, γιατί αντιτίθενται σε μεταρρυθμιστικό νομοθέτημα που τους αφορά. Πιθανώς οι επικρίσεις τους να έχουν βάση, χωρίς αυτό ποτέ να δικαιολογεί τη βία και τις καταστροφές. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι, σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία, ζητούν οι προσλήψεις τους να γίνονται (προφανώς απολύτως αξιοκρατικά) μόνο από τη συνδικαλιστική τους ένωση!

Το ότι πάντα υπάρχουν και χειρότερα δεν μας συγχωρεί...