Εθνικές στρατηγικές επενδύσεις: Η περίπτωση των Data Centers

Τα τελευταία χρόνια η πολιτική συζήτηση ξεκινά με τις μνημονιακές υποχρεώσεις και τελειώνει με τους μισθούς και τις συντάξεις. Πώς η Ελλάδα θα προσελκύσει τον παγκόσμιο πλούτο και πώς θα ανοιχτεί σε νέες αγορές για να αυξήσει το βιοτικό επίπεδο των 11 εκατομμυρίων σπάνια αποτελεί μέρος της πολιτικής και μιντιακής μας δίαιτας. Εάν δεχθούμε ότι ήρθε η ώρα να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, ο ρόλος των εθνικών στρατηγικών επενδύσεων είναι σημαντικός και τα κέντρα δεδομένων είναι μια επιλογή που πρέπει να εξετάσουμε. 

Τι είναι τα data centers;

Data centers (κέντρα δεδομένων) ονομάζονται οι εγκαταστάσεις στέγασης συστημάτων υπολογιστών που λειτουργούν ως χώρος αποθήκευσης και διακίνησης του όγκου πληροφοριών που βρίσκονται στο διαδίκτυο. Πρόκειται για ψηφιακές αποθήκες δεδομένων για επιχειρήσεις, κυβερνήσεις, τηλεπικοινωνίες ακόμη και τραπεζικές συναλλαγές. Τα data centers είναι συνήθως έρημοι αχανείς χώροι με πολλές καλωδιώσεις, πολλή ζέστη και πάρα πολλή ασφάλεια.

<data-center.jpeg>

Μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Google και το Facebook αποθηκεύουν τα δεδομένα τους σε ιδιόκτητα κέντρα, σημαντικό όμως μέρος της αγοράς κατέχουν εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη μίσθωση ψηφιακού χώρου αποθήκευσης σε τρίτους. Οι εταιρίες αυτές κατασκευάζουν και λειτουργούν τεχνολογικές εγκαταστάσεις στον φυσικό κόσμο και στη συνέχεια μισθώνουν τον ψηφιακό χώρο που δημιουργείται στους πελάτες τους ανά τον κόσμο, εξασφαλίζοντας την κερδοφορία των εργασιών τους. 

56 δις μέχρι το 2021

Σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας Technavio, η παγκόσμια αγορά των data centers θα αγγίξει τα 56 δις δολάρια το 2021. Πρόκειται για μια από τις πιο δυναμικές αγορές στο μέλλον. Η συνεχής ανοδική τάση θα επιταχυνθεί, όπως εκτιμούν οι ίδιοι, ακόμη περισσότερο χάρη στην τεράστια ανάπτυξη των υπηρεσιών cloud τα τελευταία χρόνια. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή λειτουργούν ήδη 14 κέντρα δεδομένων καλύπτοντας ανάγκες επιχειρήσεων και δημοσίων υπηρεσιών. 

Δραστηριότητα χωρίς σύνορα

Τα data centers είναι επιχειρήσεις εκ φύσεως χωρίς σύνορα. Η επιχειρηματική δραστηριότητα αναπτύσσεται εξ ολοκλήρου στο δίκτυο και έχει, σε γενικές γραμμές, διεθνική φύση. Δυνητικός πελάτης ενός data center είναι κάθε ιδιώτης με σύνδεση στο ίντερνετ, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται στον πλανήτη. Με την έννοια αυτή, πρόκειται για επιχειρήσεις που φέρνουν διεθνή έσοδα στα κράτη στα οποία δραστηριοποιούνται και φορολογούνται. Η Ελλάδα μπορεί να δραστηριοποιηθεί στρατηγικά στον κυβερνοχώρο και να προσελκύσει και με τον τρόπο αυτό τον παγκόσμιο πλούτο. 

Οι ιδιαιτερότητες των κέντρων και η ελληνική ηλιακή ενέργεια

Η λειτουργία κέντρων δεδομένων απαιτεί μεγάλη ποσότητα ενέργειας και παράγει πολλή θερμότητα. Οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες σε data centers σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες της λειτουργίας τους στρέφουν τους επενδυτές στην ανεύρεση βιώσιμων λύσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι κολοσσοί όπως το Facebook δημιουργούν εγκαταστάσεις σε τοποθεσίες με συνθήκες περιβάλλοντος που μειώνουν το κόστος λειτουργίας και εξασφαλίζουν βιωσιμότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Νορβηγία, όπου λειτουργούν κέντρα που χρησιμοποιούν τον φυσικό παγετό ως σύστημα ψύξης των υπολογιστών αλλά και τα κέντρα της Ιρλανδίας που αξιοποιούν την αιολική ενέργεια. Υπάρχουν ήδη αρκετές μελέτες για τη δυνατότητα της Ελλάδας να αξιοποιήσει την ηλιακή ενέργεια ως μορφή εναλλακτικής πηγής, να τροφοδοτήσει τον δημιουργούμενο πλούτο και να πετύχει το στοίχημα της βιωσιμότητας.

Η στρατηγική σημασία της επένδυσης και τα καλώδια του παγκόσμιου δικτύου τηλεπικοινωνιών

Η Ελλάδα όμως, όσο σημαντικό είναι να επενδύσει στα data centers για να προσελκύσει τον παγκόσμιο πλούτο, άλλο τόσο είναι για να αναπτύξει σύγχρονα γεωπολιτικά πλεονεκτήματα. Το διαδίκτυο και οι τηλεπικοινωνίες σήμερα λειτουργούν χάρη σε ένα παγκόσμιο δίκτυο υποθαλάσσιων καλωδίων οπτικών ινών. Η χώρα μας έχει το πλεονέκτημα να διατηρεί γεωστρατηγική θέση σε αυτό το δίκτυο καθώς από την επικράτεια (και κυρίως την Κρήτη) περνά μεγάλο μέρος της παγκόσμιων καλωδίων, συνδέοντας τη Μέση Ανατολή και την Τουρκία με την Ευρώπη και το υπόλοιπο δίκτυο. 

Επενδύοντας στα data centers και τα σύγχρονα δίκτυα η Ελλάδα θα ανοιχτεί σε μια αγορά που ακόμη δεν έχουν εδραιωθεί οι γείτονές της, θα είναι παρούσα στις χώρες της Μέσης Ανατολής όταν οι ψηφιακές τους ανάγκες θα εκτιναχθούν με μια διαφορετική πολιτική και οικονομική κατάσταση στο μέλλον, και θα αναβαθμίσει τη στρατηγική της σημασία ως φύλακας ψηφιακών δεδομένων παγκόσμιας προέλευσης. 

Για τα ταλέντα που φεύγουν

Κλείνοντας, ποιος μπορεί να παραβλέψει τη χρησιμότητα τέτοιων στρατηγικών επενδύσεων και σε κάτι εντελώς διαφορετικό, στον αγώνα για επαναπατρισμό των ταλέντων που έφυγαν στο εξωτερικό; Η δυναμική αγορά των νέων τεχνολογιών και βεβαία των data centers θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας που θα απορροφήσουν καταρτισμένους επιστήμονες και νέους ερευνητές σε τομείς στους οποίους οι Έλληνες διαπρέπουν ήδη διεθνώς. 

Η ιδέα των data centers ως επιλογών επένδυσης με στρατηγική σημασία για τη χώρα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης ειδικών αναλυτών με γνώση των ιδιαιτεροτήτων του κλάδου, όπως άλλωστε κάθε πρόταση που αξιώνουμε να είναι σοβαρή. Η ανάγκη όμως να εντάξουμε τις εθνικές στρατηγικές επενδύσεις στη σημερινή μας πολιτική ατζέντα είναι αδιαμφισβήτητη. Η Ελλάδα χρειάζεται εθνική στρατηγική και όραμα για να προσεγγίσει τον διεθνή πλούτο και μέσω αυτού να εξασφαλίσει καλύτερη ποιότητα ζωής στους πολίτες της.

*τελειόφοιτος στη Νομική Σχολή Αθηνών