Δύο ιστορίες γραφειοκρατικής τρέλας

Γενικά δεν είμαι ανατρεπτικός τύπος στις υποχρεώσεις μου απέναντι σε φόρους, πρόστιμα και στο δημόσιο. Πληρώνω κανονικά, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν γκρινιάζω. Στις δύο παρακάτω ιστορίες που θα σας διηγηθώ δεν αποποιούμαι των ευθυνών μου και αναγνωρίζω ότι εάν είχα λειτουργήσει αλλιώς τότε δεν θα είχα υποστεί τις γραφειοκρατικές συνέπειες του αυτιστικού μας συστήματος.

Ιστορία πρώτη

Μου πήραν τις πινακίδες στην οδό Εθνικής Αντίστασης στη Θεσσαλονίκη. Πώς έγινε αυτό; Ήμουν παράνομος και διπλοπαρκαρισμένος. Να δικαιολογηθώ; Δεν έχει καμία σημασία, ήμουν παράνομος. Συνάντησα κάποιον προμηθευτή μου που είναι και φίλος και μου πρότεινε να τα πούμε γρήγορα σε ένα καφέ. «Δεν μπορώ να παρκάρω...» «Έλα, ρε φίλε, άσ’ το στη διπλή, εξάλλου απέναντι ακριβώς είμαστε και το βλέπουμε, αν βγει κανένας που τον κλείνεις τότε θα φύγεις». Ενέδωσα και μετά από λίγα λεπτά εμφανίστηκε η τροχαία που ξεκίνησε αμέσως να βγάζει τις πινακίδες. Ώσπου να περάσω το δρόμο είχε τοποθετηθεί στο παρμπρίζ και το ροζ χαρτί της κλήσης. Ο φίλος θεώρησε υπεύθυνο τον εαυτό του για το πρόβλημα και επέμενε να πληρώσει αυτός το πρόστιμο, που είναι 40 ευρώ, αλλά αν πληρωθεί άμεσα πέφτει στα 20. Μου πήρε το χαρτί από τα χέρια και το πλήρωσε. Την άλλη μέρα ένας υπάλληλός του μου το έφερε πληρωμένο και εγώ παρέδωσα, όπως λέει ο νόμος, το δίπλωμά μου στο τμήμα τροχαίας Π. Σινδίκα για 10 ημέρες που ήταν και η ποινή στέρησης.

Εκείνο όμως το χαρτάκι πληρωμής στα ΕΛΤΑ το έχασα. Ίσως επειδή δεν το πλήρωσα ο ίδιος και δεν είχα την εντύπωση στο μυαλό μου ή γιατί είμαι αμελής, ανοργάνωτος και καθόλου τακτικός. Πάντως το έχασα. Πήγα λοιπόν χωρίς αποδεικτικό μετά από 10 ημέρες να παραλάβω το δίπλωμά μου και τις πινακίδες κυκλοφορίας του αυτοκινήτου μου. Με πληροφόρησαν πως για να συμβεί αυτό, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αποδείξω ότι πληρώθηκε το πρόστιμο. Καλά, λέω, μπορείτε να το διαπιστώσετε από το κομπιούτερ σας ότι έχουν πληρωθεί αυτά τα 20 ευρώ για τη συγκεκριμένη παράβαση. Όχι, μου λένε, δεν έχουμε κομπιούτερ. Το πρόστιμο θα πάει στο δήμο από τα ΕΛΤΑ και μετά από 5-6 μήνες που γίνεται εκκαθάριση, τότε θα φανεί η πληρωμή του. Μου υπέδειξαν να ζητήσω αντίγραφο από τα ΕΛΤΑ. Πήγα στα ΕΛΤΑ Καλαμαριάς. Από τα αρνητικά επιφωνήματα της υπαλλήλου κατάλαβα ότι είναι δύσκολη δουλειά. «Μα τα κομπιούτερ σας δεν έχουν αρχειοθετημένα τα ποσά που πληρώνονται»; ρώτησα. «Αυτό λέτε εσείς» μου απάντησαν. «Κάντε μία αίτηση και θα έχετε νέα μας σε 3-4 ημέρες». Έκανα αίτηση, αλλά μετά από 4 ημέρες που επικοινώνησα για να μάθω, μου είπαν ότι ο προϊστάμενος πήρε άδεια για μία εβδομάδα και μόνο εκείνος μπορεί να ψάξει στις εκατοντάδες συναλλαγές του καταστήματος ΕΛΤΑ, ποια ήταν η δική μου. Πέρασε η εβδομάδα. Επέστρεψε ο προϊστάμενος, που μου δήλωσε ότι αδυνατεί να το βρει. Μίλησα με τα κεντρικά των ΕΛΤΑ. Με το διοικητή της Π. Σινδίκα που έψαχνε για λύση, με το γραφείο του διοικητή τροχαίας Θεσσαλονίκης που επίσης έψαχνε να βρει λύση. 

Προσέξτε, κοντεύει μήνας, δεν έχω αυτοκίνητο, ούτε δίπλωμα (ενώ κυκλοφορώ παράνομα χωρίς δίπλωμα με το δεύτερο αυτοκίνητό μου), και κινδυνεύω να βρίσκομαι σε αυτή την κατάσταση για πολλούς μήνες γιατί έχασα το αποδεικτικό πληρωμής των 20 ευρώ προστίμου. Προτείνω να μου εκδώσουν νέο πρόστιμο να το ξαναπληρώσω. Δεν γίνονται αυτά, μου λένε. Μιλάω με δικηγόρους. Θα ετοιμάσουμε ασφαλιστικά στα διοικητικά δικαστήρια, ζητώντας κατεπείγουσα εκδίκαση μήπως και μου επιστραφούν οι πινακίδες του αυτοκινήτου μου και το δίπλωμα οδήγησης. Ενημερώνω τα ΕΛΤΑ πριν την κατάθεση της αγωγής, ενημερώνω και την τροχαία. Αίφνης τα ΕΛΤΑ βρίσκουν αντίγραφο, την ίδια ακριβώς ημέρα η τροχαία αποφαίνεται ότι είναι δυνατή η απόδοση των πινακίδων και του διπλώματος με απλή υπεύθυνη δήλωση πως πλήρωσα το πρόστιμο αλλά έχασα το αποδεικτικό του.

Ιστορία δεύτερη

Οδηγώ, που λέτε, με το αυτοκίνητό μου Σάββατο βράδυ κάπου στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, και μου κάνει σήμα με φακό ένας αστυνομικός. Σταματάω δεξιά. Ζητάει το δίπλωμα, την ασφάλεια και την ταυτότητά μου. Περιμένετε εδώ, μου υποδεικνύει. Τον βλέπω από τον καθρέφτη να μιλά στον ασύρματο της μοτοσικλέτας του, προφανώς ζητώντας στοιχεία για το άτομό μου. Σε ελάχιστα λεπτά με κυκλώνουν 3-4 αστυνομικοί, που με κοιτούν ερευνητικά και με καχυποψία. Επιστρέφει ο πρώτος, που με ενημερώνει πως πρέπει να τους ακολουθήσω. Ρωτάω το λόγο. Μου απαντάει πως θα με ενημερώσουν στο αστυνομικό τμήμα. Απαιτώ να μάθω το λόγο. Μου λέει: «Χρωστάτε χρήματα στο δημόσιο». 

Με ζώνουν τα φίδια και το μυαλό μου τρέχει με χιλιάδες στροφές. Μήπως αυτό, μήπως εκείνο, μήπως εκείνη η εταιρεία μου, μα αφού δεν χρωστάω, μήπως έγινε λάθος... Είναι περίπου μεσάνυχτα. Μία μοτοσικλέτα με δύο αστυνομικούς με οδηγεί μπροστά και μία πίσω με ακολουθεί. Φτάνουμε στο τμήμα (σε μια κάθετη στη Νικολάου Πλαστήρα απέναντι από το Ρεμέτζο Παλλάς – για όσους ξέρουν από Θεσσαλονίκη). Στην είσοδο μας περιμένουν τρεις αστυνομικοί. Δύο άνδρες με πολιτικά της ασφάλειας και μία όμορφη ξανθιά αρχιφύλακας της γενικής διεύθυνσης. Είναι όλοι τους νεαροί και ευγενικοί. Ανεβαίνουμε τα σκαλιά. Οι τέσσερις μοτοσικλετιστές, οι άλλοι τρεις και εγώ. Που αρχίζω να ψαρώνω. Διάολε, ολόκληρη υποδοχή, σχεδόν κινητοποίηση, δεν μπορεί να πρόκειται για κάτι απλό, φαίνεται πως με μπουζουριάσανε για τα καλά.

Υπάρχει και ολόκληρη εσωτερική διαδικασία γιατί οι μοτοσικλετιστές πρέπει να με παραδώσουν στους συναδέλφους τους και αυτό απαιτεί σχετικά έγγραφα. Η όμορφη ξανθιά αρχιφύλακας ανοίγει το κομπιούτερ και επιτέλους χαλαρώνω γιατί με πληροφορεί ότι πρόκειται για δικαστική απόφαση και κάπου πάει το μυαλό μου. Ζητάω να καπνίσω και μου το επιτρέπει κοντά στο παράθυρο. Με ενημερώνει κιόλας πως δεν είμαι συλληφθείς, αλλά απλά προσαχθείς. Έρχεται και το ρεπόρτο από το κεντρικό κομπιούτερ. Πρόκειται για ένα δικαστικό πρόστιμο αξίας 120 ευρώ, από δικαστήριο του Βόλου για λιπομαρτυρία. Ήμουν μάρτυρας και δεν προσήλθα και το δικαστήριο με καταδίκασε σε πρόστιμο αξίας 120 ευρώ. Όχι, δεν έδειξα απείθεια και περιφρόνηση στο νόμο, απλά στο πρωτόδικο που ζήτησαν αναβολή και ήταν δύο πινάκια εκδίκασης ο γραμματέας κράτησε τα δικαιολογητικά μόνο για το ένα και το ίδιο λάθος έκανε και στην επανάληψη (με ενημέρωσε μετέπειτα ο δικηγόρος). Πάντως γνώριζα ότι είχα το συγκεκριμένο πρόστιμο, αλλά νόμιζα πως μπαίνει αυτόματα στο ΑΦΜ μου.

Έλα όμως που δεν μπαίνει αυτόματα. Που πρέπει να κινητοποιηθεί ολόκληρη αστυνομική δύναμη, να συμπληρωθούν δεκάδες έγγραφα, να ταλαιπωρούνται πολίτες μεσάνυχτα. Αγορεύω στηλιτεύοντας την ανεπάρκεια του συστήματος. Η όμορφη ξανθιά αρχιφύλακας δεν εκτιμά ιδιαίτερα την ευφράδειά μου και συναινεί βαριεστημένα: «Ναι, κύριε, έχετε δίκιο, κύριε». Αποφασίζω να κάνω και καλαμπούρι: «Έχω επάνω μου 120 ευρώ, να τα πληρώσω να φύγω». Λέει: «Όχι κύριε, δεν μπορεί να γίνει αυτο». Καπνίζει, καπνίζω. Είναι νεαρή, έξυπνη, ευγενική. Κάνουμε καλή κουβέντα, όταν πέφτει το σύστημα και δεν μπορούμε να έχουμε στα χέρια μας την απόφαση ώστε να συμπληρώσω υπεύθυνη δήλωση πως επιθυμώ να μεταφερθεί το ποσό των 120 ευρώ στο ΑΦΜ μου. Περνάει μία ολόκληρη ώρα έως ότου επανασυνδεθούμε. Μετά ανεβαίνω στον επόμενο όροφο όπου αναλαμβάνει ένας νεαρός μουσάτος της ασφάλειας να συμπληρώσει καμιά δεκαριά χαρτιά μεταξύ των οποίων και τη δήλωσή μου. Ρωτώ: «Αν με ξανασταματήσουν, πλέον δεν φαίνεται το πρόστιμο;». Με ενημερώνει πως θα σβηστεί σε περίπου μία εβδομάδα. «Μα τότε δώστε μου αντίγραφο της δήλωσής μου». Δεν το γνωρίζει αυτό. Του λέω: «Νεαρέ, αφού βάζω την υπογραφή μου σε δημόσιο έγγραφο δικαιούμαι αντίγραφο». Αρχίζει τα τηλέφωνα και μετά από μισή ώρα μού δίνει αντίγραφο. Αποχωρώ περίπου στις 2.30.

Προσέξτε: Αν χάσεις την απόδειξη των 20 ευρώ για κλήση που σου αφαίρεσαν πινακίδες, λόγω έλλειψης μηχανοργάνωσης της δημόσιας διοίκησης κινδυνεύεις να βρεθείς χωρίς αυτοκίνητο και δίπλωμα για μήνες, και αν χρωστάς μερικά ευρώ από δικαστικό πρόστιμο λόγω έλλειψης φόρμουλας αυτόματης μεταφοράς στο ΑΦΜ, κινδυνεύεις να τραβολογιέσαι σαν κοινός κακοποιός άγρια μεσάνυχτα στα αστυνομικά τμήματα. Αλλά μη λαμβάνετε τοις μετρητοίς όσα λέω για τη δημόσια διοίκηση και την οργάνωση του κράτους μας. Η χώρα μας παραμένει ένας υπέροχος επενδυτικός παράδεισος. Βγάλτε γρήγορα από τα σεντούκια, τις θυρίδες και τις καταθέσεις σας τα λεφτά για να κάνετε δουλειές. Στην πολεοδομία είναι καλύτεροι, στο δασαρχείο είναι καλύτεροι, στους δήμους είναι καλύτεροι, στην εφορία είναι καλύτεροι, στις υπηρεσίες ελέγχων και αδειοδοτήσεων είναι καλύτεροι...