Συμβιβασμός ΔΝΤ - ΕΚΤ: Τι θα γίνει με τα stress tests των ελληνικών τραπεζών

Σε συμβιβασμό οδηγήθηκαν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τον έλεγχο της κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών τραπεζών πριν από τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο το 2018.

Ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν δήλωσε την Πέμπτη ότι θεωρεί εποικοδομητική την πρόταση της ΕΚΤ να έρθουν νωρίτερα τα ήδη προγραμματισμένα stress tests και να γίνουν στοχευμένοι έλεγχοι του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών αντί ενός πλήρους ελέγχου του ενεργητικού τους.

Οι διαφωνίες των δύο πλευρών για τον έλεγχο των τραπεζών ξεκίνησαν το καλοκαίρι. Το ΔΝΤ είχε ζητήσει με την έκθεση του στις 20 Ιουλίου (staff report) για την κατ' αρχήν έγκριση του ελληνικού προγράμματος, να γίνει νέος έλεγχος ποιότητας ενεργητικού (Asset Quality Review ή AQR) και ασκήσεις αντοχής (stress tests) των ελληνικών τραπεζών πολύ πριν από τη λήξη του προγράμματος. Σημείωνε, επίσης, ότι αν προέκυπταν κεφαλαιακές ανάγκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια που προβλέπονται από το τρίτο πρόγραμμα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έως το τέλος του προγράμματος.

Σημειώνεται ότι ασκήσεις αντοχής και έλεγχος ποιότητας του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών έγιναν τελευταία φορά το δεύτερο εξάμηνο του 2015 -στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος- με βάση τις οποίες έγινε και η τελευταία ανακεφαλαιοποίησή τους.

Οι ασκήσεις αντοχής, που αποτελούν συνήθη πρακτική της ΕΚΤ, δείχνουν αν τα κεφάλαια των τραπεζών θα αντέξουν, με βάση ορισμένες δυσμενείς υποθέσεις για την πορεία των μακροοικονομικών μεγεθών και άλλων δεικτών, όπως των τιμών των ακινήτων.

Ο έλεγχος της ποιότητας του ενεργητικού έχει να κάνει με το αν απεικονίζεται σωστά η αξία του. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΚΤ στις 31 Οκτωβρίου 2015, διαπιστώθηκε συνολική υστέρηση κεφαλαίων των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών ύψους 4,4 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του βασικού σεναρίου και 14,4 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του δυσμενούς σεναρίου. Η υστέρηση κεφαλαίων περιλάμβανε προσαρμογές που προέκυψαν από τον έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού ύψους 9,2 δισ. ευρώ.

Η ΕΚΤ είχε εκφράσει εξ αρχής τη διαφωνία της, με κύκλους της να δηλώνουν μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΔΝΤ ότι ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) έχει αποφασίσει για τις εποπτικές προτεραιότητές του σχετικά με τις ελληνικές τράπεζες για τους επόμενους 12 μήνες. Απαντώντας σε επιστολή της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η αντιπρόεδρος του SSM, Ζαμπίνε Λαουτενσλέγκερ, υπογράμμιζε στις 30 Ιουνίου 2017 ότι η Εποπτική Αρχή της ΕΚΤ είναι ανεξάρτητο όργανο και δεν παίρνει οδηγίες από θεσμούς ή όργανα της ΕΕ, κυβερνήσεις ή οποιονδήποτε άλλον Οργανισμό, Ανέφερε, επίσης, ότι είναι προγραμματισμένοι για το δεύτερο εξάμηνο του 2017 επιτόπιοι έλεγχοι σε συστημικές ελληνικές τράπεζες, «μία περίοδο στην οποία θα πρέπει να έχουν εφαρμοσθεί τα λειτουργικά μέτρα για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων».

Την περασμένη Δευτέρα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι ο SSM έχει ειδοποιήσει το ΔΝΤ πως τα stress tests των ελληνικών τραπεζών θα γίνουν νωρίτερα το 2018. Την Τετάρτη, ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, τόνισε ότι τα stress tests θα γίνουν σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες, όπως έχουν προγραμματισθεί και απλώς τα αποτελέσματά τους θα ανακοινωθούν πριν από τη λήξη του προγράμματος.