Τα αγαθά του μέλλοντος

«Πετρελαιο-ελπίδες από το Ιόνιο και την Κρήτη» διαβάζω σε πρωτοσέλιδο («Τα Νέα»). Πρόκειται για αναγγελία της σχετικής βεβαιότητας ότι υπάρχει στο Ιόνιο και στην Κρήτη πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Πάντοτε συγκινούσαν τους ανθρώπους τα αγαθά του μέλλοντος. Από τη Βασιλεία των Ουρανών, μέχρι τους επίγειους παραδείσους που υπόσχονται κατά καιρούς πολιτικές ιδεολογίες.

Πετρέλαιο, φυσικό αέριο, χρυσός, ουράνιο και άλλα πολύτιμα μέταλλα έχουν μπει στο δημόσιο διάλογο και διεκδικούν μια θέση κινητήριας δύναμης και ουτοπικής προσδοκίας. Ευτυχώς που θα υπάρξουν τα αγαθά του μέλλοντος! Έτσι μοιάζει να μας λένε οι ψευδοπροφήτες της εποχής.

Κατά κάποιο τρόπο, με το μέλλον οι άνθρωποι έχουν εγκαταστήσει μια σχέση παράδοξης βεβαιότητας. Μιας βεβαιότητας που λέει ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν, οι μέρες που θα έρθουν θα είναι καλύτερες από αυτές που βιώνουμε, οπωσδήποτε τα ουτοπικά μας οράματα θα πάρουν σάρκα και οστά.

Η λειτουργία αυτής της αθεμελίωτης πεποίθησης, παρά την κινητήρια δύναμη που φαίνεται εκ πρώτης όψεως να εμπεριέχει, είναι βαθύτατα συντηρητική. Τα αγαθά του μέλλοντος είναι η άρνηση της δοκιμασίας του παρόντος. Είναι η άρνηση των συνθηκών της βιωμένης πραγματικότητας και η αποδοχή, έτσι, των κατεστημένων σχέσεων εξουσίας.

Το μέτωπο της ζωής βρίσκεται στο μέτωπο του παρόντος. Κάθε εξουσιαστική συνείδηση θέλει να μεταφέρει το μέτωπο αυτό στο απροσδιόριστο μέλλον. Συνεπώς, το ζήτημα της εξουσίας γίνεται ζήτημα διαχείρισης μιας υπόσχεσης, μιας διαρκούς μετάθεσης στο χρόνο, μιας αέναης αναβολής.

Έτσι, τα προβλήματα της σημερινής Ελλάδας, από τις σχέσεις εξουσίας φεουδαρχικού τύπου μέχρι τη σημερινή καταβύθιση, δεν έχουν άμεση προτεραιότητα, η ελπίδα δεν θα προκύψει από την αλλαγή τους αλλά από την «εμπνευστική» οσμή του πετρελαίου ή του αερίου. Οι ελπίδες μας υπάρχουν λοιπόν κάπου αλλού, κάπου πέρα, κάπου μακριά. Ανεξερεύνητες ακόμη και αβέβαιες, μέχρι τα θαλάσσια γεωτρύπανα να διαπεράσουν το φλοιό της γης, κατευθυνόμενα στον πλούσιο πυρήνα της.

Αν ο πλούτος υπάρχει αλλού και μακριά, η δύναμή μας είναι εδώ και κοντά. Η συνείδησή μας. Η συνείδηση που αρνείται να αιχμαλωτιστεί στα αγαθά του μέλλοντος και μάχεται για τα αγαθά του παρόντος. Στον πυρήνα της βρίσκεται ο πλούτος μας.