Πότε θα λυθεί το θέμα με τον Γιώργο Λούκο;

Έξι μήνες πριν την έναρξη του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου  και ο Γιώργος Λούκος δεν γνωρίζει αν θα ανανεωθεί η θητεία του. Μα είναι δυνατόν, όταν μάλιστα πρόκειται για τον πιο επιτυχημένο καλλιτεχνικό διευθυντή του θεσμού;

Τον περασμένο Μάιο, στα γραφεία του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου όλοι περιμέναμε την έναρξη των παραστάσεων. Το «πάρτι του καλοκαιριού» –έτσι καταγράφεται υποσυνείδητα το φεστιβάλ στο αθηναϊκό και όχι μόνο κοινό–, ακόμη και πέρυσι που ήταν μικρότερο σε διάρκεια, με λιγότερες παραστάσεις, κατόρθωσε και πάλι να φτιάξει την ψυχολογία μας, να δώσει βήμα σε νέους δημιουργούς και να φέρει στην Αθήνα σημαντικούς καλλιτέχνες.

Τότε, λοιπόν, ακόμη και με τα ταμεία του φεστιβάλ να περιμένουν τα χρωστούμενα από το κράτος –και το φόβο αν θα έρθουν ποτέ τελικά– ο Γιώργος Λούκος, σε ένα γραφείο κατάμεστο από εφημερίδες, καθόταν απέναντί μου ήρεμος. Ρεαλιστής, αλλά και αισιόδοξος. Δεν μου μιλούσε για τη σεζόν που ήδη άρχιζε, αλλά για τις παραστάσεις και τις συναυλίες που θέλει να φέρει τις αμέσως επόμενες χρονιές. Τις συμφωνίες που με τεράστιες δυσκολίες, λόγω οικονομικής αφερεγγυότητας του ελληνικού δημοσίου, προσπαθεί να κλείσει για το 2013. Τα πρώτα ενθαρρυντικά «ναι» που έχει πάρει. Αλλά και για τις επαφές που έκανε ήδη με οικονομικά εύρωστους στην Ελλάδα, αλλά κυρίως στο εξωτερικό, που ήταν πρόθυμοι να γίνουν χορηγοί για να συνεχίσει το Φεστιβάλ Αθηνών όχι απλώς να ζει, αλλά να εκπέμπει ένα δυνατό μήνυμα (προς τα έξω, αλλά κυρίως προς τα μέσα).

Η θητεία του Γιώργου Λούκου έληξε τον Αύγουστο, οι συμβάσεις των εργαζομένων έχουν λήξει, και καμία κίνηση δεν έγινε για την ανανέωση ή την αντικατάστασή του, ενώ σε περίπου έξι μήνες το φεστιβάλ πρέπει να σηκώσει αυλαία. Οι δηλώσεις όμως του αναπληρωτή υπουργού Πολιτισμού Κώστα Τζαβάρα περί του «αξιότατου» Γιώργου Λούκου, «αλλά αυτό τι σημαίνει, ότι όταν κάποιος είναι άξιος πρέπει να μονιμοποιηθεί ως δημόσιος υπάλληλος κάπου;», στον «Ελεύθερο Τύπο», απαντώντας στις πιεστικές ερωτήσεις του Αντώνη Καρατζαφέρη, όπως ήταν φυσικό προκάλεσαν αντιδράσεις, αλλά και έδωσαν την ευκαιρία σε κάποιους που ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν μιλήσει εναντίον του Γιώργου Λούκου ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, του φεστιβάλ που φέρει τη σφραγίδα του, να δηλώσουν την αντίθεσή τους στο πρόσωπό του.

Ταυτόχρονα πήρε μπροστά η ονοματολογία. Τηλέφωνα σηκώθηκαν και έγιναν προτάσεις σε προσωπικότητες – εστιάζοντας σε αυτούς που είχαν διεθνή εμβέλεια, αφού οι ντόπιοι μνηστήρες και φίλα προσκείμενοι στο κυβερνών κόμμα είχαν «κάψει» ήδη τις υποψηφιότητές τους μέσω διαρροών. Και εν μέσω ονοματολογίας, χρησμών και πεισματικής σιγής, προέκυψε και άλλη μια είδηση που αφορά το μέλλον της ίδιας της Πειραιώς 260. Μιλώντας στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, ο κ. Κώστας Τζαβάρας δήλωσε πως βρίσκεται ήδη σε συνεννόηση με την Εθνική Τράπεζα προκειμένου να αγοράσει το υπουργείο τις εγκαταστάσεις της Πειραιώς 260 για να μεταφερθούν εκεί συνολικά οι διάσπαρτες υπηρεσίες του. Προέκυψαν ερωτήματα σχετικά με το αν αυτό θα σήμαινε απομάκρυνση του φεστιβάλ από το χώρο – ερωτήματα που δεν αποσαφηνίστηκαν, όταν ζητήθηκαν απαντήσεις. Ουδείς λόγος ανησυχίας, όμως, υπάρχει τελικά. Όπως διαβεβαιώνει στην ATHENS VOICE η γενική γραμματέας Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση. Αντιθέτως η πρόθεση είναι να πάρει συνολικά ζωή ο χώρος, και η συνύπαρξη υπηρεσιών του υπουργείου και του φεστιβάλ είναι παραπάνω από επιθυμητή.

Τελικά, θα παραμείνει;

Αν και από την Μπουμπουλίνας επέμεναν έως προσφάτως ότι η απόφαση για την κενή θέση θα είναι «προσωπική του υπουργού», πηγές αναφέρουν πως η τρικομματική κυβερνητική επιτροπή που ασχολείται και με την επιλογή επικεφαλής των εποπτευόμενων φορέων –μέχρι τέλος εβδομάδας αναμένεται να γίνουν οι ανακοινώσεις–, έχει καταλήξει να παραμείνει στη θέση του ο Γιώργος Λούκος. Ούτως ή άλλως η ΔΗΜΑΡ είχε εκφραστεί από την πρώτη στιγμή υπέρ του καλλιτεχνικού διευθυντή, με ανακοίνωση η οποία ακολούθησε την επιστολή με τις δεκάδες υπογραφές καλλιτεχνών που ζητούσαν να μείνει στη θέση του ο Γιώργος Λούκος.

Ο Δημήτρης Χατζησωκράτης, βουλευτής της ΔΗΜΑΡ που συμμετέχει στην επιτροπή, δεν κρύβει την άποψη αυτή – πρόκειται άλλωστε για μια ιδιαίτερη περίπτωση πολιτικού που βρίσκει χρόνο για να αναζητήσει τις πιο ενδιαφέρουσες και εναλλακτικές παραστάσεις της αθηναϊκής σκηνής. Αντίστοιχα, από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ έχει δοθεί κάτι παραπάνω από το... πράσινο φως για την παραμονή του. Αν ήταν η ΝΔ αυτή που θα επιθυμούσε την απομάκρυνση του Γιώργου Λούκου (ίσως κάποια στελέχη), φαίνεται πως υπερίσχυσαν οι άλλοι δύο – ενώ ακούγεται ότι έγινε ακόμη και ανταλλαγή: παραχώρησε υποψήφιό της για άλλο φορέα η ΔΗΜΑΡ προκειμένου να μην κοπεί άδοξα –και ουσιαστικά άνευ λόγου– η πορεία που έδωσε στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου ο Λούκος.

Οι τελευταίες αποκλειστικές πληροφορίες της Α.V. μάς κάνουν πιο αισιόδοξους γιατί φέρνουν τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή να ζητάει την παραμονή του Γιώργου Λούκου στο τιμόνι του φεστιβάλ – μην ξεχνάμε πως ήταν επιλογή του ίδιου να αναλάβει ο Λούκος το φεστιβάλ. Μια παρέμβαση που έχει τη σημασία της, αν σκεφτούμε δε πως ο πρώην πρωθυπουργός προτιμά να σιωπά και δεν παρεμβαίνει συχνά στα δημόσια πράγματα.

Έτσι, μάλλον θα έχουμε ένα αίσιο τέλος. Που θέλει τον Γιώργο Λούκο να επιστρέφει στην καλλιτεχνική διεύθυνση, να παίρνει έστω και τώρα, την ύστατη ώρα, το πράσινο φως για να διοργανώσει τα επόμενα φεστιβάλ. Μέσα στη βαθιά, συνεχώς βαθύτερη οικονομική κρίση, αν κάτι πρέπει να συνεχίσει να εκπέμπει είναι σίγουρα ο Πολιτισμός και δη όπως αυτός ανεβαίνει στις σκηνές της Πειραιώς 260 κυρίως: σύγχρονος, με νέους αλλά και καταξιωμένους Έλληνες και διεθνείς δημιουργούς.

Να συνεχίσει το Φεστιβάλ Αθηνών με την ίδια ταυτότητα, αυτή που έφερε στην Ελλάδα και πάνω στη σκηνή την Πίνα Μπάους («μου το ζήτησε ο Γιώργος, δεν μπορώ να μη έρθω», έλεγε τότε), τον Μπαρίσνικοφ, τον Κέβιν Σπέισι, την Έλεν Μίρεν, τον Σαμ Μέντες (η απαρίθμηση των ονομάτων είναι τεράστια). Που έφερε ταυτόχρονα δηλώσεις στο εξωτερικό και προσωπικά tweets των αστέρων για την υπέροχη εμπειρία της Ελλάδας. Το φεστιβάλ που άλλαξε το πολιτιστικό τοπίο στη χώρα και έβαλε την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη με ολοσέλιδα αφιερώματα στην «Guardian», τους «New York Times», το γαλλικό τύπο κ.ά.