Ο βασανιστικός θάνατος του Μοντεσκιέ

Το «Μεγάλο Σορτάρισμα» του 2008 με κινηματογραφικούς όρους θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως θεαματικός επικήδειος της παραδοσιακής έννοιας της δυτικής Δημοκρατίας, καλύτερα της «Republic» όπως αυτή λειτούργησε στη βάση τριών καταστατικών κειμένων, εκείνου του Συντάγματος της Γαλλικής Επανάστασης, του Συντάγματος της Αμερικανικής Επανάστασης και του Χάρτη που επέβαλε η επανάσταση του Κρόμγουελ στην Αγγλία. Βεβαίως η μετάλλαξη και η ανάθεση της καθοδήγησης του δυτικού συστήματος εξουσίας στους τραπεζικούς - χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς άρχισε επίσημα το 1975, αλλά οι επιπτώσεις έγιναν εκκωφαντικές μετά την έκρηξη της κρίσης του 2008. Έκτοτε η παρακμή του δυτικού πολιτικού μοντέλου ήταν ραγδαία. Η Δύση στο σύνολό της αντιμετωπίζει τα επιφαινόμενα της μετάλλαξής της με την εμφάνιση κρίσιμων μεγεθών, όπως ως προς τον προσδιορισμό του μέλλοντός της. Φαινόμενα όπως ο Τραμπ στις ΗΠΑ, η Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, τα μεσοπολεμικού τύπου υπερσυντηρητικά σχήματα στη Γερμανία ή στην Ανατολική Ευρώπη, καθεστώτα με εμβληματικές φυσιογνωμίες όπως του Πούτιν ή του Ερντογάν, σμιλεύουν με μεθοδικό τρόπο το μίγμα της πολιτικής αντίληψης που διεκδικεί ηγεμονικό ρόλο στην αμέσως επόμενη φάση της δυτικής πολιτικής ιστορίας.

Στην Ελλάδα η παρακμιακή διολίσθηση της conscience republicaine ακολούθησε φευ το δικό της βαλκανικό οδοιπορικό που ανέκαθεν χαρακτήριζε την πολιτική ιστορία του Βιλαετιού της Ανατολικής Ρούμελης, το οποίο ποτέ δεν κατάφερε να αναβαθμιστεί σε δυτικού - ευρωπαϊκού τύπου σύστημα εξουσίας. Την τελευταία εξαετία η ελληνική κοινωνία βιώνει ένα διαρκές πραξικόπημα ανατροπών, έστω και αυτών των υφισταμένων θεσμικών λειτουργιών. Το πρόβλημα θα ήταν σαφώς λιγότερο επικίνδυνο, αν το διαρκές αυτό πραξικόπημα δεν είχε νομιμοποιηθεί από τις επιλογές των ίδιων των πολιτών. Οι εκλογικές αναμετρήσεις εντός της εξαετίας ανέδειξαν πόλους εξουσίας και πρόσωπα που κυβερνούν τα οποία ξεκάθαρα εκπροσωπούν ή εφαρμόζουν πολιτικές εκτροπής.

Έξι διαφορετικά μεταξύ τους μεγέθη αλλά που εντάσσονται στο πλαίσιο μιας θεσμικής δημοκρατικής δομής εξουσίας αποκαλύπτουν το μέγεθος της συνεχιζόμενης και νομιμοποιημένης από τις επιλογές των πολιτών εκτροπής.

1) Ο τρόπος, το ύφος και η ουσία της σχέσης της κυβερνητικής εξουσίας με τη λεγόμενη «διαπραγμάτευση» με τους δανειστές της χώρας, όπου η κοινωνία εθισμένη και άρα ανήμπορη υπομένει ως μοιραία την όποια κατάληξη της όποιας συμφωνίας επί της αξιολόγησης, βομβαρδισμένη από ασύλληπτο αριθμό αλληλοαναιρούμενων πληροφοριών που αφορούν την οικονομική και κοινωνική ύπαρξή της, την προσωπική της ζωή αλλά και την ίδια ενσυνείδητη συμμετοχή της στην πολιτική ιστορία του τόπου. Είναι ίσως η πρώτη φορά μεταπολεμικά που η κοινωνία είναι τόσο απομακρυσμένη και αμέτοχη από τα κέντρα λήψης αποφάσεων για την ίδια.

2) Ο τρόπος, το ύφος και η ουσία της αντιμετώπισης του προσφυγικού - μεταναστευτικού ζητήματος όσον αφορά τις δεσμεύσεις του ελληνικού κράτους για τους εντός των συνόρων πρόσφυγες και μετανάστες. Πρόκειται για μνημείο αντιδημοκρατικής - αντικοινωνικής, εξ αντικειμένου αντιανθρωπιστικής και κατά τεκμήριο επικίνδυνης για τη συλλογική ασφάλεια της κοινωνίας διαχείριση. Πρόκειται για όνειδος το οποίο θα καταγραφεί στην τρέχουσα πολιτική ιστορία του τόπου. Επιπλέον για πρώτη φορά μεταπολεμικά υφίσταται ζήτημα σημαντικής σύγκρουσης, πολιτικής ή ακόμη και ένοπλης με γειτονικές χώρες, ζήτημα που δεν υπήρξε ούτε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου όπου οι συνθήκες και τα δεδομένα ήταν ιδιαίτερα ηλεκτρισμένα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στη σύγχρονη Ελλάδα ούτε τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων και μεταναστών ούτε όμως και τα στοιχειώδη δεδομένα μιας έννομης δημοκρατικής κοινωνίας γίνονται σεβαστά. Όπου δεν υπάρχει κράτος αναδύεται παρακράτος. Αυτό συμβαίνει αυτή τη στιγμή.

3) Η συνειδητή, διαρκής και μεθοδική παρέμβαση της εκτελεστικής εξουσίας, συνεπικουρούμενης από την υφιστάμενη πλειοψηφία της νομοθετικής εξουσίας στη Δικαιοσύνη καταγράφεται ως προσχεδιασμένη θεσμική ανάμιξη της κυβερνητικής εξουσίας στον τρόπο διαχείρισης και λειτουργίας του συνόλου της κρατικής οντότητας της χώρας. Το συμβάν με τη δίωξη κατά του πανεπιστημιακού δασκάλου, ανεξαρτήτως της όποιας πανεπιστημιακής αξίας του, από την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, η σαφής αλλά και αναιδής παρέμβαση του πρωθυπουργού που διαχώρισε τους δικαστές σε «καλούς και κακούς» κατά την πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή, η γριφώδης καταγγελία για παρέμβαση του αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης σε δικογραφίες εν εξελίξει διά της αναμίξεως ηχηρών ονομάτων επιχειρηματιών, όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν πως αν το αμπέλι της Δικαιοσύνης ήταν ενδεχομένως στραβό ή προβληματικό, τώρα επιχειρεί να το αποτελειώσει και ο… «γάιδαρος».

4) Η ομολογουμένως ανεκδιήγητη πρόταση του Προέδρου της Βουλής περί υπογραφής δηλώσεων εχεμύθειας από τους βουλευτές για πληροφορίες ή έγγραφα που έρχονται σε γνώση τους. Η πρόταση δεν αφορά εμπιστευτικά ή απόρρητα έγγραφα αλλά κάθε είδους και μορφής πληροφορία. Είναι προφανές πως η σχέση του Προέδρου της Βουλής με τις δημοκρατικές δομές εξουσίας είναι τουλάχιστον προβληματική, αν όχι ανύπαρκτη.

5) Η απόφαση της κυβερνώσας αριστερής τάχα μου πλειοψηφίας της ΕΣΗΕΑ διά της οποίας επιβλήθηκαν ποινές σε δημοσιογράφους λόγω της δημοσιογραφικής συμπεριφοράς τους υπέρ του «ΝΑΙ» κατά το πρόσφατο δημοψήφισμα. Πρόκειται για την επέκταση της αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς κυβερνητικών, πολιτειακών και κρατικών δομών σε κοινωνικούς θεσμούς. Η εκτροπή δηλαδή επεκτείνεται και εντός της κοινωνίας. Μόνο μία δημοσιογράφος εν ενεργεία υπέβαλε την παραίτησή της από το Συνδικάτο. Προφανώς μόνο αυτή διέθετε τα… κότσια.

6) Η συστηματική πολιτική παρέμβαση της Προεδρίας της Δημοκρατίας σε τρέχοντα πολιτικά ζητήματα και η σχεδόν καθημερινή τοποθέτηση του Προέδρου επί παντός επιστητού αναδεικνύουν τα όρια μεταξύ μιας ευπρεπούς και μιας φλύαρης αντίληψης για το ρόλο του αρχηγού του κράτους αλλά και υποκρύπτει ενδεχομένως τη διάθεση υπέρβασης των θεσμικών ορίων που περιγράφουν το ρόλο του θεσμικού ενοίκου του Προεδρικού Μεγάρου. Οι πονηρές σκέψεις σε καιρούς χαλεπούς είναι δικαιολογημένες, αν όχι επιβεβλημένες.

Η συλλογική εικόνα μιας έννομης, δημοκρατικής και δίκαιας κοινωνίας εκτρέπεται καθημερινά με μοναδικό δίαυλο επικοινωνίας των εκτροπών αυτών εκείνο των ΜΜΕ και του Διαδικτύου, μέσα που υποβαθμίζουν τον πολίτη-ψηφοφόρο σε οπαδό ή καταναλωτή ψευδούς συνείδησης που είναι ένα και το αυτό. Η σταδιακή εκτροπή εμφανίζεται ως «πολιτικά επιβεβλημένη ενέργεια έναντι σκληρών απαιτήσεων του ξένου παράγοντα», οι όποιες αντιρρήσεις ως «φερέφωνα του εξωτερικού ή εσωτερικού εχθρού», η όποια καταγγελία πολιτικής μαλαγανιάς ή απατεωνιάς ως «δείγμα αντιλαϊκής και κατά της πλειοψηφίας συμπεριφορά». Κάθε κοινωνία κυβερνάται από κυβερνώντες που της αξίζουν. Κάθε πολίτης είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για τις επιλογές του. Κάθε άνθρωπος είναι χτίστης του αρχιτεκτονήματος της ζωής του.