Οι τενοντίτιδες είναι ζόρικη υπόθεση. Ιδίως όταν είσαι υποχρεωμένος να γράφεις πολύ και να ταξιδεύεις ταυτόχρονα. Η δική μου στο δεξί χέρι κρατά ήδη έξι εβδομάδες και δεν δείχνει σημεία υποχώρησης. Στο διάστημα αυτό έχω γίνει αναγκαστικά αριστερόχειρας και πρέπει να ομολογήσω ότι έχω αρχίσει να βλέπω τον κόσμο με άλλο μάτι. Συνειδητοποίησα με πολύ βιωματικό τρόπο, πόσο οι μικρές λεπτομέρειες της καθημερινότητάς μας είναι φτιαγμένες για την πλειοψηφία. Κάτι που λογικά το γνωρίζουμε όλοι, αλλά συναισθηματικά πολλές φορές το αγνοούμε. Από το παραπέτο στις σκάλες και τη θέση που βάζουμε το κλειδί για να ξεκινήσει ένα αυτοκίνητο, μέχρι τις χειραψίες που ανταλλάσουμε καθημερινά.
Η μικρής σημασίας βιωματική αυτή εμπειρία ελπίζω στην περίπτωσή μου να λήξει μέσα στους επόμενους μήνες. Κανένας όμως δεν πρέπει να τρέφει την ψευδαίσθηση ότι θα ανήκει συνεχώς στην πλειοψηφία. Αν αναλογιστούμε τον κόσμο γύρω μας θα διαπιστώσουμε άλλωστε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των συνανθρώπων μας εντάσσεται σε μια ή άλλη μειοψηφία. Μειοψηφίες που ορίζονται με βάση τις σωματικές δυνατότητες (όπως π.χ. τα άτομα με ειδικές ανάγκες), την ηλικία (ηλικιωμένοι), την πνευματική υγεία (π.χ. οι διπολικοί), τον σεξουαλικό προσανατολισμό (π.χ. ομοφυλόφιλοι), τις πολιτικές τοποθετήσεις, τις γλωσσικές, εθνολογικές ή θρησκευτικές διαφορές, τον τρόπο μετακίνησης (μοτοσικλετιστές), τις εργασιακές ευκαιρίες (άνεργοι) κ.λπ.
Ο τρόπος που οι κοινωνίες αντιμετωπίζουν τις μειοψηφίες αποτελεί αλάνθαστη ένδειξη όχι μόνο του επιπέδου πολιτισμού που τις διέπει, αλλά και της ικανότητάς τους να οικοδομούν κοινωνική συνοχή και ευημερία. Ιδίως σε περιόδους κρίσης και δοκιμασίας, όταν οι αντοχές όλων δοκιμάζονται.
Η ελληνική κοινωνία, την περίοδο της μεγάλης ευωχίας όμνυε –κατ’ επίφαση τουλάχιστον- στην θεότητα της διαφορετικότητας. Στην πεζή όμως πραγματικότητα της καθημερινότητας οι όρκοι ήταν κενοί περιεχομένου. Τα πεζοδρόμια παρέμεναν καβαλημένα, οι προκαταλήψεις ζωντανές, τα άτομα με αναπηρία αποκλεισμένα στα σπίτια τους, οι κοινωνικά περιθωριοποιημένοι αγνοημένοι από το κοινωνικό κράτος.
Σήμερα που τα χρήματα τελείωσαν και τόσο το κράτος όσο και το κοινωνικό σύνολο δεν διαθέτουν πια την αφθονία των δανεικών, η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και η ανοχή στο διαφορετικό δεν αποτελεί πλέον αυτονόητο παράγωγο της ευημερίας. Είναι ζητούμενο. Σε μια περίοδο που η κοινωνική ένταση αυξάνεται η κατανόηση του άλλου και η προσπάθεια να δούμε τον κόσμο από πολλές και διαφορετικές οπτικές γωνίες, δεν αποτελεί μεταμοντέρνα πολυτέλεια. Είναι θεμελιώδης προϋπόθεση της ομαλής διαχείρισης της καινούριας εφιαλτικά δύσκολης πραγματικότητας που βιώνει και θα συνεχίσει να βιώνει για χρόνια η ελληνική οικονομία και κοινωνία.
Την προηγούμενη εβδομάδα, τελειώνοντας μια ομιλία σε μικρούς επιχειρηματίες έκανα τον καθιερωμένο κύκλο των χειραψιών. Για λόγους ανάγκης (η ζόρικη τενοντίτιδα), ήμουν υποχρεωμένος να ζητήσω συγνώμη και να χαιρετίσω με το αριστερό. Οι περισσότεροι πρότειναν το δεξί τους χέρι με κάποια συμπάθεια για το πάθημά μου. Μόνο ένας μου πρότεινε το αριστερό, δηλώνοντάς μου με εμφανή ικανοποίηση, «είμαι και εγώ αριστερόχειρας». Τη δική του ζεστή χειραψία κουβαλώ προπαντός από τη συνάντηση εκείνη.
13°
