Πωλούνται έξυπνα κινητά για ανεγκέφαλους

Κάθε βιβλίο ή ταινία που διαδραματίζεται στο μέλλον, περιέχει και από μία εκδοχή για το πώς θα ζουν κάποτε οι άνθρωποι. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό το «κάποτε» έχει κιόλας φτάσει ή και προσπεράσει –τo Blade Runner διαδραματίζεται το 2019, ενώ το έτος 1984 κοντεύουμε να το ξεχάσουμε και εμείς που το ζήσαμε. Σε γενικές γραμμές, πάντως, οι δημιουργοί περιγράφουν κάποιου είδους δυστοπία: Υπερπληθυσμός, μόλυνση, δίψα, φονικές επιδημίες, ολοκληρωτικά καθεστώτα, βίαιες συμμορίες, ιπτάμενα αυτοκίνητα, αποχαλινωμένα ανδροειδή, εξουσιαστικοί πίθηκοι…

Το μόνο που δεν έχουν σκεφτεί να βάλουν στα έργα τους είναι αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει καθημερινά γύρω μας. Ανθρώπους να βαδίζουν με το βλέμμα καρφωμένο στην οθονίτσα των πέντε ιντσών που κρατούν στα χέρια τους. Ή ακόμα χειρότερα, οχήματα (από μηχανάκια μέχρι νταλίκες) να λοξοδρομούν ή να κινούνται με ασάφεια, επειδή ο οδηγός τους σκρολάρει στο κινητό του, στέλνει μηνύματα και τραβά φωτογραφίες και βίντεο, ανεβάζοντάς τα επί τόπου στο Facebook.

Είναι μια διαφορετικού τύπου δυστοπία αυτή που κατασκευάζει σιγά σιγά η εξάρτησή μας από τις ηλεκτρονικές μας συσκευές. Μια δυστοπία με πολλές, πάρα πολλές, κωμικοτραγικές προεκτάσεις. Σύμφωνα με μια έρευνα, το 43% των νέων ανθρώπων έχουν έστω και μία φορά στη ζωή τους πέσει πάνω σε κάτι (σε ταμπέλα, άνθρωπο, τζαμαρία κλπ) ενόσω τσέκαραν το κινητό τους. Την ίδια στιγμή, στο 60% βρίσκεται το ποσοστό εκείνων που είδαν το κινητό τους να προσγειώνεται στη μούρη τους, ενώ το κοιτούσαν ξαπλωμένοι ανάσκελα.    

Πάμε τώρα στα αμιγώς τραγικά. Σε παραπάνω από τα μισά θανατηφόρα τροχαία, γράφει η Washington Post, ο οδηγός έχει κάποια στιγμή μέσα στη διαδρομή, ασχοληθεί με το κινητό του τηλέφωνο. Στο ένα τέταρτο των περιπτώσεων, το έκανε τη στιγμή της σύγκρουσης ή ένα λεπτό πριν. Άλλη έρευνα, δημοσιευμένη στο CNN, δείχνει μια δραματική αύξηση στους θανάτους πεζών στις ΗΠΑ από το 2010 και κυρίως από το 2015 μέχρι σήμερα.

Είναι τα χρόνια, που τα smartphones επικράτησαν πλήρως των παλαιού τύπου κινητών, και έτσι τώρα ο χρήστης εκτός από ένα χέρι και ένα αυτί, πρέπει να αφιερώνει στο τηλέφωνό του και το βλέμμα του, αλλά την προσοχή του. Όμως, όταν ένα αυτοκίνητο τρέχει με εκατό χιλιόμετρα την ώρα, τα δύο δευτερόλεπτα που κατά μέσο όρο ξεκλέβει ο οδηγός για να τσεκάρει το κινητό του, αντιστοιχούν σε παραπάνω από πενήντα μέτρα. Απόσταση μέσα στην οποία μπορεί να συμβούν-και συνήθως συμβαίνουν-πολλά. Όπως για παράδειγμα, να πεταχτεί στο δρόμο ένας πεζός που και αυτός τσεκάρει το κινητό του.

Ακόμα μία έρευνα (αυτή έγινε για λογαριασμό αμερικανικών ασφαλιστικών εταιρειών): Οι 36 στους 100 οδηγούς παραδέχονται ότι έχουν πληκτρολογήσει στο κινητό τους καθώς οδηγούσαν. Το 29% έχει ψάξει και στο δίκτυο ή έχει κάνει ανάρτηση εν κινήσει. Και εδώ τα ποσοστά έχουν εκτοξευτεί από το 2011. Εκείνη τη χρονιά οι χρήστες των smartphones κάλυπταν το 52% των ερωτηθέντων. Έξι χρόνια αργότερα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 88%. Όλα αυτά ώθησαν τις εταιρίες να αυξήσουν τα ασφάλιστρα.

Αλλά ας μην πάμε μακριά. Στην Ιταλία υπολογίστηκε πως τα τρία τέταρτα των ατυχημάτων έχουν ως αιτία την απόσπαση προσοχής. Στα μισά, τουλάχιστον, από αυτά ήταν ανακατωμένο και ένα smartphone. Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν πολύ αναλυτικά στοιχεία. Και εδώ όμως η απόσπαση προσοχής του οδηγού αποτελεί μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες των θανατηφόρων ατυχημάτων-πολύ πιο συνηθισμένη, ας πούμε, από την παράνομη προσπέραση. Το δε ποσοστό των οδηγών που ασχολούνται με το κινητό τους, μπορούμε να το συμπεράνουμε από τα στατιστικά των παραβάσεων που δημοσίευσε η Τροχαία της Αθήνας, για τον μήνα Ιούνιο: 443 ήταν για ερυθρό σηματοδότη, 474 για μη χρήση ζώνης, 815 για οδήγηση υπό την επίδραση οινοπνεύματος και 1004 για χρήση κινητού τηλεφώνου.

Ειλικρινά, πόσο χειρότερα θα ήταν τα πράγματα αν μας είχαν υποτάξει οι πίθηκοι;