Ο διαρκής θρίαμβος των greek statistics

Η πολιτική διαμάχη που ξέσπασε γύρω από το εάν τελικά η οικονομία βρίσκεται σε φάση ύφεσης ή ανάπτυξης δείχνει τη σημασία που μπορεί να έχουν τα στατιστικά στοιχεία σε συνθήκες πόλωσης. Επιχειρείται η ερμηνεία τους προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση ανάλογα με την πολιτική στόχευση με τελικό αποτέλεσμα τη γενικευμένη σύγχυση. Η κυβέρνηση πανηγύριζε το τέλος της ύφεσης γιατί με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είχε επιτευχθεί οριακή αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,3% το 2016 και βρέθηκε σε κατάσταση μεγάλης πολιτικής αμηχανίας μόλις ανακοινώθηκαν τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με τα οποία υπήρξε οριακή υποχώρηση του ΑΕΠ το 2016.

Η πραγματική εικόνα

Η πραγματική εικόνα της οικονομίας είναι η ίδια, ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει οριακή αύξηση ή οριακή μείωση του ΑΕΠ το 2016.

Το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του 2016 είχαμε ικανοποιητική ανάπτυξη της οικονομίας η οποία στηρίχθηκε στην πολύ καλή τουριστική περίοδο. Δυστυχώς η συνέχεια ήταν απογοητευτική το τέταρτο τρίμηνο του 2016 γιατί η βιομηχανία και οι εξαγωγές αδυνατούν να επιτύχουν την αύξηση του κύκλου εργασιών που θα στηρίξει την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την ύφεση και τη στασιμότητα.

Η μεγάλη καθυστέρηση στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης του τρίτου προγράμματος-μνημονίου επιβάρυνε την κατάσταση στα τέλη του 2016. Το κλίμα αβεβαιότητας που δημιουργήθηκε είχε συνέπειες στην κατανάλωση και τις επενδύσεις, με αποτέλεσμα το τέταρτο τρίμηνο να είναι έντονα αρνητικό και να επηρεάσει το ΑΕΠ για το σύνολο του 2016.

Εάν συνεχιστεί η αβεβαιότητα θα χάσουμε την ευκαιρία να μετατρέψουμε το 2017 σε χρονιά δυναμικής ανάπτυξης, με βάση τις προγνώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ήδη το πρώτο τρίμηνο του 2017 διαμορφώνεται αρνητικά με μικρή μείωση των καταθέσεων, σταθερή μείωση της κατανάλωσης, καθυστέρηση μικρών και μεγάλων επενδυτικών προγραμμάτων, ανοδική τάση στις μη εξυπηρετούμενες οφειλές και είναι φανερό ότι χρειαζόμαστε ένα γρήγορο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης για να μην μετατραπεί η προοπτική της δυναμικής ανάπτυξης το 2017  σε νέα ύφεση, όπως ακριβώς έγινε το 2015 μετά την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Επομένως δεν έχουν τόση σημασία το οριακό συν ή το οριακό μείον για το ΑΕΠ όσο το εάν ερμηνεύουμε σωστά τα μηνύματα που μας στέλνει η οικονομία και ο τρόπος που θα αντιδράσουμε.

«Μαγικό» πλεόνασμα

Τα greek statistics επιστρέφουν δυναμικά στο πολιτικό προσκήνιο και σε ό,τι αφορά το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα. Η κυβέρνηση αξιοποιεί τη σκόπιμη καθυστέρηση στην εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων του Δημοσίου για να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές ότι επιτυγχάνει ένα διαρκώς αυξανόμενο πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα και κατά συνέπεια δεν χρειάζονται πρόσθετα οικονομικά μέτρα  για να κατοχυρωθεί η δημοσιονομική εξυγίανση.

Η διαμάχη που έχει ξεσπάσει μεταξύ Υπουργείου Εργασίας και ΕΛΣΤΑΤ, με τη μία πλευρά να ρίχνει τις ευθύνες στην άλλη για τη καθυστέρηση στον υπολογισμό των νέων συντάξεων, ενισχύει τις επιφυλάξεις για την ακρίβεια του υπολογισμού του πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος. Θεωρώ ότι η κυβέρνηση καθυστερεί σκόπιμα την ικανοποίηση δεκάδων χιλιάδων ασφαλισμένων που έχουν μπει στην ουρά για να πάρουν τη σύνταξή τους, σε μια προσπάθεια να εμφανίσει το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα μεγαλύτερο από ότι πραγματικά είναι.

«Δωρεάν» προσλήψεις

Στα πλαίσια της αξιοποίησης των greek statistics η κυβέρνηση έχει επινοήσει  και «δωρεάν» μαζικές προσλήψεις στο Δημόσιο. Προωθεί τη δανειοδότηση του ελληνικού Δημοσίου από την Παγκόσμια Τράπεζα με ένα ποσό της τάξης των τριών δισ. δολαρίων προκειμένου να χρηματοδοτηθούν εκατοντάδες χιλιάδες προσλήψεις κοινωνικού χαρακτήρα στη διάρκεια των επόμενων ετών. Σε απλά ελληνικά, το υπερχρεωμένο Δημόσιο θα δανειστεί κι άλλο για να εξαγοραστούν ψηφοφόροι μέσω της προσωρινής απασχόλησης ανέργων από το Δημόσιο και την τοπική αυτοδιοίκηση, χωρίς να υπάρχει σοβαρή προοπτική για τη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων που θα δημιουργήσουν ποιοτικές και σταθερές θέσεις απασχόλησης.

Οι κυβερνητικοί αρμόδιοι ζητούν να εξαιρεθούν οι σχετικές δαπάνες, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από το δάνειο των τριών δισ. δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα, από τον υπολογισμό των δημόσιων δαπανών και του πρωτογενούς δημοσιονομικού ελλείμματος.

«Όραμά» τους είναι ένα υψηλό δημοσιονομικό πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο δεν θα επηρεάζεται από συγκεκριμένες δαπάνες, εφόσον δεν θα λαμβάνονται υπόψη, και θα στηρίζεται στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Αν σκεφτούμε ότι το 2004 είχαμε τη λεγόμενη δημοσιονομική αναθεώρηση εξαιτίας των greek statistics, το 2009 πέσαμε έξω με τη βοήθεια των greek statistics και το 2017 η κυβέρνηση προσφεύγει στα greek statistics για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία της έναντι των Ευρωπαίων εταίρων και πιστωτών, αντιλαμβανόμαστε ότι ο θρίαμβός τους είναι διαχρονικός και υπερκομματικός και εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τις διαστάσεις και τη διάρκεια της κρίσης στην Ελλάδα.