11 μύθοι για το Κυπριακό

Κάποτε ο Φρανσουά Μιτεράν αποφάσισε, λίγο πριν τις εκλογές του 1981, και ανακοίνωσε δημόσια την απόφασή του να καταργήσει τη θανατική ποινή στη Γαλλία. Οι σύμβουλοί του προσπάθησαν να τον αποτρέψουν. Σε τηλεοπτική συνέντευξη, λοιπόν, ο δημοσιογράφος ερωτά τον μέλλοντα πρόεδρο της χώρας τι σκέπτεται να πράξει δεδομένου ότι η πλειοψηφία της κοινής γνώμης τάσσεται κατά της κατάργησης της εσχάτης των ποινών. Ο Μιτεράν απαντά: «Δεν με ενδιαφέρει. Είναι ζήτημα αρχής». 

Οι ηγέτες, όταν είναι μεγάλοι και αυτόφωτοι, διαμορφώνουν την Ιστορία. Δεν την παρακολουθούν φοβούμενοι τις συνέπειες των επιλογών τους, ούτε τρομοκρατούνται από τις επιπτώσεις αυτών. Κυρίως δεν διαχειρίζονται κρίσιμα για τη χώρα τους και τους λαούς τους ζητήματα διαφυλάσσοντας την ακεραιότητα των οπισθίων τους. Τότε είναι ηγέτες.

Στη Γενεύη προ ημερών και στο Κυπριακό γενικότερα, η στάση βασικών παραγόντων στο εν εξελίξει διπλωματικό παίγνιο, περισσότερο προσομοιάζει σε θέατρο σκιών, όσον αφορά την Αθήνα και την Άγκυρα, παρά σε εγχείρημα επίλυσης ενός στρατηγικού, πολιτικού και γεωοικονομικού γρίφου με τελικό αντίκρισμα την ασφάλεια, την ευημερία και την ιστορική προοπτική των λαών που εμπλέκονται, των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. 

Η αξονική τομογραφία του αποπροσανατολισμού

Ο τρόπος παρουσίασης των εξελίξεων από ελληνικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, γνωστούς δημοσιογράφους, καταξιωμένους αναλυτές και πολιτικό προσωπικό, παραπέμπει ιστορικά, πολιτικά και αισθητικά σε νοοτροπίες, λογικές και συμπεράσματα των δεκαετιών του ’60 και του ’70 παρά σε παρατηρήσεις που αφορούν τις σημερινές συνθήκες και που παραπέμπουν σε τωρινούς συσχετισμούς και άρα στην πραγματικότητα. Το ζήτημα είναι ότι η εκτοξευόμενη επιχειρηματολογία βρίθει ανακριβειών και εν πολλοίς ψεμάτων που αποτελούν πλέον την επιτομή των κυρίαρχων αστικών μύθων.

Οι Μύθοι

1) «Ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κ. Ακιντζί είναι άνθρωπος του Ερντογάν, όργανο της Άγκυρας, φερέφωνο της Τουρκίας». Μύθος. Όταν ακόμη οι «αναλυτές» των ελληνικών ΜΜΕ έστρωναν τη δημοσιογραφική τους καριέρα, ο Ακιντζί, ανέκαθεν αριστερός και επικεφαλής κατά καιρούς κινήσεων και μικρών πολιτικών κομμάτων της τουρκοκυπριακής Αριστεράς, ως δήμαρχος της κατεχόμενης Λευκωσίας, συνεργαζόταν (εκείνος μόνος από τους Τουρκοκυπρίους) με τον εμβληματικό δήμαρχο της Λευκωσίας Δημητριάδη, μακαρίτη πια, για την ένωση των δικτύων αποχέτευσης και υπονόμων της πόλης. Τότε από την «Πράσινη Γραμμή» περνούσαν μόνο οι γάτες και τα σπουργίτια. Οι σχέσεις του Ακιντζί με το σύστημα Ερντογάν είναι πολιτικά αντιθετικές και άκρως προβληματικές. Το σύστημα της Άγκυρας υπονομεύει κάθε του βήμα μέσω του δικού της μηχανισμού στα κατεχόμενα, με άτομα όπως ο λεγόμενος «πρωθυπουργός» και ομάδες εθνικιστών και ισλαμιστών που επιχειρούν εδώ και καιρό να «αυγατίσουν» πυρήνες των Γκρίζων Λύκων και του ισλαμιστικού κόμματος ΑΚΡ στη Βόρειο Κύπρο. 

2) Στην Ελλάδα δημοσιοποιήθηκε η περίφημη δήλωση Ερντογάν μετά το αδιέξοδο στη Γενεύη σύμφωνα με την οποία οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψουν το νησί. Παραθέτουμε αυτούσια τη δήλωση Ερντογάν, όπως επίσημα μεταφράστηκε από τις επίσημες ελληνοκυπριακές πηγές: «Τους το είπαμε ξεκάθαρα. Στις εγγυήσεις, στην ασφάλεια, μην περιμένετε ένα σύστημα εγγύησης στο οποίο δεν θα υπάρχει η Τουρκία, εμείς είμαστε αιωνίως (για πάντα - ilanihaye) εκεί. Δεύτερον, στο ζήτημα της ασφάλειας, όπως καθορίστηκε προηγουμένως, η Νότια Κύπρος και η τουρκική διοίκηση της Βορείας Κύπρου, με ίσους όρους, θα διατηρούσαν εκείνοι 950 και εμείς 650 στρατιώτες, αυτό είναι που πρέπει να συνεχιστεί, δεν υπάρχει ζήτημα ολοκληρωτικής απόσυρσης τουρκικού στρατού από εκεί. Εξάλλου, αυτό ήταν που συζητήσαμε και προηγουμένως με αυτό τον τρόπο. Σε περίπτωση που γίνεται σκέψη για κάτι τέτοιο, τότε και οι δυο πλευρές πρέπει να αποσύρουν τα στρατεύματά τους».

Διερωτάται ο κάθε καλόπιστος παρατηρητής, τι σχέση έχει αυτή η δήλωση με το απόσπασμα που δημοσιοποιήθηκε και μάλιστα με σχόλια επί του αποσπάσματος, από το σύστημα των ελληνικών ΜΜΕ;

3) «Οι σχέσεις Αθήνας και Λευκωσίας είναι άριστες». Πριν ασχοληθεί κανείς με το περιεχόμενο και την ουσία αυτής της φράσης οφείλει να γνωρίζει πως κανένας πρόεδρος της Κύπρου, κανένας πολιτικός, κανένα πολιτικό κόμμα δεν θα μπορούσε να εκθέσει ή να καταγγείλει ή ακόμη και να υπαινιχθεί καταγγελία κατά της Αθήνας. Οι διαφορές μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας συζητήθηκαν και συζητώνται μόνον «κεκλεισμένων των θυρών». 

4) Επί της ουσίας. Οι σχέσεις μεταξύ του Έλληνα ΥΠΕΞ και του ηγέτη του ΑΚΕΛ κ. Άνδρου Κυπριανού λέγεται ότι είναι εξαιρετικά προβληματικές. Ο κ. Κοτζιάς επικαλείται, για να διαψεύσει τη φημολογία, επίσημες δηλώσεις. Ωστόσο η πραγματικότητα, η οποία δεν ομολογείται δημόσια, είναι εντελώς διαφορετική. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, υπήρξε πολύ έντονο φραστικό αλλά άκρως πολιτικό επεισόδιο μεταξύ του ΓΓ του ΑΚΕΛ και του έλληνα υπουργού με υπαινιγμούς για την «αριστεροσύνη» του ηγέτη της Κυπριακής Αριστεράς. 

5) Οι σχέσεις του Έλληνα ΥΠΕΞ με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ κ. Γκουτιέρες, που είναι και βασικός παράγοντας στις εξελίξεις, είναι πολύ προβληματικές μέχρις αδιεξόδου. Την πληροφορία δημοσίευσε τη Δευτέρα που μας πέρασε η Cyprus Mail και αναδημοσιεύθηκε εκτενώς.

6) Σύμφωνα με άριστα πληροφορημένους κύκλους της Κυπριακής προεδρίας, οι σχέσεις του Έλληνα ΥΠΕΞ με τον πρόεδρο της Κύπρου είναι και αυτές προβληματικές. Ιδιαίτερα μετά την αλαζονική στάση της Αθήνας σε συνέντευξη τύπου όπου ο υπουργός ανακοίνωσε πως Λονδίνο, Άγκυρα και Αθήνα θα στελεχώσουν της επιτροπές τεχνοκρατών για τις περεταίρω συζητήσεις. Ο Νίκος Αναστασιάδης κατέφυγε τηλεφωνικά στο Μαξίμου για να θέσει το βασικό ερώτημα. «Δηλαδή, η Ελλάδα, η Τουρκία και η Μεγάλη Βρετανία θα συζητούν για εμάς χωρίς τον Αναστασιάδη και τον Ακιντζί; Πόθεν προκύπτει τέτοια ανοησία;»

7) «Η Άγκελα Μέρκελ παρενέβη προσωπικά στο Μαξίμου προκειμένου εφεξής να αναλάβει τα ηνία της διαχείρισης των συνομιλιών ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας». Η πληροφορία αυτή δημοσιεύθηκε στον ελληνοκυπριακό και τουρκοκυπριακό τύπο τη Δευτέρα που μας πέρασε. Στην Αθήνα δεν υπήρξε κανένα ερώτημα ουσίας επί τούτου.    

8) Η μυθοπλασία με τους «Χάρτες». Σύμφωνα με την πλειοψηφία των Ελλήνων αρθρογράφων ο χάρτης που κατέθεσε ο Ακιντζί είναι απαράδεκτος. Λάθος μέγα. Ο χάρτης του Αναστασιάδη προβλέπει 28,2% τουρκοκυπριακή διοίκηση, ενώ του Ακιντζί 29,2%. Και οι δύο χάρτες πληρούν τα κριτήρια της συμφωνίας του «Mont Pellerin» μεταξύ των δύο πλευρών. Και οι δύο αφήνουν το θέμα του διακανονισμού στην επαρχία Μόρφου υπό συζήτηση. Το θέμα αφορά την επιστροφή προσφύγων, υφίσταται διαφορά στους αριθμούς, πλην όμως δεν υπάρχει δογματική αντιμετώπιση του ζητήματος εκατέρωθεν.

9) «Η Ελλάδα παρουσιάστηκε πλήρως προετοιμασμένη στη Γενεύη». Μύθος. Η βρετανική πλευρά ήταν άριστα προετοιμασμένη, η τουρκική πολύ καλά προετοιμασμένη, η Αθήνα καθόλου μέχρις κωλυσιεργίας. Αυτό καταγγέλλεται αρμοδίως αλλά ανεπισήμως από τη Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ, τη Λευκωσία, το ΑΚΕΛ (πάντα ανεπισήμως), τους Τουρκοκυπρίους. Σύμφωνα με Κύπριους πολιτικούς που παραβρέθηκαν στη Γενεύη, υπήρξε και έντονη δυσφορία στη διάσκεψη με ένα Non Paper που η ελληνική αντιπροσωπεία δεν είχε «μελετήσει», ζήτησε χρόνο για τη μελέτη, πιάστηκε αδιάβαστη στη συνέχεια με αποτέλεσμα κάποια φαιδρά σχόλια και όχι μόνον.

10) «Η Κύπρος αποφασίζει, η Ελλάδα στηρίζει». Μύθος. Ίσως μάλιστα και ο κυρίαρχος αστικός μύθος. Υφίσταται σαφές «κενό συνεννόησης» μεταξύ των πραγματικών επιδιώξεων, προοπτικών και ιστορικής εξέλιξης των εμπλεκομένων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων στη διαμόρφωση ενός κοινού μέλλοντος και των απόψεων ενός μεγάλου τμήματος του πολιτικού προσωπικού  της Αθήνας. Η Αθήνα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει την Κύπρο ως νομαρχιακού τύπου πολιτικό φέουδο κατάλληλο για ίντριγκες, παίγνια και διαμόρφωση αντιπαλοτήτων. Πρόκειται για άλλη μία εκδήλωση της γνωστής νεοελληνικής ασθένειας, του διαχρονικού Κοτζαμπασισμού.

11) Ο χειρότερος και επικινδυνότερος αστικός μύθος. «Οι Τουρκοκύπριοι είναι Τούρκοι». Μέγα σφάλμα. Όπως και οι Τουρκοκρητικοί, οι Τουρκοκύπριοι είναι εξισλαμισθέντες γηγενείς. Τα ελληνόπουλα επιτέλους πρέπει να πληροφορηθούν πως στο Ρέθυμνο, τα Χανιά, το Καστέλι, στο Ηράκλειο, πριν το 1924 και την Ανταλλαγή, τα παιδιά, μουσουλμανάκια ή χριστιανόπουλα, έπαιζαν στους μαχαλάδες μιλώντας κρητικά. Τα παιδιά τους, λίγα πια, εξακολουθούν να τα ομιλούν στη Φώκαια και στο Αϊβαλί. Αν επιθυμούν τώρα κάποιοι την ενσωμάτωση της Βορείας Κύπρου στην Τουρκία και να απαγορεύσουν στον Ακιντζί να ομιλεί την Κυπριακήν, τότε ας επιμείνουν. Είπαμε, Ελλάδα και Ελληνισμός δεν είναι πάντα ταυτόσημες έννοιες.