Στη δημοσιότητα δόθηκε πριν από λίγο −από το υπουργείο Οικονομικών− η επιστολή του Ευκλείδη Τσακαλώτου προς το Eurogroup και τον ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας), η οποία οδήγησε στο «ξεπάγωμα» των συζητήσεων για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Μεταξύ άλλων, ο Έλληνας υπουργός διαβεβαιώνει τους θεσμούς ότι το εφάπαξ βοήθημα προς τους συνταξιούχους δεν αναμένεται να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα ενώ, όσον αφορά το ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, διευκρινίζεται ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί μόνο το 2017 και ότι περιλαμβάνεται ήδη στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Ο κ. Τσακαλώτος δεσμεύεται ότι σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2016 - κάτι που σύμφωνα με τον ίδιο θεωρείται εξαιρετικά απίθανο - οι ελληνικές αρχές θα λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις. Υπογραμμίζει επίσης, πως η Αθήνα παραμένει απολύτως δεσμευμένη στην εκτέλεση της συμφωνηθείσας δημοσιονομικής πορείας, η οποία εδράζεται σε πρωτογενή πλεονάσματα 0,5%, 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα.
Ακόμη, όσον αφορά τη διαδικασία, αναγνωρίζει ότι τα μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις, θα πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους θεσμούς, όπως ορίζουν και οι δεσμεύσεις του μνημονίου, επισημαίνοντας ότι ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συγκεκριμένα μέτρα, με στόχο την ενδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας και τη μείωση των φορολογικών βαρών ή την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Αναλυτικά, η επιστολή του υπουργού Οικονομικών:
«Σε απάντηση της προκαταρκτικής έκθεσης των θεσμών σχετικά με τα μέτρα για τις συντάξεις και τον ΦΠΑ, τις οποίες πρόσφατα νομοθέτησαν και εφάρμοσαν οι ελληνικές αρχές, καθώς και τις απόψεις που εκφράστηκαν στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Euroworking Group της 20ης Δεκεμβρίου, θα ήθελα να αποσαφηνίσω τα παρακάτω.
Αναφορικά με το μέτρο για τις συντάξεις, αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο πρωθυπουργός όσο και εγώ έχουμε ξεκαθαρίσει δημόσια, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι αυτή είναι μια εφάπαξ πληρωμή και δεν υπάρχει πρόθεση να αποτελέσει μόνιμο κομμάτι της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, που τέθηκε πρόσφατα σε εφαρμογή. Αναφορικά με την προσωρινή αναστολή του ΦΠΑ για επιλεγμένα νησιά του Αιγαίου, το μέτρο περιορίζεται μόνο στο 2017 και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου στον προϋπολογισμό του 2017.
Οι ελληνικές αρχές παραμένουν απολύτως δεσμευμένες στην εκτέλεση της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας η οποία βασίζεται σε στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 0,5%, 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα. Οι ελληνικές αρχές θα ενεργοποιήσουν τον έκτακτο δημοσιονομικό μηχανισμό (contingency fiscal mechanism), ο οποίος περιλαμβάνεται στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης, όπως περιγράφεται στο Νόμο 4389/16, σε περίπτωση που τα στοιχεία τα οποία θα επικυρώσει η Eurostat δείχνουν ότι οι παραπάνω δημοσιονομικοί στόχοι δεν έχουν επιτευχθεί. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που τα αποτελέσματα του προϋπολογισμού για το 2016 δεν επιτυγχάνουν τον συμφωνημένο στόχο, γεγονός που θεωρούμε εξαιρετικά απίθανο, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις, για να καλύψουν τη διαφορά ανάμεσα στο αποτέλεσμα και τον δημοσιονομικό στόχο του 2016.
Eπί της διαδικασίας, αναγνωρίζω ότι μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των δεσμεύσεών μας από το Μνημόνιο. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση μίας μόνιμης δημοσιονομικής υπεραπόδοσης σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος, όπως αυτή διαπιστώνεται από τα ετήσια αποτελέσματα του προϋπολογισμού που επικυρώνει η Eurostat, οι ελληνικές αρχές θα συμφωνήσουν με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των αξιολογήσεων, σχετικά με τη χρήση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου. Αναγνωρίζουμε ότι ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στοχευμένα μέτρα για την ενδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας (ειδικά στο Πρόγραμμα για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης) και/ή για τη μείωση των φορολογικών βαρών που προκύπτουν από τις μνημονιακές δεσμεύσεις. Ειδάλλως, θα χρησιμοποιήσουμε την υπεραπόδοση για τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού ρευστότητας» (cash buffer) ή/και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Οι ελληνικές αρχές αναγνωρίζουν πλήρως ότι τα ανακοινωθέντα του Eurogroup στις 25 Μαΐου και στις 5 Δεκεμβρίου βασίζονται στη διαρκή αφοσίωση στις δεσμεύσεις του Μνημονίου.
Ελπίζω ότι αυτές οι διευκρινίσεις επανεπιβεβαιώνουν στο Eurogroup την απόλυτη δέσμευση μας να παραμείνουμε συμμορφωμένοι με τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από το Μνημόνιο, τόσο επί της ουσίας όσο και επί της διαδικασίας της συνεργασίας με τους εταίρους μας».
3°
