Αποκάλυψη τώρα... όπου να'ναι!

Και όμως. Είμαστε ακόμα ζωντανοί. Εις μάτην όλη η φημολογία και το σούσουρο για το επικείμενο τέλος του κόσμου. Και καλά, θα μου πείτε, περίμενες δηλαδή κάτι διαφορετικό; Προσωπικά όχι, αλλά το γεγονός πως χιλιάδες άνθρωποι ανά τον κόσμο πήραν το όλο θέμα στα -πολύ- σοβαρά, όπως και το ότι ολόκληρη NASA έκατσε και έβγαλε κανονική ανακοίνωση με επεξηγηματικά βίντεο και Q&Α, νομίζω πως χρήζει έντονου προβληματισμού. Είναι δυνατόν στην αυγή του 21ου αιώνα η ανθρωπότητα να ασχολείται με τέτοιες φτηνιάρικες ψευτοπροφητείες;

Εννοείται. To παραπάνω -παραπλανητικό- ερώτημα τέθηκε μάλιστα εσκεμμένα: πέρα από το ημερολόγιο των Μάγια, ο ίδιος ο όρος «21ος αιώνας» παραπέμπει στο ημερολόγιο μιας θρησκείας με έντονα εσχατολογικό περιεχόμενο, της χριστιανικής (παρεμπιπτόντως, η Ελλάδα ήταν η τελευταία ορθόδοξη χώρα της Ανατολικής Ευρώπης που εισήγαγε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, μόλις το 1923). Οι ίδιοι, μάλιστα, οι μαθητές του Χριστού θα έμεναν σίγουρα έκπληκτοι με το γεγονός πως δύο χιλιάδες χρόνια και βάλε από την έλευση του δασκάλου τους ο κόσμος μας παραμένει στη θέση του, καθώς πίστευαν ότι η συντέλεια ήταν πολύ κοντά και θα ερχόταν ήδη κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Παρόμοιες πεποιθήσεις ασπάζοταν άλλωστε οι περισσότεροι πιστοί κατά την διάρκεια των πρώιμων χριστιανικών χρόνων. Όπως έχει επισημαίνει με τη γνωστή του οξύνοια και ο Μπέρτραντ Ράσελ: «Οι χριστιανοί, από τον Άγιο Παύλο και έπειτα, πίστευαν πως το τέλος του κόσμου ήταν πολύ κοντά, συνέχιζαν ωστόσο να διεκπεραιώνουν κανονικά τις συνήθεις εργασίες τους.»

Πολλοί και διάφοροι προσπάθησαν να προσδιορίσουν με χρονολογική ακρίβεια το τέλος του κόσμου βασιζόμενοι στα κείμενα της Αγίας Γραφής, πάντα όμως οι υπολογισμοί τους έβγαιναν λανθασμένοι. Έτσι, π.χ., μία από τις προβλέψεις αυτές προσδιόριζε το επερχόμενο τέλος στο έτος 202, ενώ τον 3ο αιώνα η συντέλεια του κόσμου αναμενόταν το έτος 500. Η γραφική, και στοιχηματικής φύσης, αυτή παράδοση συνεχίζεται εξάλλου εώς και τις μέρες μας. Μια σχετική πρόβλεψη, μάλιστα, τοποθετεί την εμφάνιση του Αντίχριστου το 2013 και την Δευτέρα Παρουσία το 2018. Δεν ξεμπερδέψαμε ακόμα καλά-καλά με τους Μάγια, και έρχεται η χριστιανική παρα-εσχατολογία να συμπληρώσει τα κενά στα ημερολόγια των απανταχού φαν της αποκαλυπτικής συνωμοσιολογίας...

Πέραν όμως από την πλάκα του, το φαινόμενο αυτό έχει και κάποιες περισσότερο ανησυχητικές πτυχές. Το μέγεθος της διάδοσης, απήχησης και ασπασμού τέτοιου είδους θεωριών εσχατολογικού περιεχομένου και η ανάδυση του άκρος επικίνδυνου παραλογισμού που αυτό συνεπάγεται, δείχνει ξεκάθαρα πως μεγάλο μέρος του ανθρώπινου πληθυσμού είναι ακόμη και σήμερα ευάλωτο στην αναστολή της λειτουργίας της λογικής και κριτικής του ικανότητας, και ταυτόχρονα έρμαιο μιας καλοστημένης αγοράς που αποκομίζει σημαντικά οφέλη από όλη αυτή την παράνοια. Όσο για το παραγματικό τέλος του κόσμου, θα αργήσει, ομολογουμένως, πολύ ακόμα, τελικά όμως θα έρθει:

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς μέχρι τότε; Μια καλή ιδέα θα ήταν να κοιτάζαμε με περισσότερη ψυχραιμία τα πράγματα γύρω μας και να θυμόμασταν να χρησιμοποιούμε που και που το λογικό και την κρίση μας, αντί να αναμασάμε απαρχαιωμένα δόγματα και να πιστεύουμε άκριτα σε καταπληκτικές δοξασίες.