Margaret Thatcher Rock 'N' Roll

O θάνατος της Μάργκαρετ Θάτσερ προκάλεσε κύμα downloading ροκ κομματιών της εποχής 1979-1990. Η ιδέα ότι η Μάγκι ήταν η ενσάρκωση του Σατανά επί της γης ενέπνευσε το βρετανικό ροκ και συνέβαλε στην ενηλικίωσή του: από το «Ghost Town» των Specials μέχρι το «Margaret on the Guillotine» του Morrissey, ένα ευρύ φάσμα από μουσικά υποείδη περιέγραφαν τη Βρετανία -«ένα μικρό νησί»- και την ηγεσία της, την περιβόητη απεργία των ανθρακωρύχων και τα τελευταία επεισόδια στη Βόρεια Ιρλανδία.

Για τους αναρχο-πανκ «η ενσάρκωση του Σατανά» ήταν ένα δώρο: τι καλύτερο μπορεί να τύχει σε κάποιον που παίζει σε μια μπάντα που πιστεύει ότι ο καπιταλισμός είναι το απόλυτο Κακό; Η Μάργκαρετ Θάτσερ εξέφραζε, χωρίς συμπλέγματα, ένα οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό σύστημα που θεωρούσε τα συνδικάτα, τους σοσιαλιστές, τους φιλελευθέρους και τους μετανάστες, «εσωτερικούς εχθρούς»: γύρω της, τη στιγμή που αναδείχτηκε στην πρωθυπουργία, ακουγόταν το πανκ - δυσαρμονικές κιθάρες, κοφτά riffs και τα υπολείμματα του sex, drugs and rock’n’roll. Κι ενώ το πανκ έδινε τη θέση του στη νεορομαντική ποπ, το σύνθημα των Sex Pistols «No Future» αποκτούσε συγκεκριμένο περιεχόμενο.

Tο πανκ είχε αναπτυχθεί στη διάρκεια της κυβέρνησης των Εργατικών – μιας εποχής μαρασμού όπου δεν ήξερες ποιον να κατηγορήσεις. Κι ύστερα βρέθηκε ο δράστης: ακόμα και ο Paul Weller, που, όταν συμμετείχε στους Jam, ψήφιζε Τόρυς, μεταμορφώθηκε σε ηγετική μορφή των Red Wedge, μιας κολεκτίβας μουσικών με αριστερές πεποιθήσεις, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο «κομμουνιστής» Billy Bragg, η Kirsty MacColl, οι Communards. Όσο για τον Joe Strummer των Clash ήθελε να τοποθετήσει τη φωτογραφία της Θάτσερ μαζί με μια σβάστικα στο εξώφυλλο του EP «The Cost of Living» που κυκλοφόρησε την ημέρα των εκλογών του 1979. (Τελικά, άλλαξε γνώμη). Και προτού η Θάτσερ περάσει ένα χρόνο στην πρωθυπουργία, οι Beat τραγουδούσαν «Stand Down Margaret», προσθέτοντας, ευγενικά, «please».

Oι ροκ μπάντες ήταν ήδη βαμμένες με τα χρώματα του πολέμου εξαιτίας του πανκ που ήταν πολιτικοποιημένο, με τον τρόπο του. Και μολονότι οι μουσικές τεχνοτροπίες άλλαζαν και τα παλιά πανκ συγκροτήματα διαλύονταν, η πολιτική ποπ άνθιζε δίπλα στην ανώδυνη εκδοχή των Duran Duran που συμπληρωνόταν από τα καταγέλαστα χτενίσματα τύπου Lady Di (φράντζες φτιαγμένες με πιστολάκι). Οι ιδέες και το Zeitgeist προϋπήρχαν – στο πρόσωπο της Μάργκαρετ Θάτσερ βρήκαν τον ιδανικό αντι-ήρωα, τον άνθρωπο που έπρεπε να πεθάνει.

Η μουσική γύρω από τη Θάτσερ εμφανίστηκε με ποικίλη θεματική. Υπήρχαν κομμάτια που περιέγραφαν με μελανά χρώματα τη Βρετανία («Shipbuilding», Robert Wyatt, «A Town Called Malice», Jam), την ύφεση των αρχών της δεκαετίας του 1980 και την κρίση των Φόκλαντς («How Does It Feel to Be the Mother of 1.000 Dead», Crass) καθώς και την ίδια τη Μάγκι. Οι Βlow Monkeys γιόρταζαν, πρόωρα, τον χαμό της στο «Τhe Day After You» και ο Elivis Costello την καθύβριζε στο «Τramp the Dirt Down». Δεν ήταν λίγα τα συγκροτήματα που έχτισαν σχεδόν όλο τους το έργο στην αντίθεση με τις θατσερικές αξίες: οι Smiths ήταν ένα από αυτά, αλλά, ακόμα και οι Wham!, ακόμα και οι Spandau Ballet εκφράζονταν εναντίον της.

Η Μάργκαρετ Θάτσερ άντεξε περισσότερο από τους εχθρούς της. Κι όταν έχασε την εξουσία -όχι εξαιτίας του εχθρικού ροκ αλλά εξαιτίας του ίδιου του Κοινοβουλίου, των λεγόμενων backbenchers- το Zeitgeist είχε αρχίσει να αλλάζει: στο κομμάτι των Pulp «The Last Day of the Miner’s Strike», η εργατική αντίσταση («people marching, people shouting») εξελίσσεται σε ψυχαγωγία («socialism gave way to socializing») – οι αγώνες είχαν παρατραβήξει, λίγοι ήταν όσοι επέμεναν ακόμα.

Ο θάνατος της Μάργκαρετ Θάτσερ δεν την έκανε πιο συμπαθητική· πολλοί είναι ακόμη πρόθυμοι να κάψουν το ομοίωμά της – οι νεκροί δεν δεδικαίωνται. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί το «Τhatcher’s Children» των Primal Scream – στο μεταξύ, σημειώνεται ρεκόρ downloading του «Τhatcher Fucked the Kids» του Frank Turner, καθώς και του «The Day That Margaret Thatcher Dies» του Pete Wylie. Για μια ακόμα φορά, οι άνθρωποι πεθαίνουν, τα ινδάλματα κατακρημνίζονται, τα αρνητικά πρότυπα ανατρέπονται – το ροκ εντ ρολ will never die.