Η Μαρία Παπιδάκη κάνει κάθε μέρα εκπομπή στον Best πριν από μένα, από τις 10.00 (και κάτι...) ως τις 12.00. Εκτός από υπέροχη ραδιοφωνική παραγωγός, η Μαρία είναι και πετυχημένη DJ – να παίξει στο γάμο σου, να στον κάνει Bollywood. Πριν από δύο εβδομάδες βρέθηκε αντιμέτωπη με το αναπάντεχο: έσπασε το iphone της. Την πρώτη μέρα ήταν απελπισμένη. Έπλεκε τα δάχτυλα μέσα στα μαλλιά και ξεφυσούσε, ήταν να σκάσει. Είμαστε τώρα για έξοδα αντικατάστασης του iphone; Δεν είμαστε. Τη δεύτερη μέρα, εμφανώς αγχωμένη, άρχισε να διερευνά τη δυνατότητα επισκευής του τηλεφώνου (γυναίκες...), ενώ εξετάσαμε από κοινού εναλλακτικές λύσεις για την προμήθεια συσκευής σε προσιτή τιμή. Αν μη τι άλλο, διατηρώ εύλογο ενδιαφέρον για τις τηλεπικοινωνιακές δυνατότητες της Παπιδάκη – στην περίπτωση που αργήσω να πάω στην εκπομπή (εξαιρετικά σπάνιο ως απίθανο...) της στέλνω μήνυμα ώστε να ενημερώσει τους ακροατές να μην κάνουν χαρούλες, θα είμαι στη θέση μου.
«Και γιατί δεν μου στέλνεις μήνυμα στον Messenger;» αναρωτήθηκε η Μαρία. «Ούτως ή άλλως σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής έχω ανοιχτό το Facebook». Εντάξει, στο Μessenger. Μέρα με την ημέρα, λοιπόν, η Παπιδάκη άρχισε να γίνεται πιο cool. Σαν πρώην καπνιστής που αποβάλλει τη νικοτίνη και αντιμετωπίζει το στερητικό. Μετά την πρώτη εβδομάδα δήλωσε και επισήμως χαρούμενη. Η ζωή της έγινε καλύτερη όχι απλώς χωρίς smartphone, αλλά γενικώς χωρίς τηλέφωνο. Της πρότεινα να πάρει ένα από εκείνα με τα κουμπιά, που έχουν οι ηλικιωμένοι στη λαϊκή, με γραμμένες τις επαφές σε αυτοκόλλητο στη ράχη της συσκευής. Αρνήθηκε. Στο τέλος της δεύτερης εβδομάδας μου ανακοίνωσε με επίσημο ύφος ότι σκοπεύει πλέον να συνεχίσει τη ζωή της χωρίς κινητό τηλέφωνο. «Οι στενοί μου άνθρωποι ξέρουν πού θα με βρουν, ενώ για όλους τους άλλους υπάρχει και o Messenger. Ποιος δεν έχει σήμερα Messenger;» Το βρήκα εξωφρενικό. Σκέφτηκα να το δοκιμάσω. Όμως δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Εδώ σταματάω στο φανάρι και τσεκάρω Facebook, είναι δυνατόν να το πετάξω;
Στην Αμερική μέτρησαν ότι ο κάθε ενήλικος ασχολείται με το smartphone κατά μέσο όρο 145 λεπτά ημερησίως. Δύο ώρες και είκοσι πέντε λεπτά. Η μισή ώρα πάει στο Facebook και άλλα είκοσι λεπτά στα μηνύματα. Κάπου τόσο πρέπει να είναι και εδώ. Είμαι συνέχεια με το iphone στο χέρι, όμως μιλάω ελάχιστα. Από τα 1.500 λεπτά ομιλίας του προγράμματος είναι ζήτημα αν ξοδέψω τα 500. Τι κάνω, λοιπόν, με το τηλέφωνο; Θεωρητικά θα μπορούσα να πω ότι χαζεύω. Διοχετεύω την αμηχανία μου, τσεκάρω mail, χαζεύω στα social media, γράφω tweets και Facebook status που, στην πραγματικότητα, δεν ενδιαφέρουν κανέναν ή, τέλος πάντων, δεν προσθέτουν και κάτι στη μέρα όποιου τα διαβάσει.
Επίσης, πάντα θεωρητικά, θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι, αν πετάξω το τηλέφωνο, θα μου προκύψει ένα έξτρα δίωρο μέσα στη μέρα. Αυτό όμως είναι λάθος καθώς τα λεπτά στο smartphone καταναλώνονται σε στιγμές που, ούτως ή άλλως, θα ήταν νεκρές. Ο δυτικός άνθρωπος που απαλλάσσεται από το smartphone του, επιχειρεί μία υπέρβαση της ίδιας του της φύσης. Το φαινόμενο είναι καινούργιο για αυτό δεν το έχουμε εντάξει στην ανθρώπινη φυσιολογία: το smartphone είναι ζωτικό όργανο του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου. Χωρίς αυτό δεν προσλαμβάνει τα ίδια ερεθίσματα με τους άλλους, δεν μοιράζεται κοινές νευρώσεις, συχνά μάλιστα δεν αντιλαμβάνεται τον κόσμο και το χρόνο με τον ίδιο τρόπο.
Οι άνθρωποι που σκύβουν πάνω από την οθόνη ή, ξαπλωμένοι στο χορτάρι, τη βάζουν ανάμεσα στα μάτια τους και τον ουρανό, εκτελούν μία λειτουργία που είναι απολύτως συμβατή με τη νέα φύση των ίδιων και των κοινωνιών τους. Κάποια στιγμή θα γίνει και η σχετική προσθήκη στη Θεωρία της Εξέλιξης. To smartphone είναι ένα τεχνητό μέλος που όλοι έχουμε αποδεχθεί και ταυτοχρόνως επηρεάζει όχι μόνο την κοινωνική συμπεριφορά, αλλά και τη λειτουργία της Δημοκρατίας. Ο κόσμος δεν θα είναι ίδιος χωρίς αυτό. Και ενώ ένας άνθρωπος μπορεί να απαλλαγεί από το smartphone του, αν απαλλαγούμε όλοι μαζί θα το βιώσουμε σαν ακρωτηριασμό ή ως την πρώτη και μοναδική μας Επανάσταση.
15°
