Γιώργος Γληγόρης: Ένας Έλληνας «Σέρπικο»

Στην επτάχρονη θητεία του ως προϊστάμενος του Τμήματος Αρχαιοκαπηλίας της Ασφάλειας, ο Γιώργος Γληγόρης εξιχνίασε με μεγάλη επιτυχία δεκάδες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας, με κορύφωση το αποκαλυπτικό «ντου» που έκανε τον Απρίλιο του 2006 στη βίλα Μιχαηλίδη στη Σχοινούσα και στο σπίτι της Μάριον Τρου στην Πάρο. Η επιτυχία του αυτή έφερε στο φως μεγάλο διεθνές κύκλωμα αρχαιοκάπηλων (υπόθεση Σάιμς - Μιχαηλίδη), τα πλοκάμια του οποίου εντοπίζονταν σε μεγάλα μουσεία του κόσμου, ενώ οι διασυνδέσεις του οδήγησαν στη μεγάλη υπόθεση-εκκρεμότητα που είχε μέχρι τη στιγμή εκείνη η Ελλάδα με το πλουσιότερο ιδιωτικό μουσείο του κόσμου, το Γκετί του Λος Άντζελες.

Η συμβολή του Γληγόρη στον τομέα της δίωξης αρχαιοκαπηλίας, σε μια χώρα που παράγει κατά κόρον αρχαιοκαπηλικά προϊόντα, καθώς και μια σειρά άλλων ευνοϊκών συγκυριών, αξιοποιήθηκαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από την τότε ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού. Το αποτέλεσμα ήταν να δρομολογηθεί η επιστροφή στην Ελλάδα δεκάδων αρχαίων αντικείμενων, με πρώτο και καλύτερο παράδειγμα τα 4 μεγάλης αξίας διεκδικούμενα από το Μουσείο Γκετί αρχαιοκαπηλικά αντικείμενα. Να χαραχτεί, επίσης, μια νέα πολιτική στο ζήτημα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, με καινούργιο νομοθετικό πλαίσιο και προτάσεις συνεργασίας με συναρμόδια υπουργεία, οι οποίες, στη συνέχεια, πρακτικά ατόνισαν, για να καταλήξει η όλη υπόθεση (των μέτρων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς) σε μεγαλοστομίες, πλειοδοσίες και ευκαιριακές αφορμές ανέξοδης προβολής.

Δραστήριος, αποτελεσματικός, γνώστης του αντικειμένου του, ο Γιώργος Γληγόρης ανέπτυσσε πρωτοβουλίες και ενορχήστρωνε με την ομάδα του καίριες εφόδους, εξαρθρώνοντας κυκλώματα και αποκαλύπτοντας υποθέσεις. Υποθέσεις στις οποίες κάποιες φορές –όπως πριν ένα χρόνο περίπου (Απρίλιος 2008)– ενέχονταν πρόσωπα ευυπόληπτα και υπεράνω υποψίας. Να σημειωθεί πως όλα αυτά τα έκανε με μια ομάδα 19 ατόμων –τόσα διαθέτει η ελληνική αστυνομία για όλη την επικράτεια–, όταν αντίστοιχα η Ιταλία (επίσης χώρα παραγωγής αρχαιοκαπηλικών προϊόντων) διαθέτει 300 καραμπινιέρους, τεχνολογία αιχμής και τεχνογνωσία πρότυπο. Ο Γληγόρης συνεργάστηκε αποτελεσματικά με τους Ιταλούς και αγωνιζόταν να αναβαθμίσει τη Διεύθυνσή του, να εισαγάγει στην Ελλάδα την ιταλική μεθοδολογία. Είναι χαρακτηριστική η «ήττα» που έπαθε όταν, επισκεπτόμενος το αρχηγείο των καραμπινιέρων στην Ιταλία, είδε πόσο μειονεκτούσε η ελληνική πλευρά και με τι πενιχρά μέσα πάλευε ο ίδιος. Όταν λοιπόν επισκέφτηκαν αντίστοιχα οι Ιταλοί την Αθήνα, προκειμένου να αποφύγει την έκθεση, έδειξε το κτίριο της ΓΑΔΑ, λέγοντας πως εκεί στεγάζεται εξ ολοκλήρου το Τμήμα Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας. Ήταν εξαιρετικά αγαπητός για το χιούμορ του...

Εν πάση περιπτώσει, είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα ό,τι γίνεται καλά, ό,τι γίνεται σωστά, το κάνει συνήθως κάποιος μόνος του. Και το πληρώνει.

Ο Γιώργος ήταν εξυπνότατος, ευθύς, αφοσιωμένος στο στόχο και άκρως αποτελεσματικός. Στον τομέα του κατάφερε, αθόρυβα, μεγάλα επιτεύγματα, χωρίς ουσιαστικά να υπάρχουν οι υποδομές. Το μόνο που τον συνέδραμε ήταν η εμπιστοσύνη των ανδρών του και η αγάπη τους.

Όταν λοιπόν πέρυσι τέτοια εποχή εξιχνίαζε υπόθεση παράβασης του νόμου «περί προστασίας Αρχαιοτήτων» στην Πλάκα, και στη συνέχεια αποκαλύφτηκαν ενεχόμενα διάφορα πρόσωπα υψηλών διασυνδέσεων, είχε έρθει ο καιρός να τα μαζεύει... Έπεσε σύρμα. Ο Γληγόρης «αποκάλυπτε ονόματα κι έθιγε υπολήψεις». Μεθοδεύτηκε η απομάκρυνσή του κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες και αναίτια. Για τις εν λόγω υποθέσεις σίγησε το σύμπαν. Τον Αύγουστο του 2008 τον στείλανε στη Λευκάδα, ως Διοικητή Ασφάλειας στο νησί. Ξέρω από πρώτο χέρι πόσο του κόστισε και πόσο τον πτόησε αυτή η μετάθεση. Ακόμα και από το τηλέφωνο ακουγόταν άτονος και ανόρεχτος. Βαθιά θιγμένος. Έτσι «αξιοποίησε» τον «Σέρπικο» στην πάταξη αρχαιοκαπηλίας η πολιτεία. Έτσι έχασε η χώρα έναν πολύτιμο σύμμαχο στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Στις 27 Φεβρουαρίου τα ξημερώματα ο Γιώργος Γληγόρης έπεσε θύμα βαρύτατου τροχαίου. Έμεινε στην Εντατική της Άρτας μέχρι την προηγούμενη Παρασκευή, όπου και υπέκυψε. Στην κηδεία του προσήλθαν εκατοντάδες φίλοι, συνεργάτες. Ακόμα και κάποιος που είχε συλλάβει και φυλακίστηκε για εμπορία ναρκωτικών. Τα ανθοπωλεία του νησιού ξέμειναν από λουλούδια εκείνη τη μέρα. Δεν κατάφερα να του στείλω στεφάνι. Όπως μου έλεγε και ο Νικόλας Ζηργάνος, δημοσιογράφος, φίλος και συνεργάτης του Γληγόρη, όταν ενημερώθηκαν για το συμβάν οι καραμπινιέροι και ο Ιταλός εισαγγελέας ξέσπασαν σε κλάματα, όπως και όλοι όσοι συνεργαστήκαμε μαζί του. Στην Ελλάδα ενός καλού μύρια κακά έπονται. Ο Γιώργος βγήκε από τη μέση πρώτα μεταφορικά και μετά κυριολεκτικά.