Ο Διχασμός των Ελλήνων

Πολλές αναφορές σε δημοσίους υπαλλήλους τα τελευταία χρόνια έχουν χαρακτηριστεί από μια ισοπεδωτική ματιά η οποία τους θέλει όλους τεμπέληδες, υπεράριθμους, βολεμένους και διεφθαρμένους. Σε αυτό βέβαια έχει συμβάλει και το γεγονός ότι σε καιρό κρίσης ο ιδιωτικός τομέας έχει υποστεί τεράστιες απώλειες θέσεων εργασίας, ενώ στο δημόσιο δεν έχει απολυθεί σχεδόν κανείς. Επίσης τα κόμματα εξουσίας έχουν συμβάλει σε αυτή την αντίληψη κατά κόρον δείχνοντας κοινωνική ευαισθησία μονάχα στη διορισμένη εκλογική τους πελατεία και αδιαφορώντας για το ποιος την πληρώνει.

Καθυστέρησαν τις μεταρρυθμίσεις που ήταν απαραίτητες προκειμένου να μην πειραχτεί η ιερή αγελάδα της πολιτικής ζωής της χώρας. Οι διορισμένοι που τους ψήφιζαν όλα αυτά τα χρόνια υπέστησαν μόνο μισθολογικές περικοπές και το λογαριασμό τον έστειλαν στις παραγωγικές τάξεις της χώρας τις οποίες υπερφορολόγησαν. Το μέγεθος της αδικίας είναι τόσο μεγάλο, όταν στον ιδιωτικό τομέα οι νέοι άνεργοι ξεπέρασαν τις 600.000 και έτσι οι ρητορικές που θέλουν τους δημοσίους υπαλλήλους όλους στο ίδιο τσουβάλι, τεμπέληδες και μη, διεφθαρμένους και μη, βρήκαν πρόσφορο έδαφος. Είναι όμως έτσι τα πράγματα όσον αφορά το δημόσιο; Είναι σωστή η αντίληψη πολλών συνανθρώπων μας που υποφέρουν από την κρίση για τους ανθρώπους που απασχολεί ο κρατικός μηχανισμός;

Κατ’ αρχήν στο δημόσιο τομέα υπάρχουν και εκεί τεράστιες ανισότητες, όπως μας έδειξαν τα τελευταία στοιχεία. Οι κυβερνήσεις έκαναν παραχωρήσεις στους κλάδους του δημοσίου που είχαν τα ισχυρότερα συνδικάτα και ασκούσαν τις μεγαλύτερες πιέσεις στην κοινωνία. Παραδοσιακά εφοριακοί, τελωνειακοί, εργαζόμενοι στον τομέα της ενέργειας, στις αστικές συγκοινωνίες αποσπούσαν όλα αυτά τα χρόνια όλο και μεγαλύτερο κομμάτι από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Αντίθετα δάσκαλοι και καθηγητές, για παράδειγμα, ή οι εργαζόμενοι στα ασφαλιστικά ταμεία δεν κατάφεραν παρά να αποσπάσουν πολύ μικρές αυξήσεις όλα αυτά τα χρόνια. Αντίστοιχα, στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε το ενιαίο μισθολόγιο επεβλήθη με μεγάλη καθυστέρηση σε ορισμένους κλάδους του δημοσίου. Και όταν σε περίοδο κρίσης κάποιοι κλάδοι του δημοσίου ωφελούνται, κάποιοι άλλοι αδικούνται και με το παραπάνω. Έτσι στους εργαζόμενους του μετρό χρειάστηκε να περάσουν 3 χρόνια σχεδόν από το ξέσπασμα της κρίσης προκειμένου να τους επιβληθεί το ενιαίο μισθολόγιο. Στους δάσκαλους, όμως, οι μειώσεις ξεκίνησαν σχεδόν αμέσως.

Ενώ, λοιπόν, υπάρχουν τεράστιες αδικίες μεταξύ κλάδων του δημοσίου τομέα, ενώ οι μεταρρυθμίσεις θα ωφελούσαν πολύ τους δημοσίους υπαλλήλους που είναι εργατικοί και απαραίτητοι για τη λειτουργία του κράτους, παρ’ όλα αυτά οι κρατικοί λειτουργοί εμφανίζονται παγιωμένοι υπερασπιστές ενός κρατικού μοντέλου που καταρρέει. Και γι’ αυτό δεν ευθύνεται μονάχα η ρητορική της ριζοσπαστικής αριστεράς και η λεγόμενη «συναδελφική αλληλεγγύη». Ευθύνεται η διχαστική ακραία νοοτροπία του Έλληνα που θέλει να τα γενικεύει όλα, όπως επίσης και ο ριζοσπαστικός και διχαστικός πολιτικός λόγος ορισμένων κομμάτων.

Οι δηλώσεις ορισμένων πολιτικών, όπως του Στέφανου Μάνου και της Μιράντας Ξαφά, που μιλούσαν για εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεις στο δημόσιο έτσι αόριστα, βάζοντάς τους όλους στο ίδιο τσουβάλι, το μόνο που κατάφεραν είναι να συσπειρώσουν τους δημοσίους υπαλλήλους σε ένα κοινό μέτωπο. Κατάφεραν να ενώσουν τους έντιμους με τους άτιμους του δημοσίου σε έναν κοινό αγώνα κατά των μεταρρυθμίσεων.

Όσο και αν οι συνεπείς και τίμιοι κρατικοί λειτουργοί αντιλαμβανόντουσαν την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, όσο και αν καταλάβαιναν το αναπόφευκτο και το πόσο είναι προς τα δικά τους συμφέροντα να καθαρίσει το κράτος από τους επίορκους, τους υπεράριθμους και τα τρωκτικά, ο φόβος της απόλυσης σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία και με την οικονομία σε τέτοια ύφεση υπερίσχυσε. Και εδώ ορισμένοι πολιτικοί που ήταν υπέρμαχοι των μεταρρυθμίσεων δεν επέδειξαν τίποτε άλλο παρά κοινωνικό αυτισμό, ο οποίος τελικά είχε σαν αποτέλεσμα να καθυστερήσουν ακόμα περισσότερο οι μεταρρυθμίσεις για τις οποίες πολεμούσαν. Ουσιαστικά έκαναν ζημιά στους εαυτούς τους, στις παρατάξεις που υπηρετούσαν και εντέλει στη χώρα μας την ίδια, γιατί οι Έλληνες διχάστηκαν τόσο βαθιά όσο είχαν να διχαστούν από την εποχή του Εμφυλίου…

Ο διχασμός του ελληνικού λαού σε κρατικοδίαιτους και μη δεν κατάφερε παρά να φέρει την πόλωση και να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Για την πόλωση αυτή ευθύνεται και η νοοτροπία του Έλληνα, που θέλει να γενικεύει τα πάντα, όπως και οι κομματικοί φορείς της χώρας φέρουν τεράστια ευθύνη για την καθυστέρηση των μεταρρυθμίσεων.

Ο στείρος καταγγελτικός λόγος ορισμένων φιλελευθέρων κομμάτων εναντίον των δημοσίων υπαλλήλων χαρακτηρίστηκε από εξόφθαλμες απλουστεύσεις και γενικεύσεις και στόχευε περισσότερο στη συσπείρωση των οπαδών τους παρά στην επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και της σωτηρίας της χώρας. Πέτυχαν αφ’ ενός το αντίθετο από αυτό που ήθελαν να πετύχουν, ενώ αφ’ έτερου συνέβαλαν και στο διχασμό του λαού ανάμεσα σε κρατικοδίαιτους και μη. Αυτό αποδείχθηκε μεγάλο λάθος το οποίο ζημίωσε κατά κανόνα τα ίδια τα κόμματα, καθώς μπορεί να συσπείρωσαν τον κόσμο τους, όμως τα περιόρισαν και τα καθήλωσαν σε συγκεκριμένα ποσοστά στον εκλογικό χάρτη.

Το να προωθείς την πόλωση και το διχασμό σημαίνει ότι προωθείς και συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες – όπως κάνει για παράδειγμα σήμερα και η Ριζοσπαστική Αριστερά κατηγορώντας το κεφάλαιο και τη φοροδιαφυγή ως κύριε αιτίες για την οικονομική κατάσταση της χώρας και αποκρύπτοντας επιμελώς να αναφερθεί στις ευθύνες του διεφθαρμένου και υδροκέφαλου κράτους του οποίου τους εργαζόμενους υποτίθεται ότι προστατεύει. Κωφεύει όταν το θέμα φτάνει σε απολύσεις έστω και διεφθαρμένων υπαλλήλων, όταν είναι να υπερασπιστεί συνδικάτα του δημοσίου τα οποία με απεργίες διαλύουν άλλες επαγγελματικές ομάδες, όταν με καταλήψεις του ΠΑΜΕ πλήττεται καίρια η οικονομική ανάπτυξη και το συμφέρον της χώρας.

Η προώθηση του συμφέροντος ορισμένων επαγγελματικών ομάδων από κόμματα σε βάρος άλλων παραπέμπει σε παλαιοκομματικές και συντεχνιακές μεθόδους διακυβέρνησης, καθώς έτσι συγκεκριμένα συμφέροντα προωθούνται πάνω από το συμφέρον της χώρας της ίδιας. Πρόκειται για μία από τις πλέον βασικές αιτίες που η χώρα μας έφτασε στο σημείο που έφτασε. Ουσιαστικά οι Έλληνες είχαν διχαστεί πολύ πριν έρθει η κρίση. Ο διχασμός τους ήταν με βάση τα προνόμια που απολάμβαναν. Με την κρίση, όμως, ο διχασμός αυτός εντάθηκε, καθώς τα εξόφθαλμα προνόμια ορισμένων συντεχνιών έγιναν γνωστά οπότε απέκτησε και ιδεολογική υφή.

Ο Διχασμός των Ελλήνων είναι ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί στην παρούσα φάση που διανύουμε, καθώς η Ελλάδα χρειάζεται πρωτίστως αλληλεγγύη και κατανόηση των προβλημάτων της κάθε επαγγελματικής ομάδας. Χρειάζεται αλληλοσεβασμός και προσπάθεια συλλογικής λύσεως των προβλημάτων. Χρειάζεται προώθηση του εθνικού και συλλογικού συμφέροντος και όχι προώθηση των συμφερόντων της κάθε επαγγελματικής ομάδας ξεχωριστά.

Εάν θέλουμε να γίνουν επιτέλους οι μεταρρυθμίσεις στον κρατικό μηχανισμό θα πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία και να δούμε τα πράγματα διαφορετικά. Εάν είναι να διχαστούμε, αυτό θα πρέπει να γίνει με βάση τους παράλογα προνομιούχους και αυτούς που σηκώνουν τα βάρη της προσαρμογής. Να διχαστούμε με βάση τους τίμιους που συνεισφέρουν στο σύστημα και στους άτιμους και διεφθαρμένους που καταστρέφουν τις δομές. Προς θεού, όμως, όχι ανάμεσα σε επαγγελματικές ομάδες, όχι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα γενικά και αόριστα. Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό.

Επειδή είμαστε όλοι μας Έλληνες, οπουδήποτε και αν εργαζόμαστε, είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα, το συμφέρον μας είναι κοινό. Και από κοινού πρέπει να προσπαθήσουμε για τη σωτηρία της χώρας. Αυτό για να γίνει πρέπει να βάλουμε στην άκρη το ατομικό-συντεχνιακό και να προτάξουμε το συλλογικό συμφέρον. Να προτάξουμε την αλληλεγγύη μεταξύ μας, την κατανόηση και το διαμοιρασμό των βαρών. Αυτό δεν θα γίνει με την πόλωση, ούτε με τις απλουστεύσεις και γενικεύσεις που αυτή μας επιβάλλει. Θα γίνει με μια ορθολογική προσέγγιση της κάθε επαγγελματικής ομάδας και των προβλημάτων της.

Πρέπει να προτάξουμε το συμφέρον της χώρας και όχι το συμφέρον ορισμένων επαγγελματικών ομάδων. Αυτό σημαίνει ότι προτάσσουμε την αλληλεγγύη μεταξύ των έντιμων και εργατικών Ελλήνων οπουδήποτε και αν βρίσκονται. Γιατί η αλληλεγγύη είναι και βασικό προαπαιτούμενο της εξόδου μας από την κρίση.

 *Ο Νίκος Κομσέλης είναι στέλεχος της Δημιουργίας Ξανά