Πολιτικη & Οικονομια

Το Κυπριακό στο «Βουνό του Προσκυνητή»

​Τι συνέβη στα παρασκήνια

Νίκος Γεωργιάδης
ΤΕΥΧΟΣ 593
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Όποιος ίδρωσε με την οσμή των λερωμένων σεντονιών διαβάζοντας την «Τριλογία της Αβάνας» και όποιος ένιωσε να σφίγγει το στομάχι του με την περιγραφή της λειτουργίας των σφαγείων στην Κούβα των Κάστρο όπως αυτή η περιγραφή απλώνεται σαν εφιαλτικός καμβάς στο «Βρώμικη σάρκα», τότε οι σχέσεις του με την Κουβανέζικη Επανάσταση είναι ξεκάθαρες. Όποιος πέρασε το κατώφλι του μεγαλύτερου νοσοκομείου για γυναίκες στον κόσμο, που βρίσκεται στο εξαθλιωμένο γκέτο-πόλη του Σοβέτο, έξω από το Γιοχάνεσμπουργκ, και αντίκρισε τους κουβανούς γιατρούς να εργάζονται με απίστευτη αυτοθυσία αντιμετωπίζοντας στα ίσια το χάρο αλλά με έναν υπέρογκο μισθό για τα δεδομένα της Νοτίου Αφρικής που κατατίθετο ωστόσο στην Κεντρική Τράπεζα της Κούβας των Κάστρο σε δολάρια, τότε οι σχέσεις του με το οδοιπορικό του Φιντέλ στη Σιέρα Μαέστρα είναι ξεκάθαρες έστω και συναισθηματικά φορτισμένες από τη συνθηματολογία των παλαιότερων νεανικών φαντασμάτων. Ο Τσίπρας προφανώς ούτε διάβασε τον Γκουτιέρες ούτε επισκέφτηκε τον τόπο της συσσωρευμένης εξαθλίωσης στη Νότιο Αφρική. Για το λόγο αυτό μετέβη στην Αβάνα, διότι οι σχέσεις του με τη δικτατορία των Κάστρο και με τη μυθολογία του Τσε δεν είναι ξεκάθαρες.

Προσκυνητής στην Αβάνα ο ανενημέρωτος μονίμως λοιπόν Τσίπρας, συνομιλητές στο «Βουνό του Προσκυνητή», το «Mont Pellerin» της Ελβετίας, οι Αναστασιάδης και Ακιντζί, σε ένα ραντεβού με την Ιστορία για την επίλυση του Κυπριακού Ζητήματος. Μόνο που τα προσκυνήματα δεν συνοδεύονται σχεδόν ποτέ από θαύματα. Η μοιραία σχέση μεταξύ των δύο «προσκυνημάτων» ακούει στο όνομα του διδύμου «Τσίπρας - Κοτζιάς» και παράλληλα σε εκείνο του Ταγίπ Ερντογάν. Ευτυχώς που στην Ιστορία δεν λειτουργεί αποτελεσματικά η Μεταφυσική και άρα η έννοια του μοιραίου δεν υφίσταται.

Αντιθέτως υφίσταται και κυριαρχεί το παρασκήνιο το οποίο και ευθύνεται για την προσωρινή (η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία) διακοπή των συνομιλιών για το Κυπριακό.

Η ATHENS VOICE συνομίλησε με πηγές που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα στη Λευκωσία, στα Κατεχόμενα, στην Τουρκία και στην Αθήνα. Με άτομα που δεν αναφέρονται στα Media αλλά που είναι σε θέση να εξηγήσουν αλλά και να εκτιμήσουν το παρασκήνιο των συνομιλιών.

Η πρώτη ημέρα στο ραντεβού «Mont Pellerin 1» στην Ελβετία σημαδεύτηκε από ένα άκρως αρνητικό κλίμα. Ο Ακιντζί με το καλημέρα έθεσε ως εδαφικό όρο την υπαγωγή του 33% του κυπριακού εδάφους υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση στη μελλοντική Ομοσπονδία. Ο Νίκος Αναστασιάδης «ζώστηκε τα άρματα και φόρεσε τη φουστανέλα» εκτιμώντας πως δεν υπάρχει περιθώριο συζήτησης. Για τους ειδικούς επί του Κυπριακού το 33 % σημαίνει πως η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν παραχωρούσε ούτε τη Μόρφου, ούτε καν ένα κομμάτι στην Καρπασία. Την παρτίδα έσωσε ο Άνδρος Κυπριανού του ΑΚΕΛ ο οποίος στην κατεπείγουσα τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Νίκο Αναστασιάδη, κατάφερε να πείσει τον Πρόεδρο της Κύπρου να παραμείνει στην Ελβετία διότι την επόμενη ημέρα η τουρκοκυπριακή πλευρά θα κατέθετε νέα πρόταση υποχωρώντας σαφώς από την προηγούμενη θέση της. Όντως την επομένη ο Ακιντζί υποχώρησε στο 29% επί του εδαφικού. Για τους γνώστες αυτό σήμαινε πως η Μόρφου θα ήταν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση καθώς και το μικρό κομμάτι στην άκρη του δακτύλου της Καρπασίας. Το μείζον είχε επιτευχθεί. Εκείνη τη στιγμή ο Ακιντζί ζήτησε να προσδιοριστεί χρονικά η σύγκλιση της Διεθνούς Διάσκεψης ώστε να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση με την τελική διαμόρφωση του πλαισίου για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις. Εκείνη την στιγμή συνέβη το μοιραίο. Ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε πως θα πρέπει πρώτα να ενημερώσει την Αθήνα για τις εξελίξεις, παρά την επιμονή του Ακιντζί ο οποίος προφανώς επιθυμούσε να μειώσει κατά το δυνατόν τα περιθώρια παρεμβάσεων της Αθήνας και της Άγκυρας στο τελικό πλαίσιο της εδαφικής διευθέτησης. Ο πρόεδρος της Κύπρου έκανε λάθος εκτίμηση. Επέστρεψε και στη συνέχεια ήλθε στην Αθήνα όπου αντιμετώπισε το δίδυμο «Κοτζιά - Τσίπρα» οι οποίοι, για λόγους που θα εκτιμηθούν στο μέλλον, συνέδεσαν την εξέλιξη στο εδαφικό με τη ρητή εμπλοκή του ζητήματος Ασφαλείας και Εγγυήσεων. Τουτέστιν θα έπρεπε πριν το τελικό ΟΚ στο εδαφικό να επιλυθούν τα ζητήματα Ασφαλείας (αποχώρηση τουρκικών δυνάμεων) και κατοχύρωση του καθεστώτος μη εγγυήσεων από Τουρκία, Ελλάδα και Μ. Βρετανία ως προς την μελλοντική Ομοσπονδία.

Η χρονική καθυστέρηση και η εμπλοκή της Αθήνας επέφεραν το μοιραίο. Την έντονη, δηλαδή, εμπλοκή της Άγκυρας στο ζήτημα.

Οι Αναστασιάδης και Ακιντζί επιστρέφουν στην Ελβετία για το νέο ραντεβού «Mont Pellerin 2». Η ελληνοκυπριακή πλευρά αγγίζει το θέμα της Μόρφου επί του πρακτέου. Ζητούσε την επιστροφή 95.000 εκτοπισμένων μετά από την εισβολή. Ο Ακιντζί αντιπροτείνει τον αριθμό 55.000-65.000. Κανείς ελληνοκύπριος διαπραγματευτής δεν θα τολμούσε να επιστρέψει στη Λευκωσία με ένα τέτοιο νούμερο στο φάκελό του. Ο Ακιντζί γνώριζε από πρώτο χέρι τα πολιτικά περιθώρια του συνομιλητή του. Η «σκιά της Άγκυρας» είχε πέσει βαριά στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Το μπαλάκι έφευγε πια από το γήπεδο των δύο Κοινοτήτων και επέστρεφε δυστυχώς στις λεγόμενες «Μητέρες Πατρίδες» που αντιμετωπίζουν τους «αδελφούς» στην Κύπρο ως περίπου αντίστοιχες νομαρχίες στην καλύτερη των περιπτώσεων. Η Αθήνα για πρώτη φορά έσπασε το δόγμα «Η Κύπρος αποφασίζει, η Αθήνα συμπαραστέκεται και στηρίζει». Η Άγκυρα άλλωστε ποτέ δεν άφησε τους Τουρκοκυπρίους να αποφασίσουν για τον εαυτό τους.

Το τριήμερο της τρέλας

Την επομένη του ναυαγίου στο «Βουνό του προσκυνητή», ο τουρκοκυπριακός τύπος κατηγορούσε τον Ακιντζί ως υπαίτιο του αδιεξόδου. Αντιθέτως ο ελληνοκυπριακός τύπος «έδειξε» με το δάκτυλο τον Νίκο Κοτζιά ως βασικό υπαίτιο του ναυαγίου. Στο Μαξίμου πρυτάνευσε ο εκνευρισμός. Ο Αλέξης Τσίπρας συνομιλεί τηλεφωνικά με τον Ταγίπ Ερντογάν. Ζητά συνάντηση μαζί του. Ο Ερντογάν συμφωνεί. Ως ημερομηνία προσδιορίζεται ανεπίσημα η 4η Δεκεμβρίου. Αρχίζουν οι αντιδράσεις του τύπου «πού πας ξυπόλητος στ’ αγκάθια» ή, ακόμη χειρότερα, «πού πας, ρε Καραμήτρο». Το Μαξίμου το ξανασκέφτεται. Ο Τσίπρας προσπαθεί να απεμπλακεί. Ο Άνδρος Κυπριανού του ΑΚΕΛ έχει μία δίωρη συζήτηση με Τσίπρα και Κοτζιά. Ο Τσίπρας αναχωρεί για το  προσκύνημα στην Αβάνα. Ο Κοτζιάς για ταξίδι στη Λιβύη. Ο Άνδρος Κυπριανού εξέρχεται αισιόδοξος από την κουβέντα του με τον έλληνα πρωθυπουργό παρουσία Κοτζιά.

Φθάσαμε αισίως στην 27η Νοεμβρίου. Στην Αθήνα παρουσιάζεται ένα σπουδαίο βιβλίο, «Η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο - Οι ιδεολογικές όψεις της Εξωτερικής Πολιτικής», δύο νέων κυπρίων επιστημόνων, των Ζήνωνα Τζιάρρα και Νίκου Μούδουρου. Κατά την παρουσίαση του βιβλίου ζητείται από τους επιστήμονες στο πάνελ να εκτιμήσουν το περιεχόμενο της εφαρμοσμένης ελληνικής διπλωματίας από το «Mont Pellerin 1» έως τη Δευτέρα που μας πέρασε και την αναχώρηση του Τσίπρα για την Κούβα. Ο καθηγητής Θάνος Ντόκος συνοψίζει την εκτίμησή του σε μία τριλογία: «Προσωπικές φιλοδοξίες και στρατηγικές - Έλλειμμα συντονισμού - Έλλειμμα ξεκάθαρης στρατηγικής».

Εμείς προσθέτουμε ανερυθρίαστα την εκτίμηση «Η ελληνική εξωτερική πολιτική στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή». Ελπίζουμε η εμπειρία του  πρωθυπουργού στην Κούβα των Κάστρο να τον εμπλουτίσει με την απαραίτητη σοφία ώστε να αντιληφθεί τι ενδεχομένως διακυβεύεται σε ένα (ευχόμαστε) πιθανό νέο ραντεβού για το Κυπριακό Ζήτημα. Ως γνωστόν ο Θεός είναι μεγάλος, της Ελλάδας μάλιστα ο Θεός μεγαλύτερος των άλλων.