Η δήλωση του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σόιμπλε ότι σε περίπτωση αποχώρησης του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα θα καλύψει το χρηματοδοτικό κενό ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας αλλά θα χρειαστεί επαναδιαπραγμάτευση του τρίτου προγράμματος - μνημονίου και έγκρισή του από την Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας και τα Κοινοβούλια άλλων κρατών μελών της ευρωζώνης προκάλεσε διάφορες ερμηνείες και αντιδράσεις.
Αβάσιμη αισιοδοξία
Το Μαξίμου είδε στην παρέμβαση Σόιμπλε το τέλος της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και οι υπουργοί της κυβέρνησης άρχισαν να πανηγυρίζουν με το σκεπτικό ότι δικαιώνονται οι θέσεις της κυβέρνησης για έξοδο του ΔΝΤ από τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης και για λιγότερο εντατική δημοσιονομική προσπάθεια το 2018 και τα επόμενα χρόνια.
Ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης περνάνε μία περίοδο αδικαιολόγητης αισιοδοξίας η οποία παραπέμπει στην άνοιξη του 2015 λίγο πριν βγει ο λογαριασμός της αποτυχίας της οικονομικής πολιτικής Τσίπρα - Βαρουφάκη. Η επίσημη θέση της κυβέρνησης είναι ότι οι συνεννοήσεις με τους ευρωπαίους εταίρους εξελίσσονται ικανοποιητικά, ότι η Ελλάδα δεν έχει λόγο να βιάζεται ενώ αντίθετα οι ευρωπαίοι εταίροι πρέπει να βιαστούν γιατί διαφορετικά κινδυνεύουν να πάνε σε δύσκολες εκλογικές αναμετρήσεις χωρίς να έχουν ρυθμίσει την ελληνική εκκρεμότητα.
Πρόκειται για μία ακόμη εξωπραγματική ερμηνεία της κατάστασης στην Ε.Ε. από την κυβερνητική ηγεσία. Συμβαίνουν τα αντίθετα από αυτά που περιγράφει. Η Ελλάδα βιάζεται γιατί πρέπει να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης για να πραγματοποιηθεί το 2017 η δυναμική επανεκκίνηση της οικονομίας που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί το 2015 αλλά ετεροχρονίστηκε λόγω των πολιτικών εξελίξεων. Το ελληνικό Δημόσιο δεν έχει χρήματα για να εκπληρώσει τις τοκοχρεολυτικές του υποχρεώσεις πέραν του Ιουνίου. Οι δύσκολες εκλογικές αναμετρήσεις, τις οποίες επικαλείται η κυβερνητική ηγεσία, δεν κάνουν πιο εύκολη την αποδοχή των ελληνικών θέσεων, αντίθετα συμβάλλουν στη σκλήρυνση της διαπραγματευτικής θέσης των ευρωπαίων εταίρων για πολιτικούς λόγους.
Η παρέμβαση Σόιμπλε είναι σχεδιασμένη για να ενισχύσει τη θέση του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος ενόψει των βουλευτικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο του 2017.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα κρατάει καλά με ένα ποσοστό που υπερβαίνει το 35% παρά τη μεγάλη πτώση που γνώρισε από το 41% στο 32% εξαιτίας της κλιμάκωσης του προσφυγικού - μεταναστευτικού προβλήματος και της εμφάνισης της ισλαμικής τρομοκρατίας στη Γερμανία.
Το προσφυγικό - μεταναστευτικό και η ισλαμική τρομοκρατία πρωταγωνιστούν στη γερμανική επικαιρότητα, η κατάσταση όμως και η προοπτική της οικονομίας εξακολουθούν να παίζουν καθοριστικό ρόλο στον προσδιορισμό του εκλογικού αποτελέσματος. Ο κ. Σόιμπλε θεωρείται απόλυτα επιτυχημένος υπουργός Οικονομικών και τα στοιχεία για το 2016 −οπότε το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,9%− ενίσχυσε την πολιτική του θέση.
Παρά την εντυπωσιακή οικονομική επιτυχία της Γερμανίας, η οποία συνδυάζει την οικονομική ανάπτυξη με εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό ανεργίας, αύξηση των κοινωνικών παροχών και προσεκτική μείωση της φορολογίας, η κυβέρνηση Μέρκελ δέχεται μεγάλη πίεση από τα δεξιά με την ξενόφοβη «Εναλλακτική για τη Γερμανία» και τους «Φιλελεύθερους» να ζητούν την άμεση απόσυρση από τη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος για να σταματήσουν οι Γερμανοί φορολογούμενοι να επιβαρύνονται για μια «χαμένη υπόθεση».
Το ελληνικό ζήτημα μπορεί να εξελιχθεί στο αδύνατο σημείο της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης Μέρκελ εάν η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» και οι «Φιλελεύθεροι» πείσουν τους ψηφοφόρους ότι η κυβέρνηση σπαταλάει τα λεφτά των Γερμανών φορολογούμενων στην Ελλάδα. Η παρέμβαση του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας είναι σχεδιασμένη για να εξουδετερώσει την επίθεση που δέχεται από τα δεξιά η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης.
Ουσιαστικά ο κ. Σόιμπλε διαβεβαιώνει τους Γερμανούς ψηφοφόρους ότι το ελληνικό πρόγραμμα θα εφαρμοστεί με την αυστηρότητα που χαρακτηρίζει το ΔΝΤ για να μη χάσουν οι Γερμανοί φορολογούμενοι, σε βάθος χρόνου, τα λεφτά με τα οποία έχουν δανειοδοτήσει το ελληνικό δημόσιο. Επειδή μάλιστα η Ομοσπονδιακή Βουλή έχει εγκρίνει τη συμμετοχή της Γερμανίας στο ελληνικό πρόγραμμα υπό την προϋπόθεση ότι θα παραμείνει σε αυτό το ΔΝΤ, ο κ. Σόιμπλε καλύπτει και το ενδεχόμενο αποχώρησης του ΔΝΤ από αυτό −παρά το γεγονός ότι δεν είναι το πιθανότερο σενάριο− υπογραμμίζοντας ότι σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξει ένα νέο αυστηρότερο πρόγραμμα - μνημόνιο το οποίο θα εγκριθεί από τους Γερμανούς βουλευτές.
Η στάση των Φιλελευθέρων, οι οποίοι ασκούν πίεση για αποχώρηση της Γερμανίας από το ελληνικό πρόγραμμα, έχει τεράστια πολιτική σημασία για το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα. Οι Φιλελεύθεροι έπεσαν στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές κάτω από το όριο του 5% και γι' αυτό δεν εκπροσωπούνται στην Ομοσπονδιακή Βουλή. Φαίνεται όμως ότι έχουν ανακάμψει πολιτικά και θα εξασφαλίσουν ένα ποσοστό της τάξης του 6-7% στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017 και την είσοδό τους στη Βουλή.
Επειδή οι Σοσιαλδημοκράτες −οι οποίοι έρχονται δεύτεροι στις δημοσκοπήσεις με ένα ποσοστό της τάξης του 23%− δεν θέλουν να ανανεώσουν την κυβερνητική συνεργασία τους με τους Χριστιανοδημοκράτες, οι τελευταίοι είναι αναγκασμένοι να στραφούν στην κατεύθυνση των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων σε αναζήτηση νέων κυβερνητικών εταίρων. Έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν και με τα δύο αυτά κόμματα και θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αποτρέψουν τη δημιουργία ενός κυβερνητικού συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών - Πρασίνων - Αριστερών.
Η προσέγγιση του κ. Σόιμπλε στο ελληνικό ζήτημα δεν οφείλεται στην υποτιθέμενη συνωμοτική του διάθεση ή στις εμμονές που του αποδίδουν κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αλλά σε μια συγκεκριμένη αντίληψη για τον τρόπο λειτουργίας της ευρωζώνης και στην πολιτική διαχείριση ενόψει των κρίσιμων βουλευτικών εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2017. Άσχετα από το αν μας βρίσκουν σύμφωνους ή όχι βασικές επιλογές του εξαιρετικά επιτυχημένου και πολιτικά πανίσχυρου στη Γερμανία και στο Eurogroup κ. Σόιμπλε, η προσπάθεια μιας καλύτερης συνεννόησης περνάει από τη σωστή ανάλυση του τρόπου με τον οποίο σκέπτεται και αντιμετωπίζει το ζήτημα της κρίσης διαρκείας της ελληνικής οικονομίας.
6°
