«Τι είναι αυτό που ζούμε;» αναφωνούσε ο ένας φίλος μου. Ο άλλος δήλωνε έτοιμος να βάλει τα κλάματα και η άλλη έβλεπε την Αμερική να γίνεται great again όχι χάρη στον Τραμπ αλλά χάρη στις διαδηλώσεις των γυναικών εναντίον του. Το γύρο του κόσμου έκανε η φωτογραφία με το θυμωμένο βλέμμα της Μισέλ Ομπάμα, έγιναν συγκρίσεις ανάμεσα στις πρώτες κυρίες, στις οικογένειες των πλανηταρχών, στους τρόπους τους απέναντι στις συζύγους τους, στα ρούχα τους. Η πανέμορφη Μελάνια χόρεψε μαζί του το υπέροχο «My way» του Σινάτρα κοιτάζοντάς τον στα μάτια – γιατί όχι; Δεν είναι και λίγο εκεί που έφτασε μαζί με έναν άντρα που πιστεύει, όπως προκύπτει από μία συνομιλία του μακριά από τα μικρόφωνα που αποκαλύφθηκε, ότι αν είσαι σταρ όλες ανταποκρίνονται όταν τους την πέσεις. Και να μη συμβαίνει έτσι, ο ίδιος έτσι το βλέπει και αυτό έχει σημασία αφού πρόκειται πια για τον ηγέτη της μεγαλύτερης δυτικής δημοκρατίας.
Ήταν καλή ιδέα να τραγουδήσει τον εθνικό ύμνο στις εκδηλώσεις της ορκωμοσίας κάποια που βγήκε από τηλεοπτικό talent show γιατί κάπως έτσι μπαίνουν τα πράγματα στη θέση τους, επαναϊεραρχούνται οι αξίες και επανανοηματοδοτούνται οι ορισμοί – τι είναι πολιτισμός και τι το αντίθετό του.
Η εμπειρία Τραμπ είναι καταλυτική από την πρώτη γεύση ακόμη, γιατί σηματοδοτεί –μεταξύ άλλων– την πλήρη κατάργηση των προσχημάτων. Καταναλώνουμε σκουπίδια, παρακολουθώντας τηλεόραση, τρώγοντας σε fast food, ψωνίζοντας σε μαγαζιά μαζικής κατανάλωσης, σερφάροντας στο διαδίκτυο, διαβάζοντας κουτσομπολίστικα έντυπα. Μας ενδιαφέρουν οι ζωές των πλούσιων και διάσημων, ζούμε τους γάμους, τα διαζύγια και τα γεννητούρια τους, τσαλαβουτάμε στα ρηχά, κολλάμε στην κλειδαρότρυπα, εθιζόμαστε στην ανοησία. Τώρα το trash έρχεται στα μούτρα μας χωρίς διαμεσολάβηση και χωρίς να το αναζητήσουμε. Μας το προσφέρει σε αφθονία ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ ο οποίος, όταν βρέχει, θεωρεί ότι του προσφέρεται η ευκαιρία να αποδείξει ότι δεν βάφει τα μαλλιά του και μας το λέει όπως θα το έλεγε ένας ατάλαντος κονφερασιέ προσπαθώντας να κάνει πλάκα μπροστά σε ένα χαζό κοινό.
Θέλεις να γίνεις Τραμπ; Να είσαι πάμπλουτος χωρίς να έχεις κουραστεί στα πανεπιστήμια, να έχεις την πιο ωραία γυναίκα χωρίς να βλέπεσαι, να είναι γύρω σου μια χαρούμενη οικογένεια, κόρες και πρώην σύζυγοι μέσα στην ευφορία, γιατί τους εξασφαλίζεις γλυκιά ζωή, να μπαίνεις στην πολιτική και να σαρώνεις κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, να βρίζεις και να φτύνεις όποιον εχθρεύεσαι, από δημοσιογράφους μέχρι πολιτικούς αντιπάλους, και να σου περνάει, να καταγγέλλεις το σύστημα και να φτιάχνεις κυβέρνηση μαζί με την Goldman Sachs και την Exxon Mobil, να δηλώνεις στο πλευρό των φτωχών και την ίδια ώρα να περηφανεύεσαι για την τεράστια φοροδιαφυγή σου, να απευθύνεσαι στους ξεχασμένους Αμερικανούς και να καταργείς το Obamacare ώστε να επανέλθουν τα πράγματα σε μια κατάσταση όπου αν δεν έχεις χρήματα και αρρωστήσεις σοβαρά, τότε πεθαίνεις.
Μήπως είσαι Τραμπ; Ναι, αν γουστάρεις το κιτς, αν σε ελκύουν τα φανταχτερά και τα παρδαλά, αν θέλεις να δείχνεσαι και να κάνεις εντύπωση με τα έξω σου, αν αντιμετωπίζεις τις γυναίκες σαν αξεσουάρ και αντικείμενα χρήσης, αν θεωρείς υπέρτατη αξία την πυγμή και πολιτική την καλλιέργεια του φόβου, αν θεωρείς πως τα κατώτερα ένστικτα είναι τα ανώτερα, αν κάνεις διάλογο με μουγκρητά και τραμπουκισμούς, αν δεν θαυμάζεις επιστήμονες ή καλλιτέχνες αλλά μόνο κομήτες της γρήγορης και κούφιας επιτυχίας, αν δεν βρίσκεις διαφορά ανάμεσα στον ορθολογισμό και στον ανορθολογισμό, αν μισείς τις μειοψηφίες (είτε πρόκειται για μετανάστες, είτε για ομοφυλόφιλους), αν πρώτα η Αμερική, δηλαδή πρώτα η πατρίδα, η πόλη, το σόι, ο εαυτός σου.
Προηγήθηκαν οι δυο προεδρικές θητείες του χαρισματικού Ομπάμα ο οποίος έδωσε το τέλειο παράδειγμα ύφους εξουσίας αλλά δεν τα κατάφερε με τις ανισότητες, με το μεταναστευτικό, με τους πολέμους, με την νέα απειλή του τζιχαντισμού, με την υπερεξουσία των αγορών, ούτε καν με τις φυλετικές διακρίσεις όπως φάνηκε με την έξαρση της αστυνομικής βίας σε βάρος έγχρωμων – αυτός ο πρώτος μαύρος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ.
Ο Ομπάμα τα είχε όλα, αντίληψη, καλλιέργεια, αισθητική, όραμα, και δεν τα κατάφερε. Μας αρέσει να τον επικαλούμαστε γιατί εκφράζει το καλό, που όμως δεν ήταν αρκετό για να μην έρθει ο Τραμπ που δεν έχει τίποτα από εκείνα του προκατόχου του, όμως πέτυχε μια σπουδαία εκλογική νίκη επειδή έβγαλε τη γλώσσα στο 1%, στο οποίο (πόση αντίφαση!) ανήκει.
Ο κόσμος του Τραμπ θα είναι μια δυστοπία που κανείς δεν είχε προβλέψει. Μοιρολογώντας για αυτά που αποχαιρετάμε δεν πετυχαίνουμε τίποτα περισσότερο από την αποθράσυνση του 45ου προέδρου των ΗΠΑ, που ήρθε για να κυβερνήσει his way και για να αποδείξει ότι η πρόοδος της ανθρωπότητας δεν είναι γραμμική και αυτονόητη σε καιρό ειρήνης. Κάποια στιγμή, όπως μαθαίνουμε τώρα, αρχίζει η πορεία προς τα πίσω και στην περίπτωσή μας αυτό συμβαίνει με όρους νεογουέστερν κακής ποιότητας – κακοί ηθοποιοί, κακή σκηνοθεσία, ηχοληψία, φωτογραφία, κακό σενάριο, όλα χάλια.
19°
