Πολιτικη & Οικονομια

Η απεικόνιση της χώρας σε ένα σκίτσο 12 λέξεων

Ο Αρκάς, η μεσαία τάξη, η στοχοποίηση και ο διχασμός

Κατερίνα Παναγοπούλου
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το σκίτσο του Αρκά έγινε πάλι πρώτο θέμα συζήτησης και όχι τυχαία. Σε μόλις 12 λέξεις αποτυπώνει όλο το ιδεολογικό οικοδόμημα της ασκούμενης πολιτικής: Δύο πολίτες φοράνε σκισμένα ρούχα. Είναι εξαθλιωμένοι. Ένας καλοντυμένος πολιτικός δείχνει με το δάχτυλο τον έναν που ακόμα δεν έχει πέσει στο πάτωμα και απευθύνεται σε αυτόν που είναι πεσμένος: «μπορεί και στέκεται ακόμα όρθιος! Να ποιος είναι ο ταξικός σου εχθρός!».

Η φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης είναι συνειδητή επιλογή. Το βιοτικό επίπεδο συμπιέζεται διαρκώς προς τα κάτω, ώστε αυτός που απλά επιβιώνει να θεωρείται προνομιούχος. Αν προσέξει κανείς μία λεπτομέρεια στο σκίτσο, είναι ότι υποδεικνύεται ως εχθρός σε αυτόν που είναι ξυπόλυτος εκείνος που ακόμα φοράει παπούτσια. Κι ας είναι σκισμένα. Κι ας διαλύονται σε κάθε βήμα. Η ελληνική κοινωνία, που στη μεταπολίτευση είδε το βιοτικό της επίπεδο να εκτοξεύεται, ξαφνικά έπαψε να επιζητά την πρόοδο. Στόχος είναι να πέσουν όλοι στον πάτο, ώστε να μην ξεχωρίζει κανείς. Αφού δεν μπορούμε να κάνουμε τη ζωή καλύτερη, ας την χειροτερέψουμε για όλους. Ή σχεδόν όλους. Διότι κάποιοι ελάχιστοι προνομιούχοι μένουν πάντα στο απυρόβλητο διευρύνοντας τα κέρδη και τα συμφέροντά τους. Η μεγάλη φοροδιαφυγή δεν χτυπήθηκε ποτέ, το λαθρεμπόριο δεν περιορίστηκε, τα «μεγάλα συμφέροντα» ζουν και βασιλεύουν.

«Ο νόμος μου είναι ταξικά υπέρ των  αδύναμων» δήλωνε ο κ. Κατρούγκαλος, ενώ ο κ. Χουλιαράκης έλεγε πριν μία εβδομάδα πως  «η φορολογική επιβάρυνση είναι μεγάλη για τους έντιμους φορολογούμενους και τη μεσαία τάξη, κάτι που ήταν μια συνειδητή επιλογή που έκανε η κυβέρνηση, ώστε να καταφέρει να ενισχύσει τα πιο αδύναμα στρώματα». Και ενώ οι περισσότεροι στηλίτευσαν τον κυνισμό της παραδοχής, οι αριθμοί αποδεικνύουν κάτι χειρότερο. Οι πραγματικά αδύναμοι επλήγησαν περισσότερο από ποτέ.

Στο θέμα των συντάξεων, για παράδειγμα. Το 2011 μειώσεις είδαν μόνο όσοι ήταν κάτω των 60 ετών και λάμβαναν σύνταξη πάνω από 1.700 ευρώ! Συγκεκριμένα, για συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ η μείωση ξεκινούσε από 6%, ενώ για περικοπές μεγαλύτερες των 3.000 ευρώ έφτανε μόλις το 10%.  (-σήμερα δεν υπάρχει καν σύνταξη άνω των 2.000 ευρώ). Την ίδια χρονιά επιβλήθηκε εισφορά αλληλεγγύης μόνο σε όσες συντάξεις ξεπερνούσαν τα 1.400 ευρώ. Συγκεκριμένα, η μείωση ξεκινούσε από 3% για συντάξεις άνω των 1.400 -1.700 ευρώ και έφτανε το 13% για συντάξεις άνω των 3.000 ευρώ. Παράλληλα, έγιναν κλιμακωτές περικοπές στις επικουρικές συντάξεις από 3% έως 10% για επικουρικές άνω των 650 ευρώ. Το 2011 όσοι ασφαλισμένοι δεν είχαν συμπληρώσει την ηλικία των 55 ετών και παρ' όλα αυτά έπαιρναν σύνταξη, είδαν μείωση 40% μόνο όμως στο ποσό που ξεπερνούσε τα 1.000 ευρώ.  Το 2012 μειώσεις έως 12% υπέστησαν μόνο όσες συντάξεις ήταν άνω των 1.300 ευρώ. Με τον ίδιο νόμο, μειώθηκαν οι επικουρικές άνω των 250 ευρώ και την ίδια χρονιά μειώσεις είδαν όσοι είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής από 1.000-1.500 ευρώ.

Εν ολίγοις, στα πρώτα 2 μνημόνια δεν είχε θιχτεί καμία χαμηλή κύρια σύνταξη και καμία χαμηλή επικουρική. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι κάτω των 700 ευρώ επλήγησαν για πρώτη φορά το 2015, όταν με το τρίτο μνημόνιο ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ ψηφίστηκε η κατάργηση του ΕΚΑΣ. Ενώ τα χρόνια που ακολούθησαν μειώθηκαν οι επικουρικές έως και 40% (όπως παραδέχτηκε ο ίδιος ο κ. Κατρούγκαλος), τα μερίσματα έως και 70%, οι συντάξεις χηρείας, οι αναπηρικές, αλλά και οι κύριες συντάξεις μέσω της αύξησης της εισφοράς υγείας. Ταυτόχρονα, εξακολουθούν να ισχύουν και όλες οι μειώσεις των προηγούμενων μνημονίων, που παρά τις υποσχέσεις δεν ακυρώθηκαν ποτέ. Ακόμα και το δώρο έως 300 ευρώ από το περσινό μέρισμα, όπως αποδείχθηκε, δόθηκε -χωρίς εισοδηματικά κριτήρια- μεταξύ άλλων σε συνταξιούχους βουλευτές!

Πέρα όμως από τις συντάξεις, οι πραγματικά αδύναμοι επλήγησαν τα τελευταία 2 χρόνια με τη μείωση 50% του επιδόματος του πετρελαίου θέρμανσης, την αύξηση του ΦΠΑ, την ισχυροποίηση των ευέλικτων μορφών εργασίας με μισθούς 300 ευρώ, την αύξηση του φόρου αλληλεγγύης κατά 30%, την εκτόξευση της προκαταβολής φόρου στο 100%, τη μείωση των κοινωνικών δαπανών της τριετίας 2015-17 κατά 5,7 δις, την κατάργηση του επιδόματος ανεργίας των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας έως 29 ετών. Ακόμα και το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα καθυστέρησε να ξεκινήσει, αφού πρώτα μετονομάστηκε σε Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, ώστε να ξεχαστεί ότι είχε περιληφθεί σε μνημόνιο προηγούμενης κυβέρνησης και εφαρμόστηκε μετά από αλλεπάλληλες πιέσεις της τρόικας. 

Εν κατακλείδι, αυτό που δείχνουν οι αριθμοί είναι αδιαμφισβήτητο. Οι πραγματικά αδύναμοι βουλιάζουν διαρκώς. Η διαφορά είναι ότι στο ίδιο σημείο εξωθείται και η μεσαία τάξη, η οποία συμπιέζεται σε σημείο εξόντωσης, ενώ ταυτόχρονα στοχοποιείται ως προνομιούχα, ώστε να της αφαιρεθεί κάθε ηθικό δικαίωμα αντίδρασης: «μπορεί και στέκεται όρθιος, να ποιος είναι ο ταξικός σου εχθρός». Διότι πάντα ο διχασμός αποπροσανατολίζει και η επινόηση του εξωτερικού εχθρού μετακυλίει τις ευθύνες από αυτόν που πραγματικά τις έχει.