Οι εκλογές στη Γερμανία δεν έχουν κριθεί ακόμη

Δεκαεννιά ημέρες μας χωρίζουν από τις βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στις 24 Σεπτεμβρίου. Όλοι οι δημοσκόποι και οι αναλυτές συμφωνούν ότι η κ. Μέρκελ και οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν αποκτήσει ένα άνετο προβάδισμα έναντι του κ. Σουλτς και των Σοσιαλδημοκρατών, το οποίο σε ορισμένες μετρήσεις πλησιάζει ή και ξεπερνάει τις 15 μονάδες.

Η πολιτική κατάσταση όμως είναι πολύ πιο σύνθετη και η υπεροχή της κ. Μέρκελ και των Χριστιανοδημοκρατών εν μέρει μόνο θα προσδιορίσει τις εξελίξεις.

Το αδύνατο σημείο

Το αδύνατο σημείο της κ. Μέρκελ είναι η διαχείριση της προσφυγικής-μεταναστευτικής κρίσης στη διάρκεια του 2015. Πολλοί συμπατριώτες της θεωρούν ότι η πολιτική των ανοιχτών συνόρων και της ανοιχτής κοινωνίας που εφάρμοσε δεν ήταν καλά μελετημένη και δημιούργησε σοβαρά κοινωνικά προβλήματα.

Με βάση τα αποτελέσματα των ερευνών της κοινής γνώμης το προσφυγικό-μεταναστευτικό και διάφορα ζητήματα που συνδέονται καλώς ή κακώς με αυτό, όπως είναι η ισλαμική τρομοκρατία και οι δύσκολες σχέσεις Βερολίνου-Άγκυρας, είναι αυτό που απασχολεί περισσότερο τη γερμανική κοινή γνώμη.

Μου έκανε εντύπωση ο τρόπος που πίεζε ο κ. Σουλτς την κ. Μέρκελ στο ζήτημα κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής «μονομαχίας» τους. Ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών δεν είχε πολλά να κερδίσει προβάλλοντας το ζήτημα γιατί οι Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, προσυπέγραψαν τις θέσεις και τους χειρισμούς της κ. Μέρκελ, ενώ ο ίδιος ο κ. Σουλτς σαν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν διατύπωσε σοβαρές αντιρρήσεις και κινήθηκε σε γενικές γραμμές προς την ίδια κατεύθυνση.

Η κ. Μέρκελ και οι Χριστιανοδημοκράτες μπορεί να υποστούν κάποιες απώλειες λόγω του προσφυγικού-μεταναστευτικού, υπέρ του σκληρού δεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία και του Φιλελεύθερου Κόμματος, το οποίο έχει υιοθετήσει ανάλογες θέσεις σε βάρος των προσφύγων και των μεταναστών.

Εάν τελικά υποστούν σοβαρές απώλειες οι Χριστιανοδημοκράτες προς τα δεξιά τους, τότε θα μειωθεί κάπως η απόσταση που τους χωρίζει από τους δεύτερους Σοσιαλδημοκράτες και οι τελευταίοι μπορεί να αποκτήσουν τη θεωρητική δυνατότητα να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού με τους Πράσινους και την Αριστερά, στη βάση της απλής αναλογικής με όριο το 5% που ισχύει στη Γερμανία.

Δύο νέοι πρωταγωνιστές

Παρακολουθώντας τις τηλεμαχίες μεταξύ των πρωταγωνιστών της γερμανικής πολιτικής ζωής κατέληξα στο συμπέρασμα ότι έχουν ισχυρή παρουσία στα ΜΜΕ και εντυπωσιάζουν με τις θέσεις τους η Άλις Βάιντερ της Εναλλακτικής για τη Γερμανία και ο Κρίστιαν Λίντνερ των Φιλελευθέρων.

Πρόκειται για δύο δυναμικές προσωπικότητες, με καλή πορεία στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, κάτω των 40 ετών.

Η υποψήφια της Εναλλακτικής για τη Γερμανία είναι ομοφυλόφιλη και δεν κρύβει την επιλογή της. Τραβάει το ενδιαφέρον των ΜΜΕ και ενισχύει την εντύπωση ότι η Εναλλακτική για τη Γερμανία μπορεί να είναι αυστηρή με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, δεν κάνει όμως αυταρχικές επιλογές ούτε έχει πρόθεση να περιορίσει τα δικαιώματα και τη διαφορετικότητα των Γερμανών και των Γερμανίδων. Η Άλις Βάιντερ αντικατέστησε στην ηγεσία του κόμματος την Φράουκε Πέτρι, η οποία ανέδειξε με επιτυχία το προσφυγικό-μεταναστευτικό αλλά αντιμετωπιζόταν από τα ΜΜΕ και την ευρύτερη κοινή γνώμη σαν αυταρχική πολιτικός που μπορούσε να απειλήσει τα δικαιώματα και να περιορίσει τις επιλογές, σε ατομικό επίπεδο, των Γερμανών και των Γερμανίδων.

Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων Κρίστιαν Λίντνερ έβγαλε το κόμμα του από το αδιέξοδο στο οποίο είχε περιέλθει −δεν είχε περάσει το όριο του 5% το οποίο εξασφαλίζει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση στις προηγούμενες εκλογές και είχε μπει σε περίοδο παρακμής− υιοθετώντας σκληρές θέσεις, οι οποίες δεν έχουν σχέση με την πολιτική παράδοση των Φιλελευθέρων. Ζητεί αυστηρούς περιορισμούς για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, εναντιώνεται στη συμμετοχή της Γερμανίας στη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος, υποστηρίζει την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και αμφισβητεί τις καλές ευρωπαϊκές προθέσεις του προέδρου της Γαλλίας κ. Μακρόν.

Η Εναλλακτική για τη Γερμανία είναι απομονωμένη πολιτικά και δεν μπορεί να ελπίζει σε συμμετοχή σε οποιοδήποτε κυβερνητικό σχήμα. Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών στη Γερμανία και οι μετέπειτα εξελίξεις θα προσδιοριστούν με βάση το εύρος της πρωτιάς της κ. Μέρκελ και των Χριστιανοδημοκρατών, την καταγραφή των δυνάμεων της Εναλλακτικής για τη Γερμανία και ιδιαίτερα των Φιλελευθέρων οι οποίοι μπορεί να συμμετάσχουν σε κυβερνητικό συνασπισμό υπό την κ. Μέρκελ, το άθροισμα των δυνάμεων των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και της Αριστεράς και την επιλογή που θα κάνουν οι Πράσινοι, εάν το επιβάλλουν οι συνθήκες, υπέρ της συνεργασίας με τους Χριστιανοδημοκράτες ή τους Σοσιαλδημοκράτες.

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι θα πρέπει να περιμένουμε την 24η Σεπτεμβρίου για να καταλάβουμε ποιος θα είναι ο επόμενος κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία και ποια πολιτική θα ακολουθήσει, σε γενικές γραμμές, έναντι της Ε.Ε. και ειδικά της Ελλάδας.