Habent papam. Η δημοκρατία μας θέλει «επιλογή»

Όταν ο πανδαμάτωρ χρόνος και η συνέπειά του το γήρας, μαζί βέβαια με τα προβλήματα οικονομικής διαχείρισης, τα πολλά «κοινά» εγκλήματα και αυτά των κωδίκων ηθικής πολλών καρδιναλίων, βάρυναν στους ώμους του Πάπα Βενεδίκτου, αυτός παραιτήθηκε.

Όπως πολλοί πιστεύουν, με αυτή του την ενέργεια προσέφερε σημαντική υπηρεσία στο θεσμό και την ιστορία που όρισε και καθόρισε τη ζωή του. Δεν ξέρω ποιο τέλος μπορεί να θεωρείται «καλό», αλλά αυτό ήταν σίγουρα καλύτερο από το να πάρει μαζί του, αν παρέμενε στο αξίωμα, και την υστεροφημία του και το κύρος του θρόνου, βυθίζοντας την εκκλησία του σε προδιαγεγραμμένη βαθειά και ίσως διαρκή κρίση...

Η πρόσφατη παραίτηση και στη συνέχεια εκλογή νέου Πάπα δημιουργεί ενός είδος ζήλειας ή νοσταλγίας προς ένα καθοριστικό και αποτελεσματικό leadership που στοιχειώνει τις δημοκρατικές μας πολιτείες, κοινωνίες και πολιτισμό. Ένα ικανοποιητικό επίπεδο στοιχειώδους σοφίας, υπευθυνότητας και κάποτε απλής αξιοπρέπειας δεν είναι κάτι που χαρακτηρίζει όλους τους χώρους της πολιτικής σφαίρας όπου εδράζονται θεσμοί και εκπροσωπούνται συλλογικές προσδοκίες, δικαιώματα, ή συμφέροντα.

Βέβαια δεν συγκρίνεται το ιεραρχικό σύστημα λειτουργίας και εκλογής του αρχηγού της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας με το συνολικό θεσμικό υπόβαθρο των δημοκρατιών μας που προσπαθούν τουλάχιστον να στηρίζονται σε άλλες θεμελιώδεις αρχές, εξασφαλίζοντας περιοδική και αντιπροσωπευτική ανανέωση απευθείας από την κοινωνία.

Αυτοί όμως, τελικά, χρειάζονταν και πλέον «έχουν» (habent) Πάπα, με μια διαδικασία, που στο επίπεδο της τελικής φάσης, χαρακτηρίζεται από απόλυτη προτεραιότητα του θεσμικού σκοπού από τον "προσωπικό". Κλειδώνονται στην Καπέλα Σιστίνα και δεν μπορούν να βγουν πριν να είναι σε θέση να πάρουν μια μεγάλης πλειοψηφίας απόφαση. Και δεν είναι παράδειγμα προς αποφυγήν το ότι συμμετέχουν με θεσμικές διαδικασίες σε πράξεις αυτοπεριορισμού και ελέγχου που οδηγούν και σε αντίστοιχη ανάληψη ευθύνης.

Μεταφέροντας το «καλό» παράδειγμα στα δικά μας, θα ήθελα να δώ "Πάπες" της πολιτικής μας ζωής να παραιτούνται και αντίστοιχους "καρδιναλίους" να κλείνονται στους ναούς της Δημοκρατίας και αντί για τα 30 δεύτερα τηλεοπτικής δημοσιότητας για τα οποία διαγκωνίζονται, να είναι σε θέση να μας στείλουν από τις αντίστοιχες «καμινάδες» το μήνυμα ότι το πολιτικό μας προσωπικό και αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα των περιστάσεων και είναι σε θέση, επιλέγοντας στρατηγική και μέσα, να τις αντιμετωπίσει.

Η επιμονή με την οποία οι πριμαντόνες της αποτυχίας μιας αποτελεσματικής διακυβέρνησης και οι επιτελείς της πολιτικής επετηρίδας του χθες επιχειρούν να καταλάβουν ή να γαντζωθούν στην εξουσία είναι σύμπτωμα και αίτιο της παρακμής. Το χειρότερο, είναι εγγύηση και άλλων δεινών.

Νεοπολιτικοί χειρότερου είδους και μεγαλύτερης ανικανότητας, μέχρι και «φουσκωτοί» και νάνοι ή φαντασμένοι περί τη δημοκρατία και την διακυβέρνηση επελαύνουν στο κενό που αφήνει η χωρίς επιτυχή έκβαση διαμάχη των πολλών εκπροσώπων ενός μη αναστρέψιμου παρελθόντος.

Λίγους μήνες από την τελευταία «ομαλή» κυβέρνηση του 2009, οι αλυσιδωτές κρίσεις και στη συνέχεια οι αποκαλύψεις των βαθύτερων αιτίων τους ανέτρεψαν τα πάντα στο πολιτικό σκηνικό, μετατρέποντας το σε αρένα εκτροπών αλλά δίνοντας ταυτόχρονα και ορισμένες ανεπανάληπτες ευκαιρίες.

Όσες τέτοιες ευκαιρίες εξακολουθούν να υπάρχουν εξανεμίζονται από τον χρόνο που περνά. Ο πολλαπλασιασμός των θυμάτων σε όλο το κοινωνικό φάσμα κινδυνεύει να μειώσει δραματικά την «υγιή» κρίσιμη μάζα στην οποία μπορεί να θεμελιωθεί η οικοδόμηση ενός αξιόλογου μέλλοντος ώστε ένα re-start σύντομα να είναι αδύνατο.

Το παλιό πολιτικό προσωπικό «πρώτης γραμμής» όσο και οι νεοπολιτικοί ευκαιρίας που εμφανίζονται να διεκδικούν ρόλο και εξουσία, αποτελούν ωρολογιακές βόμβες περαιτέρω αποτυχιών και εκτροπών. Το κρίσιμο πλέον ζήτημα για την κοινωνία μας είναι να ανατρέψει τόσο τα πρόσωπα όσο και τους μηχανισμούς και τις διαδικασίες που τα τροφοδοτούν και τα πολλαπλασιάζουν.

Το κονκλάβιο στο Βατικανό ολοκλήρωσε γρήγορα το έργο του, και αυτοί και πάλι «έχουν» Πάπα.

Επειδή οι δικοί μας «καρδινάλιοι» έχουν αποδειχθεί και λιγότεροι ικανοί για αυτό και αυταπόδεικτα κατώτεροι των περιστάσεων, απομένει στον Λαό να διεκδικήσει το δικαίωμα που έχουν οι πολίτες στις αντιπροσωπευτικές Δημοκρατίες να έχουν επιλογή που να τους εκπροσωπεί.

Η μέχρι τώρα κρίση και οι «εκτροπές» έδωσαν στους πολίτες μόνο εκβιαστικά διλήμματα.

Η ευθύνη όσων έχουν πρόταση και ολοκληρωμένο σχέδιο είναι να το παρουσιάσουν και να το υπερασπιστούν. Πρόταση και σχέδιο, αντί για ναρκισσισμό, επετηρίδες και συνθήματα.

Όταν και αν αυτό συμβεί, τότε η χώρα θα έχει αποκτήσει Ηγεσία που να είναι χρήσιμη, ηθική και αποτελεσματική σε μια Δημοκρατία που να λειτουργεί.