Με δραχμή αμέσως καλύτερα

Ο τίτλος είναι μάλλον προβοκατόρικος, αλλά υπήρξε έναυσμα για τις σκέψεις που ακολουθούν. Βγαίνοντας από το σπίτι, στον πιο κάτω δρόμο, βλέπω με μεγάλα μαύρα γράμματα σε άσπρο φόντο: Με δραχμή αμέσως καλύτερα. ΑΚΕΠ. Πρώτη φορά στη γειτονιά, καθώς μέχρι τώρα το συναντάω στους δρόμους του κέντρου, και κάθε φορά μου τραβάει την προσοχή. Τρεις λέξεις: ουσιαστικό, δύο επιρρήματα, χωρίς ρήμα. Όσες χρειάζονται για να εισχωρήσουν στο μυαλό κάποιου. Είναι, βέβαια, γραφικό. Γιατί όλοι ξέρουμε, ακόμα και οι ένθερμοι υποστηρικτές της δραχμής, πως τον πρώτο καιρό μετά την αλλαγή νομίσματος και κανείς δεν ξέρει για πόσο ακόμα, τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα. Ούτε μπορούμε να φανταστούμε πόσο. Ωστόσο, πολλοί από όσους το σκέφτονται σαν επιλογή δεν έχουν φτάσει να σκεφτούν τόσο μακριά, οτιδήποτε εκτός από αυτό που τώρα ζούμε. Το εν λόγω σύνθημα, όσο απλοϊκά εξωφρενικό κι αν είναι, βρίσκει το ακροατήριό του στο μάτι των περαστικών, ίσως σε κάποιους να λειτουργεί υποσυνείδητα, ενδεχομένως με έναν τρόπο να έχει βάλει το λιθαράκι του στο αυξημένο ποσοστό των συμπολιτών μας που προτιμούν να βγούμε από το ευρώ. Καλλιεργεί (ψευδείς) εντυπώσεις.

Κάπως έτσι δεν πάει και με τα επεισόδια στο σχολείο του Περάματος με τα προσφυγόπουλα; Κάποιοι παριστάνουν τους αγανακτισμένους γονείς που φοβούνται για τα παιδιά τους και εξεγείρονται. Τι κι αν όλο αυτό είναι μεθοδευμένο; Τι κι αν μπροστάρης είναι υπόδικος βουλευτής της Χρυσής Αυγής; Πολλοί θα το προσπεράσουν. Το κοινό στο οποίο απευθύνονται υπάρχει, υπάρχουν αγανακτισμένοι γονείς και ένα αξιοσημείωτο ποσοστό συμπολιτών μας που θα ψηφίσει αυτό το κόμμα. Στην Τατιάνα Στεφανίδου, ακόμα κι αν δεν είσαι φαν της μεσημεριανής ζώνης της τηλεόρασης, της βγάζεις το καπέλο γιατί δεν επέτρεψε αυτό ακριβώς. Τη δημιουργία εντυπώσεων από το τηλεφώνημα «αγανάκτησης». Έχει κι αυτή το κοινό της, και με τη στάση της πήρε την πιο υπεύθυνη θέση όχι μόνο απέναντί του, αλλά και απέναντι σε ολόκληρη την κοινωνία.  Όσο για το χαρακτηρισμό τραμπούκος, για τον οποίο αναζητούνταν από την αστυνομία για να πάει αυτόφωρο ύστερα από μήνυση του υπόδικου βουλευτή, διαβάζω στο λεξικό: μπράβος κομματάρχη ή μέλος παρακρατικής οργάνωσης με δράση σε διαδηλώσεις, εκφοβισμούς και δολοφονίες|| (επέκτ.) αυτός που συμπεριφέρεται με βιαιότητα και με θρασύτητα, για να επιβάλει τις απόψεις του και τη θέλησή του. Στο συγκεκριμένο περιστατικό, το δεύτερο μέρος του ορισμού είναι ακριβέστατο. Όσο για το πρώτο, εκκρεμεί δικαστήριο.

Κάτι ανάλογο όμως συνέβη και με τον Γιακουμάτο, όταν είπε πως η ομοφυλοφιλία είναι κολλητική αρρώστια, «για να το καταλάβουμε ιατρικά». Είναι βέβαια για γέλια, να μην ασχοληθείς καν. Κανείς από όσους ενημερώνονται από τον τύπο και όχι από ανώνυμα ποστ δεν θα το πάρει στα σοβαρά. Κανένας νοήμων άνθρωπος, που χρησιμοποιεί το μυαλό του για να σκεφτεί. Όμως ο συγκεκριμένος κύριος έχει κι αυτός το κοινό του. Βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, γιατρός, παθολόγος μάλιστα, έχει ψηφοφόρους και ανθρώπους πρόθυμους να τον ακούσουν. Με το δημόσιο λόγο του στιγματίζει μια ομάδα ανθρώπων, τα λόγια του φτάνουν σε οικογένειες που έχουν ήδη πρόβλημα να αποδεχτούν κάποιον δικό τους, η ζημιά γίνεται ακόμα και όταν αναγκάζεται από τον πρόεδρο του κόμματός του να ζητήσει συγνώμη.

Μπορώ να σκεφτώ πολλά τέτοια παραδείγματα από την επικαιρότητα των τελευταίων μόνο ημερών. Όταν ο λόγος και οι ενέργειες δεν στηρίζονται σε επιχειρήματα, αλλά σε μεθοδεύσεις που στοχεύουν σε ταπεινά ένστικτα και σε αργά αντανακλαστικά προκειμένου να δημιουργήσουν εντυπώσεις. Ένα τελευταίο, άλλης τάξης αυτό, παλιότερο αλλά και με επικαιρότητα εξ αντανακλάσεως, είναι η δημιουργία εντυπώσεων γύρω από το Ποτάμι, ότι είναι υπάλληλος του Μπόμπολα. Ακούσατε ποτέ κάποιο επιχείρημα, ήρθε στο φως κάποιο στοιχείο όλα αυτά τα χρόνια που να το επιβεβαιώνει; Γιατί ήταν τόσο διάχυτη αυτή η αίσθηση τα αντιμνημονιακά χρόνια; Μπορεί κάποιος να μην ήξερε ποιος είναι ο Μπόμπολας, ποιο ήταν το όνομα της εταιρείας του, γνώριζε ωστόσο για τις σχέσεις του με το εν λόγω κόμμα και το χλεύαζε για αυτό. Όμως αυτά δεν είναι πράγματα που μένουν κρυφά, όταν επιχειρηματίες συναλλάσσονται με πολιτικούς υπάρχουν συναντήσεις, χρηματοδοτήσεις, αναθέσεις έργων, συμφωνίες με ονοματεπώνυμα, και δυνάμει ελέγχονται για αυτό.

Αυτό που με έκαναν να σκεφτώ όλες αυτές οι ιστορίες, και πόσες ακόμη αν ανατρέξεις πιο πίσω, είναι σε ποιο βαθμό οι ιδέες μας για τα πράγματα στηρίζονται στη δημιουργία εντυπώσεων. Γιατί τελικά ποιος νοιάζεται για την αλήθεια; Ποιος ενδιαφέρεται να καταλάβει τι σημαίνει η επιστροφή στη δραχμή και αν είναι πρόθυμος να υποστεί τις συνέπειες για όσο χρειαστεί; Ποιος θα μπει στη διαδικασία να επαληθεύσει αν οι βίαιοι εισβολείς στο σχολείο είναι γονείς, αν είναι κολλητική ασθένεια η ομοφυλοφιλία ή αν υπάρχει κάποια απόδειξη ότι το Ποτάμι τα παίρνει από τον Μπόμπολα;

Προκάτ αλήθειες και μεθοδευμένες εντυπώσεις. Είναι ο πιο διαδεδομένος τρόπος να πετύχει κανείς το στόχο του στην πολιτική, να παρουσιάσει την «αλήθεια» του και να εδραιώσει τη θέση του, να αμυνθεί ή να επιβιώσει πολιτικά. Δεν πετυχαίνει με όλους, σίγουρα όχι με όσους ενημερώνονται, με αυτούς που τους ενδιαφέρει κάθε φορά να ελέγξουν και όχι να πιστέψουν τυφλά, εύκολα, χωρίς δεύτερη σκέψη. Αυτοί που διακινούν απλουστευτικά συνθήματα ή ανυπόστατες κατηγορίες στοχεύουν σε όσους αρκούνται σε μια φράση, σε μια ιδέα που επαναλαμβάνεται. Πολλαπλασιασμένη στα σόσιαλ μίντια γίνεται ανίκητη. Αμέσως καλύτερα. Κολλητική. Μπομπολάκης. Γονείς αντέδρασαν.

 Κάπως έτσι κυλάει η ζωή μας. Δεν είναι θλιβερό;