- CITY GUIDE
- PODCAST
-
28°
Γνωρίζει ο λαός;
Είναι εκτός τόπου και χρόνου να υποτιμάμε τη δύναμη της συλλογικής γνώσης και αντίληψης
![85193-191084.jpg 85193-191084.jpg](/images/120x120/3/jpg/sites/default/files/contributor/85193-191084.jpg)
![375047-774185.jpg 375047-774185.jpg](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2017/10/07/375047-774185.jpg)
Ακούγεται τακτικά σε κοινωνικές και δημόσιες συζητήσεις ως επιχείρημα ότι «ο λαός δεν ξέρει». Ότι παρασύρεται από λαοπλάνους δημαγωγούς, ότι οδηγείται σε λάθος συμπεράσματα, ότι προβαίνει σε λάθος επιλογές. Ότι παθιάζεται με λάθος πρόσωπα. Ότι εκλέγει και λάθος κυβερνήσεις. Κάποιοι πηγαίνουν τη συζήτηση ένα βήμα παραπέρα: Είναι λογικό να συμβαίνουν όλα αυτά, αφού ο λαός «είναι πρόβατα». Για να καταλήξουν πέρα για πέρα απαξιωτικά, αναγνωρίζοντάς του το ακαταλόγιστο «Τι να περιμένουμε από αυτόν;»
Δεν θα σταθώ στην προφανή εναντίωση της άποψης αυτής με τον πυρήνα της δημοκρατικής λειτουργίας. Πίσω από αυτή την −ηπιότερα ή σκληρότερα εκφρασμένη− αντίληψη υποκρύπτεται κάτι άλλο, μύχιο, σχεδόν πάντα ανομολόγητο, βαθιά αλαζονικό: Κάπου (δεν προσδιορίζεται το πού) υπάρχει μια πεφωτισμένη ελίτ ικανή να (καθ)οδηγήσει το λαό. Φυσικά ο όρος δεν υπονοεί τους εξαιρετικούς επιστήμονες ή καλλιτέχνες που διαθέτουν τα επιτεύγματά τους στο κοινωνικό σύνολο, με ισχνές συχνά απολαβές. Αναφέρεται σε εκείνους που, κρατώντας το προνόμιο της κρυμμένης «γνώσης» για τον εαυτό τους και το στενό τους κύκλο, ονειρεύονται να γίνουν ταγοί του λαού, έως και εξουσιαστές του.
Συνήθως, όσοι διατυπώνουν τέτοιες άκαμπτες απόψεις, αυτονόητα εντάσσουν τους εαυτούς τους σε αυτή την «αφρόκρεμα». Και αυτονόητα τα συμφέροντά τους συμβαδίζουν με αυτής. Όσον αφορά τα προβλήματα του «κουτού» λαού, του «λαουτζίκου», οι επίδοξοι ταγοί του δεν τα γνωρίζουν καν. Ούτε και καταδέχονται να τα γνωρίσουν.
Γνωρίζει όμως ο λαός;
Ο λαός −αν και απρόσωπος− δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Είναι ένας γεμάτος αντιφατικά και συγκρουόμενα στοιχεία ζωντανός οργανισμός. Έχει θυμικό. Ενθουσιάζεται, οργίζεται, αμφιβάλλει, σε στιγμές ίσως και να εξαπατάται, άλλες στιγμές εμφανίζεται διπολικός. Στην πορεία όμως επιτυγχάνει να εξορθολογίζει τα αφηγήματα στα οποία εκτίθεται και να βρίσκει τις μεταξύ τους ισορροπίες. Οι αποφάσεις του, ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς σε ατομικό επίπεδο, δεν είναι ποτέ αναιτιολόγητες. Εγγράφονται σε ένα πλαίσιο συνθηκών και παραμέτρων. Ό,τι επιχειρεί λοιπόν ο μεμονωμένος νους −με όχι πάντα βέβαιη επιτυχία− ο λαός το επιτυγχάνει. Γιατί κατέχει τη συλλογική γνώση, είναι ένας συλλογικός νους. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο λαός είναι ένας υπερυπολογιστής με συναίσθημα που, κάποιες φορές, όταν έχει να επεξεργαστεί πολλά δεδομένα, αργεί αλλά φέρνει στην οθόνη το σωστό αποτέλεσμα.
Όλες οι μεγάλες αλλαγές στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων έγιναν με πρωτοβουλία των λαών. Σήμερα, που βιώνουμε την εποχή της συνεργατικής συλλογικής γνώσης του Διαδικτύου, με πρώτο και καλύτερο παράδειγμα την Wikipedia, είναι εκτός τόπου και χρόνου να υποτιμάμε τη δύναμη της συλλογικής γνώσης και αντίληψης.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι είπε για τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν την ψηφιακή υγεία
Κατόπιν τούτου, η ΝΔ, αριθμεί πλέον 157 βουλευτές
Είναι διαφορετικό να θέλεις απλώς την εξουσία μιας χώρας και διαφορετικό να τη θέλεις αλλά ταυτόχρονα να ξέρεις τι θα την κάνεις.
500 εκ. ευρώ ήταν τα χρέη του Michel Jackson όταν πέθανε το 2009, όπως αποκαλύπτουν νέα δικαστικά έγγραφα
«Ανδρέα, δεν θα σε προδώσουμε ποτέ», αναφέρει στην ανακοίνωσή του
Θα απαιτηθεί η άρση της βουλευτικής ασυλίας του
«Σεβαστή η απόφαση για τη διαγραφή μου», δηλώνει
«Επιβάλω μομφή για ανάρμοστη συμπεριφορά», είπε ο Πρόεδρος της Βουλής
Μετά την επίθεση σε υπάλληλο στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»
«Σύντομα οι πολίτες θα βλέπουν και θα διαπιστώνουν τις μεταρρυθμίσεις» σημείωσε ο πρωθυπουργός
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τοποθετείται για το επεισόδιο σε βάρος υπαλλήλου αεροδρομίου
Με αφορμή την επίθεση σε υπάλληλο στο αεροδρόμιο
Η απάντηση του πρώην υπουργού και το βίντεο - ντοκουμέντο
Το ...group therapy για τους «Ανώνυμους Αντιμητσοτακικούς»
Αγώνας για τη συλλογή των υπογραφών
Οι καταγγελίες και η τοποθέτηση του Παύλου Μαρινάκη
«Μπορούμε να νικήσουμε την ΝΔ του κ. Μητσοτάκη, να φέρουμε τη Νέα Αλλαγή»
Ήδη κάνουν δρομολόγια 250 ηλεκτρικά λεωφορεία
Το μήνυμα του πρωθυπουργού από το συνέδριο του Economist
Η συνέντευξη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στον Alpha δύο ημέρες πριν την Πολιτική Γραμματεία και τέσσερις πριν την συνεδρίαση της ΚΕ
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.