Μία απλή περιδιάβαση στο διαδίκτυο και κυρίως στις ιστοσελίδες με εκκλησιαστικές ειδήσεις, μας πείθει για την …ενδημική νόσο που έχει ενσκήψει στον εκκλησιαστικό, αλλά και στον δημόσιο βίο.
Ανεξέλεγκτη – και άρα πληθωρική – μεταφορά και περιαγωγή ιερών λειψάνων και εικόνων, σε όλη την ελλαδική επικράτεια. Το φαινόμενο, σ’ αυτή την άνευ ορίου εκδοχή του, είναι σχετικά νέο, δηλ. υπόθεση των τελευταίων 20 περίπου χρόνων. Την τελευταία οκταετία, όμως, η έξαρση είναι τεράστια. Ίσως, τελικά, εξηγείται και αυτό το φαινόμενο στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης.
Αν είχαμε ένα καθημερινό «δελτίο» μεταφοράς ιερών κειμηλίων μόνο στην Αττική, θα εντυπωσιαζόταν ο καθείς από την πρωτοφανή κινητικότητα.
Από θεολογικής σκοπιάς, η μεταφορά και χρησιμοποίηση των ιερών λειψάνων κατά το δοκούν συνιστούν φοβερή εκκοσμίκευση! Mε άλλα λόγια τέτοιες πρακτικές δεν καλύπτουν την μεταφυσική αναγκαιότητα της ύπαρξης, δεν οδηγούν στην εκ νέου ανακάλυψη της απoλεσθείσας πνευματικότητας, αλλά φέρνουν στην επιφάνεια μια "μαγική" εκδοχή της Εκκλησίας, που συνιστά αλλοτρίωση. Και - φευ! - φαίνεται να αναγκάζεται η Διοικούσα Εκκλησία να υιοθετήσει στοιχεία οθνεία για να μη χάσει τα προνόμια της "επικρατούσας θρησκείας".
Η περιφορά λειψάνων σήμερα γίνεται:
Για λόγους οικονομικούς, δηλαδή να σπεύσουν να προσκυνήσουν οι πιστοί δίδοντας τον όβολό τους.
Για λόγους πνευματικής χειραγώγησης των πιστών, οι οποίοι εθίζονται στη λατρεία και όχι στην τιμή των λείψανων, στα θρυλούμενα θαύματα, στις προφητείες και δεν μπαίνουν ποτέ στην ουσία του Χριστιανισμού, που είναι η αληθινή πνευματικότητα, η πίστη, η ελπίδα, η αγάπη και βέβαια η ευθύνη!
Για λόγους προσωπικής προβολής των ιερωμένων που κινούν και διεκπεραιώνουν την όλη διαδικασία, η οποία δεν είναι και τόσο απλή υπόθεση. Για να πετύχει η όλη διοργάνωση απαιτείται μια …σκηνοθεσία (αγήματα, λιτανείες, πλήθος ιερέων και λαού, ΜΜΕ, παρουσία πολιτικών παραγόντων κ.λπ.). Όμως ο υπερπερισσεύων ναρκισσισμός κάνει θαύματα!
Τα λείψανα θα πρέπει να μένουν εκεί όπου φυλάσσονται και να μην περιφέρονται. Οι πιστοί, αν θέλουν, να πάνε εκεί όπου βρίσκονται να τα προσκυνήσουν. Τρανή απόδειξη είναι τα τρία άφθαρτα λείψανα των Αγίων της Επτανήσου (Διονυσίου, Γερασίμου και Σπυρίδωνος) που δεν βγαίνουν ποτέ από την τόπο τους.
Για την πρακτική της εγκαθίδρυσης αντιγράφων περιπύστων και θαυματουργών εικόνων, ας όψεται ο ...ευρηματικός ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου Εφραίμ, ο οποίος – εκτός της περιφοράς της Αγίας Ζώνης ανά την οικουμένη - λάνσαρε με μεγάλη επιτυχία τη νέα αυτή ατραξιόν. Περιάγει αντίγραφα (πληρωμένα από ρώσους μεγιστάνες) ανά τας ρύμας και τας οδούς, ενισχύοντας έτσι το αδιαφιλονίκητο πλέον προφίλ του. Είναι ο μαιτρ του είδους: πώς χρησιμοποιεί την Παναγία για να δοξάζεται εκείνος.
Τα αντίγραφα ευδοκιμούν γιατί οι σημερινοί κληρικοί (αρχιερείς, ηγούμενοι και λοιποί που κινούν και συντηρούν αυτή την ιστορία) είναι - φευ! - αντίγραφα!
Τείνουμε, ως Ορθοδοξία, σε ...φαιδρά καταντήματα. Μας λέει η είδηση, ήδη πριν πέντε χρόνια (2012): Η «Εκκλησία του Κοπιμισμού» (Εκκλησία του Αντιγραφισμού, σε ελεύθερη απόδοση) κατάφερε να αναγνωριστεί ως επίσημη θρησκεία από την κυβέρνηση της Σουηδίας, μιας χώρας όπου το παράνομο κατέβασμα ταινιών και μουσικής είναι διαδεδομένη συνήθεια. Για τους κοπιμιστές, η πληροφορία είναι ιερή και το copy-paste είναι ένα είδος θρησκευτικού μυστηρίου. Μάλιστα, το CTRL+C και το CTRL-V, οι συντομεύσεις για αντιγραφή και επικόλληση στον υπολογιστή, είναι τα ιερά σύμβολα της παράξενης θρησκείας!
Στις μέρες μας – κυρίως λόγω Εφραίμ – κάθε μήνα κάμποσα αντίγραφα Βατοπαιδινών εικόνων εγκαθίστανται σε ναούς και μονές της Ελλαδικής επικράτειας, με τους πιστούς να συρρέουν στα ανάλογα …events.
Ένα άλλο απίθανο δεδομένο είναι ότι πλέον δεν αρκεί το ένα λείψανο για τον …κορεσμό των πιστών. Μαζί του μεταφέρεται και ένα άλλο. Για παράδειγμα, αυτές τις μέρες στον Πειραιά έχουν τεθεί προς προσκύνησιν από την Μητρόπολη Βεροίας, η εικόνα της Παναγίας Σουμελά και τεμάχιο λειψάνου του Αγίου Λουκά του ιατρού, Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας.
Και βέβαια δεν αγγίζουμε το λίαν ευαίσθητο θέμα της αυθεντικότητος όλων των περιαγομένων λειψάνων, διότι είναι πραγματικά πολύ μεγάλο.
Εν κατακλείδι, η όλη ιστορία της μεταφοράς και περιαγωγής ιερών κειμηλίων στις μέρες μας, αποκαλύπτει μια Εκκλησία γυμνή πνευματικότητος. Δυστυχώς, η συνάντηση με το λείψανο του αγίου - όπως γίνεται σήμερα - αποκλείει την συνάντηση με το μυστήριο…
