Στις 5 Οκτωβρίου (και) το ελληνικό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Όμως παρότι η κυβέρνηση ήταν αυτή που έφερε το σχετικό νομοσχέδιο, την ίδια ώρα οι πολιτικές της υπονομεύουν την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας, λέει ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα Ενέργειας και Κλιματικών Αλλαγών στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. Και μας εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει.
Τι ακριβώς είναι η Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, την οποία επικύρωσε πριν από λίγες ημέρες και η Ελλάδα;
Είναι μία παγκόσμια συμφωνία για συγκράτηση της αύξησης της πλανητικής θερμοκρασίας αρκετά κάτω από το κρίσιμο όριο των +2°C, και αν είναι δυνατόν στον +1,5°C, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Σήμερα βρισκόμαστε περίπου στον +1°C. Η επιστήμη προειδοποιεί ότι αύξηση πάνω από τους 1,5-2°θα αποφέρει εκτροχιασμό του κλίματος, πιθανότατα μία διαδικασία υπερθέρμανσης που δεν θα μπορούμε να σταματήσουμε. Προκειμένου να μη συμβεί αυτό και να παραμείνουμε κάτω από τον 1,5°C, θα πρέπει να τερματίσουμε τη χρήση ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, άνθρακα/λιγνίτη, φυσικό αέριο) πριν τα μέσα του αιώνα. Πρόκειται για μία ρηξικέλευθη αλλαγή στις οικονομίες. Πρακτικά σημαίνει άμεση ακύρωση όλων των νέων σχεδιαζόμενων επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα και σταδιακή απεξάρτηση μέσα στις επόμενες δύο-τρεις δεκαετίες. Η Συμφωνία των Παρισίων είναι ίσως η τελευταία συλλογική προσπάθεια της ανθρωπότητας να αποτρέψει το κλιματικό χάος. Κανείς δεν θέλει να φανταστεί τι θα συμβεί αν αποτύχουμε.
Δηλώσατε ότι η ελληνική κυβέρνηση επικύρωσε τη συμφωνία αλλά κάνει ακριβώς τα αντίθετα. Δηλαδή;
Τις ίδιες ημέρες που κατατέθηκε το σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή, ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Ενέργειας έδιναν την έγκρισή τους σε συμφωνία της ΔΕΗ με κινέζικη κατασκευαστική εταιρία για νέα λιγνιτική μονάδα. Συμβολικά και μόνο πρόκειται για μήνυμα με πολύ αρνητικό πρόσημο. Ο λιγνίτης δεν είναι απλά μία ξεπερασμένη και ακριβή τεχνολογία, τα λιγνιτικά εργοστάσια ευθύνονται σήμερα περίπου για το 1/3 των συνολικών εκπομπών της Ελλάδας. Σημειώστε επίσης ότι προωθούνται νέες πετρελαϊκές μονάδες και αγωγοί φυσικού αερίου. Καταλαβαίνει άραγε η πολιτική ηγεσία πόσο σοβαρό είναι το θέμα; Η Ελλάδα ετοιμάζεται να επενδύσει δις ευρώ σε ξεπερασμένες τεχνολογίες οι οποίες επιβάλλεται να εκλείψουν οριστικά σε λίγα χρόνια.
Ευτυχώς για εμάς, όμως, ο υπόλοιπος κόσμος δεν περιμένει το ελληνικό λιγνιτικό και πετρελαϊκό λόμπι να σταματήσει να επηρεάζει τις εξελίξεις. Ήδη συντελείται μία παγκόσμια ενεργειακή επανάσταση στις καθαρές μορφές ενέργειας, με τη συντριπτική πλειοψηφία των επενδύσεων, πλέον, να αφορά ηλιακά, αιολικά έργα, συσσωρευτές (μπαταρίες) και έξυπνα δίκτυα. Ειδικά στην ηλιακή ενέργεια γίνονται θαύματα, με το κόστος να πέφτει συνεχώς και την έλευση των μπαταριών και των ηλεκτρικών αυτοκινήτων να αλλάζει τα δεδομένα. Ήδη η Ολλανδία ανακοίνωσε τον τερματισμό της κυκλοφορίας νέων αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης από το 2025. Το ίδιο ετοιμάζεται να κάνει και η Γερμανία από το 2030. Εμείς εδώ μιλάμε ακόμα για πετρελαιοκίνητα και υγραέριο…
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα λέει ότι είμαστε κοντά στο να χάσουμε τον έλεγχο του κλίματος του πλανήτη και η κατάσταση να γίνει μη αναστρέψιμη. Αν γίνει μη αναστρέψιμη, τι θα σημαίνει;
Σημαίνει ότι μπορεί να αυξάνει η θερμοκρασία χωρίς να έχουμε τρόπο πια να τη σταματήσουμε. Αυτό θα συμβεί όταν από την υπερθέρμανση καμφθούν κάποια οριακά σημεία αντοχής του κλιματικού συστήματος. Για παράδειγμα η ικανότητα των ωκεανών να αφαιρούν από την ατμόσφαιρα CO2: όσο ζεσταίνονται οι ωκεανοί τόσο μειώνεται η ικανότητά τους να απορροφούν CO2. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να κρατήσουμε την αύξηση στον 1,5°C.
Καθώς η θερμοκρασία ανεβαίνει οι επιπτώσεις για τον πλανήτη και κατ’ επέκταση την Ελλάδα θα είναι πολύ σοβαρές. Ας μην τις αναφέρουμε ξανά εδώ, καθένας μπορεί με ένα γρήγορο ψάξιμο να πάρει μία καλή εικόνα.
Ας μείνουμε στα ευχάριστα. Τα ευχάριστα νέα είναι ότι ακριβώς επειδή η χώρα μας έχει τεράστιο ανανεώσιμο δυναμικό, ιδιαίτερα σε ήλιο και άνεμο, έχουμε τεράστιο κίνητρο να αλλάξουμε γρήγορα την οικονομία μας και να εκμηδενίσουμε τις εκπομπές CO2. Στην περίπτωσή μας τα οικονομικά οφέλη από την ενεργειακή μετάβαση θα είναι τεράστια και θα βοηθήσουν τη χώρα να βγει από την κρίση και να αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα. Θα πρέπει να υπάρξει στήριξη για τις πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες, δηλαδή κοινωνική μέριμνα προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση σε δωρεάν και καθαρή ενέργεια από τον ήλιο, όπως ήδη γίνεται σε άλλες χώρες.
14°
Τι ακριβώς είναι η Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, την οποία επικύρωσε πριν από λίγες ημέρες και η Ελλάδα;
