4 χρόνια Δίκτυο - Για τη μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη

«Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη και δεν υπάρχει Ευρώπη χωρίς Ελλάδα. Παλεύουμε για μια άλλη Ευρώπη από τη σημερινή. Παλεύουμε για μία Ελλάδα καλύτερη από τη χθεσινή. Για μια Ελλάδα και μία Ευρώπη που θα αλλάξουν, από πολίτες που συμμετέχουν, αντιδρούν, προτείνουν και δρουν». Τo Δίκτυο (www.todiktio.eu) είναι ένα ελληνικό think tank με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, που ιδρύθηκε το 2013, με πρόεδρο την Άννα Διαμαντοπούλου.

Πρόκειται για μία ομάδα πολιτών, που με τη συνδρομή επιστημόνων και πολλή εθελοντική συμβολή έχουν ήδη προτείνει μερικές από τις πλέον ενδιαφέρουσες λύσεις σε μείζονα θέματα όπως το Ασφαλιστικό, το Δημογραφικό, το Προσφυγικό, το φορολογικό σύστημα, το σύστημα Υγείας, τη διαχείριση του δημοσίου χρέους. 

Ποιοι είναι οι στόχοι και ποιες οι προτεραιότητες του Δικτύου, μας απαντά ο διευθυντής του, Γιάννη  Μαστρογεωργίου. Με σπουδές στην ιστορία, τις διεθνείς σχέσεις και τα οικονομικά, ο Γ. Μαστρογεωργίου υπήρξε ένας από τους εμπνευστές του Δικτύου. 

«Η λειτουργία ενός think tank στην Ελλάδα ήταν και παραμένει μία δύσκολη υπόθεση γιατί η χώρα δεν έχει παράδοση σε τέτοιου είδους ιδρύματα, και θα έλεγα, ούτε σε οργανωμένο διάλογο και τεκμηριωμένο λόγο. Παρ’ όλα αυτά, καταφέραμε μέσα σε 4 χρόνια να πετύχουμε τους δύο βασικούς μας στόχους. Την παρουσίαση με εκλαϊκευμένο –αλλά τεκμηριωμένο–  και κατανοητό τρόπο των προτάσεών μας, για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων προβλημάτων που ταλανίζουν την οικονομία και την παραγωγική δομή της χώρας εδώ και χρόνια και σημαντικές διεθνείς συνεργασίες με μεγάλα ιδρύματα του εξωτερικού, όπως το FEPS, το Robert Bosch, το Notre Europe, το FES κ.ά. Μπαίνοντας δε στον 5ο χρόνο λειτουργίας, στόχος μας είναι να συμβάλουμε στην επίτευξη της ελάχιστης δυνατής, έστω, συναίνεσης επάνω σε επεξεργασμένες θέσεις  που έχει ανάγκη η χώρα ώστε να αντιμετωπίσει τις μείζονες προκλήσεις και όσα ακόμα την ταλαιπωρούν».

Το Δίκτυο είναι Δικτυωμένο στην Ευρώπη; Ποιες προσωπικότητες έχουν κατά καιρούς συμμετάσχει στις δράσεις σας; Είτε μέσα από μία σειρά καινοτόμων εκδηλώσεών μας που τις ονομάζουμε «working breakfasts» είτε μέσα από τα διεθνή συνέδρια που διοργανώνει το Δίκτυο κάθε χρόνο, έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε σημαντικές διεθνείς προσωπικότητες, να συζητάμε ενδιαφέροντα θέματα μαζί τους και να τους φέρνουμε σε επαφή με θεσμικούς και παραγωγικούς φορείς της Ελλάδας, καλλιεργώντας έτσι ένα χρήσιμο διάλογο. Μεταξύ αυτών είναι ο Γερμανός αντικαγκελάριος Sigmar Gabriel, τρεις πρώην πρωθυπουργοί της Ιταλίας, Μόντι, Λέτα, Ντ’ Αλέμα, ο Μάρτιν Σουλτς, ο π. αντιπρόεδρος του Twitter James Kondo, ο επικεφαλής των Ισπανών Σοσιαλιστών Pedro Sanchez, ο Μαργαρίτης Σχοινάς κ.ά. Να υπογραμμίσω ότι, καθώς είναι δύσκολο να έχεις υψηλούς προσκεκλημένους από το εξωτερικό, σημαντική, αν όχι κομβική, είναι η συμβολή της Άννας Διαμαντοπούλου στο κομμάτι αυτό, που το όνομά της στην Ευρώπη μετρά πολύ.

Σεπ. 2016: Ο πρ. αντιπρόεδρος του Τwitter James Kondo παρουσιάζει σε working breakfast του ΔΙΚΤΥΟΥ τη συμβολή της Τεχνητής Νοημοσύνης στη  Δ΄ Βιομηχανική Επανάσταση

Δεκ. 2016: Από το Διεθνές Συνέδριο Greece Forward II ο Σταύρος Θεοδωράκης και ο υπουργός Γιάννης Μουζάλας

Εδώ και 4 χρόνια έχετε εκπονήσει μελέτες για τα μείζονα θέματα που απασχολούν την Eλλάδα και την ΕΕ. Μπορείτε να τα ιεραρχήσετε; Νομίζω ότι το μείζον θέμα που θα έπρεπε να μας απασχολεί, αλλά δυστυχώς δεν αποτελεί προτεραιότητα, είναι το Δημογραφικό. Ήμασταν από τους πρώτους που παρουσιάσαμε πριν από δύο χρόνια μελέτη για το δημογραφικό πρόβλημα σε Ελλάδα και Ευρώπη. Με αυτό άμεσα συνδεδεμένο είναι ένα άλλο δυσεπίλυτο πρόβλημα, το Ασφαλιστικό. Πέρυσι, δώσαμε στη δημοσιότητα τη μελέτη μας για νέο ασφαλιστικό σύστημα, που εκπονήσαμε με τη συνδρομή του καθηγητή κ. Νεκτάριου και που δίνει προτεραιότητα στους νέους και τη δική τους προοπτική. Αυτά τα δύο μαζί με την πρότασή μας για τη διαχείριση του δημοσίου χρέους νομίζω ότι είναι από τις μελέτες  που πήγαν τη συζήτηση ένα βήμα παρακάτω, όπως και η μελέτη μας για τις συνέπειες πιθανής επιστροφής στη Δραχμή που διέλυσε πολλούς μύθους των «δραχμιστών».

Αναφέρετε ως γνώμονα των δράσεών σας τις ανάγκες της χώρας, με την επιθυμία να γίνει η συζήτηση γι’ αυτές σε πλαίσιο μίνιμουμ συναίνεσης. Είναι ρεαλιστική αυτή η συναίνεση; Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να επιτευχθεί; Η χώρα δεν έχει κουλτούρα δομημένου και οργανωμένου διαλόγου, άρα και συναίνεσης. Δυστυχώς, οι λέξεις «συναίνεση» και «συμβιβασμός» είναι αρνητικά φορτισμένες και αυτό δεν βοηθά. Όμως, έχουμε, νομίζω, μία ευκαιρία. Τώρα ειδικά που όλα τα κόμματα έχουν δει κατάματα το τέρας της κρίσης, είναι ίσως η στιγμή που μπορεί να υπάρξει  η ελπίδα της συναίνεσης. Ευσεβής πόθος;… θα δείξει. Εμείς πάντως θα το παλέψουμε».

Δεκ. 2016: Από το Διεθνές Συνέδριο Greece Forward II,  ο ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης και ο αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα Philippe Lecrerc

Γιώργος Παπούλιας

Δελτία Πολιτικής Ανάλυσης

Μία από τις πιο σημαντικές δράσεις του δικτύου είναι τα Δελτία Πολιτικής Ανάλυσης, τα οποία προσεγγίζουν με τεκμηριωμένο και επιστημονικό τρόπο τις πολιτικές εξελίξεις. «Συνυπεύθυνος» με τον Γιάννη Μαστρογεωργίου για αυτά είναι ο Γιώργος Παπούλιας, επιστημονικός συνεργάτης του Δικτύου, πολιτικός επιστήμονας, απόφοιτος του Παντείου. 

Κ. Παπούλια, καθημερινά ακούγονται, διαβάζονται, γράφονται αναλύσεις. Ποια πιστεύετε ότι είναι η αναγκαιότητα της έκδοσης Δελτίων Πολιτικής Ανάλυσης από το Δίκτυο. Τι προσθέτουν;

Σαφώς και υπάρχουν πάρα πολλές κι ενδιαφέρουσες αναλύσεις τις οποίες λαμβάνουμε κι εμείς υπόψη καθημερινά, όμως το Δελτίο μας στοχεύει συγκεκριμένα στη θεματολογία, τα ενδιαφέροντα αλλά και τις εκτιμήσεις που γίνονται από ένα Think Tank προοδευτικής πολιτικής κι όχι από κάποιο ίδρυμα μελετών ή ΜΜΕ. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και όλη η φιλοσοφία αλλά και προεργασία του Δελτίου το οποίο συνδυάζει την αξιοποίηση επιστημονικών στοιχείων, επίσημων στατιστικών και δεδομένων μαζί με την ανάλυση και εκτίμησή τους από μια διαφορετική σκοπιά. Το ίδιο ισχύει και για το χρόνο και την επιλογή των θεμάτων. Στόχος μας είναι μέσα σε λίγα λεπτά να δίνουμε ανά τακτά διαστήματα στον κάθε ενδιαφερόμενο μια βαθύτερη ματιά στην εθνική και ευρωπαϊκή επικαιρότητα, μακριά από το άγχος της τρέχουσας δημοσιότητας και την καθιερωμένη έκφραση των ΜΜΕ.

Ιαν. 2014: Ο τ. ΠτΔ Κάρολος Παπούλιας υπογράφει την δράση του ΔΙΚΤΥΟΥ «Invest In Education» και λαμβάνει δώρο αναμνηστικό μπλουζάκι από ομάδα νέων του ΔΙΚΤΥΟΥ

Μάιος 2015: Τρεις υπουργοί Δημόσιας Τάξης στην εκδήλωση του ΔΙΚΤΥΟΥ για την τρομοκρατία και την ασφάλεια: Γιάννης Πανούσης, Νίκος Δένδιας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης 

Στα Δελτία σας αναφέρεστε συχνά σε παλινωδίες της ελληνικής κεντροαριστεράς, αλλά και τη δυστοκία της ευρωπαϊκής κεντροαριστεράς. Πού εντοπίζονται;

Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης και ο προοδευτικός χώρος στην Ελλάδα βιώνουν μια μακροχρόνια κρίση, ως προς το ρόλο τους, τις θέσεις τους, τη μορφή κομματικής οργάνωσής τους και κυρίως ως προς τις απαντήσεις που δίνουν στα σύγχρονα ζητούμενα της οικονομίας, της εργασίας, του μεταναστευτικού, της λειτουργίας της Ε.Ε. κ.λπ., όπως έχουμε παρουσιάσει εκτενώς στα δελτία μας. Οι περισσότεροι κομματικοί σχηματισμοί που εκπροσωπούν την παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία, φέρουν στις πλάτες τους μακροχρόνιες κυβερνητικές θητείες, οι οποίες πιστώνονται ιστορικά και κατά κύριο λόγο το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο ανάπτυξης και ευημερίας που φτάνει μέχρι τις μέρες μας,  επιβαρύνονται όμως και με την ευθύνη και τη φθορά των όποιων λαθών και των ετών παραμονής τους στην εξουσία. Στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται πλέον στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον που ζούμε, στην πλήρη ανοιχτότητα των αγορών, της εργασίας, της ανταγωνιστικότητας, στις θεαματικές αλλαγές που εισφέρει η σύγχρονη τεχνολογία αλλά και η ανάδυση νέων τεράστιων οικονομιών στην Ανατολή και την Αφρική, η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία οφείλει να βρει τη θέση της, εναρμονιζόμενη με τις εξελίξεις κι όχι μηρυκάζοντας το παρελθόν της, εμμένοντας σε ξεπερασμένους διαχωρισμούς και λάβαρα άλλων εποχών. Το κοινωνικό κράτος, ο κόσμος της εργασίας, οι λιγότερο προνομιούχοι για να επανακτηθούν από τα προοδευτικά κόμματα (και να μη φυλλορροούν προς τα άκρα ένθεν κακείθεν) περιμένουν πειστικές απαντήσεις και σύγχρονες, ελκυστικές μορφές κομματικής οργάνωσης και πολιτικού λόγου.  

Με αφορμή τη νίκη Μακρόν στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, τι σηματοδοτεί αυτή η νίκη για την Ευρώπη και την Ελλάδα;

Η περίπτωση του κ. Μακρόν από μόνη της μπορεί να αποτελεί απάντηση και στην προηγούμενη ερώτηση. Έχουν ειπωθεί πάρα πολλά, ενώ τις τελευταίες ημέρες βιώνουμε και στην Ελλάδα το φαινόμενο του «κατόπτρου Μακρόν», όπου εκπρόσωποι από το σύνολο του πολιτικού φάσματος προσπαθούν να δουν τον εαυτό τους. Ας σημειώσουμε δύο πράγματα. Το ένα είναι ότι σε χώρες όπως η Γαλλία, όπου οι συνθήκες ευημερίας και κοινωνικής ειρήνης διατηρήθηκαν, παρά τις καθυστερήσεις και την πίεση των οικονομικών δεικτών που προκάλεσε η κρίση, οι πολίτες γύρισαν την πλάτη στο λαϊκισμό και τις «εύκολες λύσεις» που πρότειναν τα άκρα, επιλέγοντας πρόσωπα που αναδείχθηκαν από το υπάρχον πολιτικό σύστημα, χωρίς όμως καταγεγραμμένη φθορά. Εκφράστηκε ανάγκη για ανανέωση αλλά όχι μέσα από την καταστροφή. Το άλλο είναι η πλήρης εκλογική απαξίωση των παραδοσιακών κομμάτων. Αυτή η καινοτομία των πρόσφατων γαλλικών εκλογών μένει να αποδειχθεί αν θα μεταδοθεί περαιτέρω, ανατρέποντας τον κομματικό χάρτη της Ευρώπης. Όσον αφορά τη χώρα μας, οι συνθήκες σταθερότητας και πιθανότατα ευρωπαϊκής εμβάθυνσης που υπόσχεται η θητεία Μακρόν, σίγουρα μπορεί να αποφέρουν όφελος, ειδικά αν προχωρήσουν και οι προτάσεις για ταμείο αναπτυξιακής συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο που έχει προτείνει ο σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος της Γερμανίας κ. Γκάμπριελ με αφορμή την εκλογή του κ. Μακρόν.

Γιάννης Μαστρογεωργίου

Λέτε ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είτε μέσα από αισιόδοξα σενάρια είτε μέσα από λιγότερο φιλόδοξα, όπως αυτό των διαφορετικών ταχυτήτων. Τι θα σήμαινε για την Ελλάδα το ένα ή το άλλο;

Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ούτως η άλλως μια αδιάκοπη και συνεχής διαδικασία από την ίδρυση της Ένωσης μέχρι σήμερα. Πραγματικότητα είναι και οι διαφορετικές ταχύτητες εντός της Ε.Ε. (Σένγκεν, Ευρωζώνη κ.λπ.) οι οποίες δεν εμπόδισαν ούτε την εξέλιξη της Ένωσης ούτε την ομοιογένεια στο βασικό επίπεδο. Σαφώς η Ε.Ε. βρίσκεται πλέον σε σταυροδρόμι πραγματοποίησης των επόμενων βημάτων της, πιεζόμενη τώρα πια από ισχυρό διεθνή ανταγωνισμό, εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις. Με εξαίρεση το Brexit βλέπουμε ότι οι λαοί των υπολοίπων χωρών, στέλνουν διαδοχικά ελπιδοφόρα, φιλοευρωπαϊκά μηνύματα στις εθνικές τους κάλπες. Αυτό μπορεί να αφήνει μια αχτίδα αισιοδοξίας όμως σε κάθε περίπτωση, όποια κι αν είναι η πορεία της Ε.Ε., η χώρα μας οφείλει να ακολουθήσει το ιστορικό και διακομματικό δόγμα της μεταπολίτευσης, με συμμετοχή στο σκληρό πυρήνα των ευρωπαϊκών κρατών και πάντα στην πρώτη ταχύτητα όλων των επιμέρους σχημάτων και συνθηκών. Ειδικά σήμερα και μάλιστα στην περιοχή που βρισκόμαστε δεν υπάρχει ούτε καν χώρος για δεύτερες σκέψεις.