Καταλανικές μπούρδες

Πρώτα απ' όλα να ξεκαθαρίσω πως δεν με νοιάζει καθόλου αν η Καταλονία αποσχιστεί από την Ισπανία. Στην πραγματικότητα δεν με νοιάζει ακόμα κι αν ολόκληρη η Ισπανία αποσχισθεί από τον πλανήτη Γη. Έχω καταφέρει να περιορίσω την παιδική αναγκη για οπαδική τοποθέτηση αποκλειστικά στο ποδόσφαιρο και κατά συνέπεια δεν με νοιάζει ούτε η κυβέρνηση του Ραχόι, ούτε ο αγώνας του προέδρου της Καταλονίας με το εύηχο όνομα Πουτσεμόντ (οφείλω βέβαια να πω πως είμαι κάπως προκατειλημμένος υπέρ του αγώνα των ευκατάστατων περιοχών όλου του πλανήτη να απαλλαγούν από τη πλέμπα, είτε αυτοί είναι Καταλανοί που θέλουν να απαλλαγούν από τους υπόλοιπους Ισπανούς, είτε Ιταλοί του Βορρά που θέλουν να απαλλαγούν από τους Ιταλούς του Νότου, είτε Γερμανοί που θέλουν να απαλλαγούν από τους Έλληνες).

Αυτό το οποίο με νοιάζει είναι ο τρόπος με τον οποίο οι έλληνες συμπολίτες μου αντιδρούν σε κάθε ερέθισμα της επικαιρότητας. Αυτό που με νοιάζει, είναι που –τρία χρόνια ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και ένα δημοψήφισμα μετά− ακόμα διαπιστώνω πως πολλοί συνάνθρωποί μου, παρά τις πρώτες τους άσπρες τρίχες, επιμένουν να σκέφτονται με τον τρόπο που σκέφτεται και ένας 15χρονος (δυστυχώς χωρίς να είναι το ίδιο χαριτωμένοι). Και το κακό με τη σκέψη του 15χρονου είναι πως συνήθως παράγει μπούρδες. Χαριτωμένες μεν, μπούρδες δε. Μπούρδες σαν κι αυτές:

Οι Καταλανοί ψήφισαν απόσχιση από την Ισπανία

Οι Καταλανοί συνολικά δεν ψήφισαν τίποτα. Σύμφωνα με τους διοργανωτές του (πράγμα που μπορεί να μας κάνει, βάσιμα, να υποθέσουμε πως το ποσοστό ήταν μικρότερο), στο δημοψήφισμα συμμετείχε το 42% όσων είχαν δικαίωμα ψήφου. Από αυτούς το 92% ψήφισε υπέρ της απόσχισης. Κατά συνέπεια, απόσχιση –σύμφωνα με αυτούς που αγωνίζονται γι' αυτή− ψήφισε το 38% των Καταλανών. Καταλαβαίνω πως το «ΑΠΟΣΧΙΣΗ ΨΗΦΙΣΕ Η ΚΑΤΑΛΟΝΙΑ» κάνει πολύ ωραίο τίτλο σε ρεπορτάζ, αλλά έχει ένα μειονέκτημα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από ανθρώπους που, ενώ παριστάνουν ότι περιγράφουν τα γεγονότα, στην πραγματικότητα τα έχουν χεσμένα.

Γιατί τα γεγονότα λένε ότι το 62% των Καταλανών είτε δεν ήθελε καθόλου να συμμετάσχει σε εθνικιστικά πανηγύρια, είτε συμμορφώθηκε με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ισπανίας που κήρυξε άκυρο τον νόμο για το δημοψήφισμα.

Το κίνημα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας είναι ένα προοδευτικό κίνημα

Αυτό δεν είναι απαραίτητα μπούρδα. Απλώς εξαρτάται από το τι θεωρείς προοδευτικό. Αν ταυτίζεις τον εθνικισμό και τον τοπικισμό με την πρόοδο, τότε ναι, είναι ένα προοδευτικό κίνημα. Αν πάλι πιστεύεις πως η πρόοδος, αργά ή γρήγορα, θα ξεράσει τα έθνη-κράτη δημιουργώντας υπερεθνικούς σχηματισμούς στα οποία η εθνικότητα θα είναι απλώς μια αφορμή για ετήσια πανηγύρια, τότε είναι μαύρη συντήρηση βγαλμένη από τα πιο τρελά εθνικιστικά όνειρα του Στέφανου του Χίου.

Η Καταλονία ανήκει στους Καταλανούς και μπορούν να την κάνουν ό,τι θέλουν

Φυσικά και όχι. Σε καμία χώρα μια περιοχή δεν ανήκει μόνο στους κατοίκους της περιοχής. Κάθε περιοχή της Ισπανίας ανήκει σε όλους τους Ισπανούς, με τον ίδιο τρόπο που κάθε περιοχή της Ελλάδας ανήκει σε όλους τους Έλληνες (πολλά πασοκικά χωρατά έρχονται στο νου). Ο κάτοικος της Λαμίας δεν έχει περισσότερα δικαιώματα στους δρόμους της Λαμίας από εμένα και η Κρήτη ανήκει σε έναν Κρητικό όσο ανήκει και σε έναν Ηπειρώτη (ναι, ξέρω οτι κάποιοι Κρητικοί μπορεί να έχουν άλλη γνώμη, αλλά γι' αυτούς υπάρχει ο ηρωϊκός δρόμος της ανεξαρτησίας την οποία και θα στηρίξω όσο μπορώ). Όσοι πληρώνουμε φόρους ξέρουμε καλά ότι τα λεφτά μας σπαταλώνται σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στον τόπο διαμονής ή καταγωγής μας. Όσοι ακόμα κινδυνεύουμε σε περίπτωση επιστράτευσης, ξέρουμε πως δεν θα υπερασπιστούμε τα σύνορα του νομού ή της περιφέρειας μας, αλλά της χώρας μας.

Υπάρχει το δικαίωμα της ελευθερίας της αυτοδιάθεσης

Πολύ ωραίες λέξεις μαζεμένες, αλλά όχι. Ό,τι κι αν σημαίνει το «δικαίωμα στην ελευθερία της αυτοδιάθεσης» ή σκέτο «δικαίωμα στην αυτοδιάθεση», όχι. Αν υπήρχε, γενικά και αόριστα, ένα τέτοιο δικαίωμα για όλους, να είστε σίγουροι πως θα το είχα ήδη ασκήσει. Θα μάζευα φίλους και γνωστούς και θα σχηματίζαμε το ανεξάρτητο κράτος μας επικαλούμενοι αυτό το «δικαίωμα στην ελευθερία της αυτοδιάθεσης». Τέτοιο δικαίωμα, από μόνο του, δεν υπάρχει ούτε καν για τους ανθρώπους που έχουν άλλη γλώσσα και θρησκεία από την επίσημη γλώσσα και θρησκεία του κρατους στο οποίο ζουν. Αν αναρωτιέστε γιατί, ρωτήστε τους μουσουλμάνους της Δυτικής Θράκης.

To δημοψήφισμα δεν έπρεπε να απαγορευτεί

Μπορεί να μην είναι πάντα πολύ βολικό, αλλά οι δημοκρατίες υπάρχουν και λειτουργούν βάσει συντάγματος και νόμων που έχουν προέλθει από μια ελεύθερα εκλεγμένη βουλή. Βάσει του ίδιου συντάγματος και των ίδιων νόμων αποφασίζουν και τα δικαστήρια. Αυτό έκανε και το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας που ακύρωσε τον νόμο της Καταλανικής βουλής για το δημοψήφισμα ως αντισυνταγματικό. Βλέπετε, το κακό με τα συντάγματα των περισσότερων χωρών είναι ότι θεωρούν πολύ σημαντική την εδαφική ακεραιότητα. Όταν λοιπόν το σύνταγμα μιας χώρας ορίζει την εδαφική ακεραιότητα ως αδιαμφισβήτητη, είναι μάλλον απίθανο να επιτραπεί κάποιου είδους δημοψήφισμα που θα την αμφισβητεί. Δημοσκόπηση ναι, δημοψήφισμα μάλλον όχι.

Η βία που άσκησαν οι αστυνομικοί ήταν απαράδεκτη

Προφανώς κάνενας άνθρωπος που δεν έχει σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα δεν ευχαριστιέται παρακολουθώντας σκηνές βίας εκτός κινηματογραφικής αίθουσας. Ταυτόχρονα, κανένας άνθρωπος που δεν έχει σοβαρά προβλήματα κοινωνικής ένταξης, δεν δυσκολεύεται να καταλάβει πως υπάρχουν φορές που η επιβολή του νόμου απαιτεί τη χρήση βίας. Διαφορετικά οι αστυνομικοί θα ήταν εξοπλισμένοι με φραπέδες και σάντ... χμμμ... τέλος πάντων, καταλαβαινετε τι θέλω να πω.

Η άποψη ότι μπορεί η ισπανική αστυνομία να το παράκανε δεν είναι καθόλου μπούρδα. Μπορεί όμως εύκολα να οδηγήσει σε μπούρδες αν αυτός που την υποστηρίζει δεν έχει πρώτα απαντήσει σε τρεις απλές ερωτήσεις:

Είναι υποχρεωμένη μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση να επιβάλλει, ακόμα και με τη βία, τους νόμους και τις αποφάσεις των δικαστηρίων;

Είναι υποχρεωμένη μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση να εμποδίζει, ακόμα και με τη βία, κάθε προσπάθεια κατάλυσης του συντάγματος;

Είναι υποχρεωμένη μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση να υπερασπίζεται, ακόμα και με τη βία, την εδαφική ακεραιότητα της χώρας της;

Τώρα που το σκέφτομαι, αυτές τις ερωτήσεις είναι καλό κανείς να τις απαντήσει και ασχέτως με τα γεγονότα της Ισπανίας. Όχι πως θα κάνει διαφορά. Γιατί είτε για Ισπανία είτε για Ελλάδα είτε για Βόρεια Κορέα είτε για τη χώρα του Ποτέ, η απάντηση πολλών συνανθρώπων δεν θα είναι ένα ξερό «Ναι» ή ένα απόλυτο «Όχι», αλλά ένα περήφανο «Ανάλογα με τα γούστα μου». Και μπράβο τους

Υ.Γ. Επειδή καταλαβαίνω πως πολλοί συμπατριώτες έχουν ανάγκη μια διαρκή επανάληψη των αυτονόητων, να πούμε πως όταν μιλάμε για την Ισπανία μιλάμε για ένα δημοκρατικό κράτος στον 21ο αιώνα. Ένα κράτος των οποίων οι κάτοικοι είναι ελεύθεροι να εκλέξουν κυβερνήσεις και Βουλή και μέσω αυτής να αλλάξουν το σύνταγμά τους. Κατά συνέπεια η Ισπανία −όπως και κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής της Ένωσης− δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ούτε με την Αυστροουγγαρία, ούτε με τη Σοβιετική Ένωση, ούτε με την Αλγερία της αποικιοκρατίας, ούτε με τη χώρα του Οζ.