Αφού πρώτα μίλησε ελληνικά, ο Γάλλος πρόεδρος πρότεινε από τον λόφο της Πνύκας τον οδικό χάρτη αλλαγής της Ευρώπης. Κατά τον κ. Μακρόν, οι τρεις ελπίδες της Ευρώπης είναι η δημοκρατία, η κυριαρχία κι ο πολιτισμός.
Ο Γάλλος πρόεδρος ολοκλήρωσε την ομιλία του με στίχους του Γιώργου Σεφέρη.
Τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του:
(ελληνικά): Σε αυτό το μέρος οι αθηναίοι επινόησαν την Δημοκρατία. Το γεγονός ότι παίρνω τον λόγο εδώ στο ίδιο μέρος ενώπιον σας, το ξέρω, είναι ένα πολύ μεγάλο προνόμιο,. Γι' αυτό ευχαριστώ θερμά την κυβέρνηση και τις Αρχές αλλά ιδιαίτερα τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα που με κάλεσε να μιλήσω από εδώ
(γαλλικά): Δεν ξέρω αν τα χειροκροτήματα είναι για να σταματήσω τα ελληνικά ή επειδή το έκανα!
Μας ενώνουν αξίες που ενώνουν την Ευρώπη. Θα ήθελα να ακούσω τον χώρο στον οποίο βρισκόμαστε. Εδώ επινοήθηκε το σύγχρονο κράτος. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι έχουμε κάνει εμείς οι Ευρωπαίοι, με την δική μας κυριαρχία γιατί εδώ οι Αθηναίοι πήραν το ρίσκο να αναθέσουν την διακυβέρνηση στους πολλούς γιατί έτσι οι αποφάσεις λαμβάνονται καλύτερα. Τι ακριβώς κάνουμε εμείς για την Δημοκρατία. Αυτά τα λόγια που προσφώνησε ο Περικλής ας τα ακούσουμε. Τις σχέσεις μας με την πολιτεία τις διέπει η ελευθερία αλλά και στην καθημερινότητά μας δεν μπορεί να υπάρχει καχυποψία. Εδώ στην Πνύκα υπήρχε διάλογος. Στην Ευρώπη σήμερα, η Δημοκρατία, η εμπιστοσύνη απειλούνται. Ξέρετε καλύτερα ότι η λεγόμενη ελληνική κρίση δεν αφορούσε μόνο στην Ελλάδα, αφορά και στην Ευρώπη. Είναι μια αποτυχία της Ευρώπης.
Η παλαιά τάξη σιγά-σιγά διαλύεται. Κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η νέα τάξη. Σε αυτόν τον κόσμο με νέες απειλές και κινδύνους. Χώρες που θεωρούσαμε κυρίαρχες υποχωρούν και νέες εμφανίζονται. Συνεχίζουμε στην Ευρώπη να ζούμε σε ασφαλές λιμάνι που μιλάμε για ελευθερία και δικαιοσύνη. Ο κόσμος χρειάζεται την Ευρώπη. Το να σχεδιάσουμε το τέλος της θα ήταν αυτοκτονία. Θα πρέπει να βρούμε τη δύναμη να επανεκκινήσουμε την Ευρώπη.
Οι ιδρυτές δημιούργησαν έναν χώρο ειρήνης και ελευθερίας. Η Ευρώπη είναι μία μοναδική εναλλακτική λύση. Αν συνεχίσουμε να εθελοτυφλούμε θα είμαστε η γενιά που θα αναλάβει την ευθύνη του θανάτου της Ευρώπης. Η άλλη λύση που θέλω να σας προτείνω είναι η ανάκαμψη που θα στηρίζεται σε αυστηρή κριτική. Πρέπει να τη βελτιώσουμε να την ξαναδημιουργήσουμε. Όχι τεχνοκρατία, όχι γραφειοκρατία. Πρέπει να ξαναβρούμε την ελπίδα.
Η εθνική κυριαρχία δεν μπορεί να είναι μόνο αγαθό που χρησιμοποιούν οι πολέμιοι της Ευρώπης. Μην αφήνετε την Ευρώπη σε αυτούς που την πολεμούν. Η πραγματική εθνική κυριαρχία πρέπει να δημιουργηθεί μέσα στην Ευρώπη. Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας ώστε να μην μας επιβάλλουν οι μεγάλες δυνάμεις. Πιστεύω στην εθνική και ευρωπαϊκή κυριαρχία. Οι προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τα έθνη. Κοιτάξτε την κλιματική κρίση, την μεταναστευτική κρίση που αντιμετώπισε η Ελλάδα. Η τρομοκρατία. Ήμασταν όλοι σίγουροι ότι ήμασταν ασφαλείς. Τώρα όχι. Κοιτάξτε την πυρηνική απειλή. Μπορεί ένα έθνος να προστατευτεί μόνο του; Μόνο αν λέμε ψέματα ισχύει αυτό.
Με εταιρική σχέση και ανάπτυξη θα προλάβουμε τις νέες μεταναστευτικές ροές. Με την Ευρώπη των νέων συμμαχιών θα εξαλείψουμε την τρομοκρατία. Οι τρομοκράτες ένα περιμένουν: Να μικρύνουμε, να φοβηθούμε. Αυτό είναι το ισχυρότερο όπλο τους. Δεν πρέπει να τους δώσουμε αυτή τη χαρά.
Υπάρχει άλλη ήπειρος που να στηρίζει τόσο πολύ την Δημοκρατία, την ελευθερία και την συμφιλίωση της Δικαιοσύνης; Η ανάπτυξη υπάρχει σε πολλές χώρες. Δυνάμεις που είναι υπέρ της ελευθερίας. Έχουν όμως λιγότερη δέσμευση για την κοινωνία. Αυτό ονομάζω ευρωπαϊκή κυριαρχία. Αν το εγκαταλείψουμε θα μας επιβληθούν οι κανόνες των μεν και των δε. Να ενισχύσουμε την Ευρώπη χωρίς τα σφάλματα του παρελθόντος. Βασιστήκαμε σε ψέματα και να το πούμε με ταπεινότητα και αποφασιστικότητα. Ποιος πλήρωσε το τίμημα των ψεμάτων; Όχι οι πολιτικοί, αλλά ο ελληνικός λαός. Αυτός επωμίστηκε το βάρος. Μέσω πολιτικών της καχυποψίας, δημιούργησαν και προβλήματα και έλλειψη δικαιοσύνης. Χάσαμε τον προσανατολισμό μας. Επικράτησε η καχυποψία. Ένας είδος εσωτερικού εμφυλίου πολέμου. Επιμείναμε στις προδοσίες, ξεχάσαμε ότι υπάρχουν απέναντί μας διαφορετικές δυνάμεις
Να στηρίζουμε την κοινωνική και φορολογική σύγκλιση. Μόνο αν δεν υπάρχουν οι διαφορές θα ξαναβρούμε τη σύγκλιση. Με συγκεκριμένες προτάσεις θα πρέπει να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή κυριαρχία. Όχι για τις προηγούμενες γενιές αλλά για τους νέους. Εμείς που σήμερα έχουμε αξιώματα δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να μην κάνουμε τίποτα. Ποια θα είναι η Ευρώπη σε 10 χρόνια. Θα ήθελα όλοι εσείς να μπορείτε να επιλέξετε το μέλλον σας. Να έχετε την πολυτέλεια της επιλογής που είχαμε κι εμείς. Όλα αυτά που ζήσαμε την τελευταία 10ετία δεν είναι στο ύψος μας. Τι δίνουμε στους νέους Έλληνες; Λιτότητα και ανεργία. Τους είχαμε υποσχεθεί ότι θα ζήσουν εξίσου καλά και στην Ελλάδα και όχι μόνο αν φύγουν στη Γερμανία και τη Γαλλία.
Η αποτυχία της Ευρώπης είναι μία αποτυχία της δημοκρατίας. Αυτό που έγινε το 2005 στη Γαλλία και την Ολλανδία είναι ιδρυτικοί λαοί της Ευρώπης που αποφάσισαν να μην συνεχίσουν. Οι πολιτικοί δεν τους άκουσαν και αποφάσισαν να συνεχίσουν πίσω από κλειστές πόρτες. Πρέπει να εξηγούμε και να υπάρχει στήριξη των λαών. Αυτό που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι τυχαίο. Ο βρετανικός λαός εκφράστηκε, είπε δεν θέλω μία Ευρώπη που ζητεί θυσίες και δεν αποφέρει τίποτα.
Πώς είναι δυνατόν να ασχολείται η Ευρώπη με όλες τις πτυχές της καθημερινότητας χωρίς να ακούει τους πολίτες. Θέλουμε η Ευρώπη να ζήσει.
Με πολύ συγκεκριμένες προτάσεις πρέπει να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή κυριαρχία. Για την επόμενη δεκαετία να την χτίσουμε. Όχι για τις προηγούμενες γενιές. Αλλά για εσάς τους νέους. Εμείς δε μπορούμε να μην κάνουμε τίποτα. Ποια θα είναι η Ευρώπη τα επόμενα χρόνια. Θέλω όλοι εσείς να επιλέξετε το μέλλον σας. Να μπορείτε να διαλέξετε, όπως μπορούσαμε κι εμείς. Αυτό θα σας επιτρέψει να δημιουργήσετε το μέλλον σας. Τι υποσχεθήκαμε στους νέους της Ελλάδας και τι δίνουμε; Λιτότητα και ανεργία στο 50%! Τους υποσχεθήκαμε μια ζωή στο Παρίσι και το Βερολίνο, αν εγκαταλείψουν την χώρα τους. Όμως είχαμε υποσχεθεί τα ίδια αν έμεναν στην πατρίδα τους.
Αυτό που έγινε στην Αγγλία δεν είναι τυχαίο (σ.σ. εννοεί το Brexit). Ο λαός αρνήθηκε επιλογές που ήταν επιλογές των δικών τους πολιτικών. Ο βρετανικός λαός εκφράστηκε και είπε δεν θέλω πια αυτή την Ευρώπη. Αυτή η ψήφος σταμάτησε μια ευρωπαϊκή περιπέτεια που πήγαινε συνεχώς ένα βήμα μπροστά.
Προσπαθώ να αναθεωρήσουμε κάποια ευρωπαϊκά κείμενα, όπως την οδηγία για τους αποσπασμένους. Η Ευρώπη επεξεργάζεται παράλογα νομοθετικά κείμενα. Θέλουμε να ζήσει η Ευρώπη. Εμείς που πιστεύουμε στην Ευρώπη. Εμείς που αφήσαμε την Δημοκρατία να υποστεί ρήγματα, πρέπει να επανέλθουμε στην Δημοκρατία.
Ε πιθυμώ ο οδικός χάρτης που θα προτείνω για την οικοδόμηση της Ευρώπης της επόμενης 10ετίας να μην είναι μία συνθήκη που θα διαπραγματευτούμε πίσω από κλειστές πόρτες. Από την αρχή του 2018 να υποβάλουμε τους νέους στόχους και επιθυμώ οι στόχοι να στηριχτούν σε όλα τα κράτη - μέλη. Να γίνει διαβούλευση έξι μηνών σε όλα τα μέλη με τη συμμετοχή των πολιτών.
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ στον λόφο της Πνύκας τον τόπο που επικράτησε ο διάλογος και η εποικοδομητική κριτική. Επιθυμώ το α' εξάμηνο του 2018 να επανέλθουμε στην ουσία αυτού που επινοήθηκε εδώ. Και μετά από έξι μήνες να γίνει η σύνθεση των προτάσεων και να φτάσουμε σε μία νέα Ευρώπη για τα επόμενα 10 - 15 χρόνια. Αυτή είναι η φιλοδοξία μου μία νέα μέθοδος.
Θέλουμε περισσότερη Δημοκρατία
Η πραγματική τροφή της Ευρώπης δεν είναι το να λατρεύει κανείς τους κανόνες. Αλλά να επανέλθει στην δημοκρατική δυναμικότητα. Αν θέλουμε να ενισχύσουμε την Ευρώπη, δεν θα κάνουμε τίποτα με την καχυποψία, όπως έλεγε ο Περικλής. Οι προδοσίες έχουν διαβρώσει την Ευρώπη και πρέπει να επανέλθουμε. Για να γίνει αυτό πρέπει να επιστρέψουμε στις πεποιθήσεις της Ευρώπης. Εμείς οι Ευρωπαίοι μοιραζόμαστε μια κοινή μοίρα.
Κοιτάξτε πού βρισκόμαστε. Πίσω μου ο λόφος της Ακρόπολης. Ο Παρθενώνας. Όποιος κι αν είναι ο καθένας από εμάς, όποια ηλικία κι αν έχει, από όπου κι αν προέρχεται, το θαύμα αυτού του λόφου είναι κάτι που μας διακατέχει όλους. Είναι η ιδέα ότι κάτι γεννήθηκε εδώ, κάτι που μας ανήκει και μας εμπνέει. Ο Παρθενώνας είναι ένας καθρέφτης της ευρωπαϊκής μας ταυτότητας. Αυτός ο ναός των αρχαίων Θεών γεννήθηκε βασιζόμενος σε μια θρησκεία που σήμερα δεν υπάρχει. Υπάρχει όμως ακόμα ο ιερός χαρακτήρας. Υπάρχει μια κρυφή Ελλάδα στην καρδιά όλων των δυτικών ανθρώπων. Είναι αυτό που μας ξεπερνά.
Αν εγκαταλείψουμε αυτόν τον εμφύλιο στην Ευρώπη, φτάνει κανείς να δει κάποιον εκτός Ευρώπης για να καταλάβει ότι υπάρχει ευρωπαϊκό πρότυπο. Η Ευρώπη της λογοτεχνίας, των καφενείων, του συνυπάρχειν που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Μας ενώνει ο πολιτισμός μας.
Θα επανέλθουμε σε κλίμα εμπιστοσύνης μέσω του πολιτισμού. Όχι μέσα από κανόνες. Πρέπει να είμαστε πιο φιλόδοξοι. Η Ευρώπη των πολλών γλωσσών και του πολιτισμού να ξαναδημιουργηθεί. Πρέπει να υπερασπιστούμε την πολιτιστική μας κληρονομιά είναι το ευρωπαϊκό μας μέλλον.
Θα πρέπει να ξεκινήσουμε πολύ σύντομα μία ευρωπαϊκή συνέλευση για τον πολιτισμό. Προτείνω αυτή η συνέλευση να ξεκινήσει από την Αθήνα.
Πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε όλοι μαζί. Θα ήθελα να ξαναδούμε τους κανόνες για την διάδοση των έργων στον κινηματογράφο, την επιστήμη. Σήμερα, οι συγγραφείς, οι μεταφραστές, οι καλλιτέχνες, προσπαθούν να μεταδώσουν τη γνώση τους. Αυτό δεν αρκεί όμως. Πρέπει να δημιουργήσουμε την Ευρώπη των μεταφραστών, που μεταφέρουν τη γνώση.
Εμείς οι Ευρωπαίοι είμαστε οι πολίτες μίας Βαβέλ. Ας ξαναβρούμε τη φιλοδοξία του πολιτισμού μέσω της οποίας θα ξαναβρούμε την εμπιστοσύνη.
Δημοκρατία, κυριαρχία, πολιτισμός, οι τρεις ελπίδες που θέλω να προσφέρω στους νέους της Ευρώπης.
Είναι ευθύνη της δικής μας γενιάς να δώσουμε μία δυνατή Ευρώπη στους νέους. Πολλοί θα μου πουν να αλλάξουμε τα άρθρα, τη συνθήκη. Όλα αυτά μας κάνουν να χανόμαστε στον λαβύρινθο. Δεν θα πρέπει να φοβόμαστε αυτό που δεν φοβήθηκαν οι προηγούμενες γενιές.
Θέλω να σας παρουσιάσω μία πρόκληση. Να συζητήσουμε αν σας φοβίζει η ευρωπαϊκή φιλοδοξία.
Οι ιδρυτές της Ευρώπης, όταν έδωσαν τα χέρια στους εχρθούς μετά τον πόλεμο. Ποια ήταν η φιλοδοξία; Ένα κοινό νόμισμα. Εγώ πιστεύω πως σήμερα μπορούμε να κάνουμε το ίδιο. Αυτό που η Γαλλία θέλει, είναι να συζητήσουμε το αν σας φοβίζει η ευρωπαϊκή φιλοδοξία. Κοιτάξτε πού βρισκόμαστε. Πρόκειται για μία στιγμή που πετάει η κουκουβάγια της Αθήνας. Είναι μια γαλήνια στιγμή. Η κουκουβάγια κοιτάει προς τα πίσω. Είναι πολύ εύκολο να κοιτά κανείς εκεί που είναι γνωστό το περιβάλλον. Μην κοιτάτε όπως η κουκουβάγια της Αθηνάς προς τα πίσω. Κοιτάξτε με φιλοδοξία. Την λίγο τρελή και τολμηρή φιλοδοξία. Αρκεί να έχουμε κοινές φιλοδοξίες. Σας το υπόσχομαι θα πετύχουμε.
«Κι όταν γυρεύει κανείς το θαύμα πρέπει να σπείρει του αίμα του στις οκτώ γωνιές των ανέμων. Γιατί το θαύμα δεν είναι πουθενά, παρά κυκλοφορεί στις φλέβες του ανθρώπου» Οι στίχοι του Γιώργου Σεφέρη με τους οποίους έκλεισε την ομιλία του
11°
