Edito 412

Κάθε μέρα, εφημερίδες και τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων μάς λένε ότι δεκάδες χιλιάδες νέοι εγκαταλείπουν την Ελλάδα και αναζητούν εργασία σε άλλες χώρες. Είναι κρίμα, η πιο εφοδιασμένη γενιά, αυτή που με τα προσόντα της θα μπορούσε να συμβάλει στην αλλαγή και την ανάπτυξη, αυτή στην οποία έχει επενδύσει η χώρα, εγκαταλείπει και ζητάει την τύχη της αλλού. Θα μείνουν οι συνταξιούχοι να κλαίμε το χαμένο Παράδεισο. Από την άλλη, ίσως είναι και καλύτερα. Αντί να μετατραπούν μαζικά σε χαμένη γενιά ας γίνουν καλύτερα πολίτες της Ευρώπης, του κόσμου, και μπορεί αργότερα με τις εμπειρίες και τη γνώση τους να βοηθήσουν και την πατρίδα τους.

Έχω όμως μερικές απορίες. Αυτούς τους δέρνουμε; Θέλω να πω, μετανάστες δεν είναι κι αυτοί; Μαυριδεροί Νότιοι δεν είναι που πάνε να βρουν την τύχη τους στην άρεια Γερμανία μας, στις ξανθιές βορειοευρωπαίες Σουηδίες, Ολλανδίες και Δανίες; Δεν θα πάνε αυτοί να πάρουν τις δουλειές από τους ντόπιους εργαζόμενους; Μήπως δεν έχει όλη η Ευρώπη οικονομικά προβλήματα, ανεργία; Που, στο φινάλε, δεν είμαστε και Αφγανιστάν. Μπορεί η Ρένα να μιλάει για «ανθρωπιστική καταστροφή», η Ζωή για «δικτατορία και κατοχή», οι δημοσιογράφοι για «κοινωνική γενοκτονία», αλλά, εντάξει, δεν είμαστε Σομαλία, δεν πεθαίνουμε κατά εκατομμύρια από την πείνα. Πώς θα πάμε τώρα εκεί εμείς να τους πάρουμε τις δουλειές; Ή μήπως οι μετανάστες είναι κακοί όταν είναι οι άλλοι, και καλοί όταν είμαστε εμείς;

Η άλλη μου ερώτηση είναι, πριν ξεκινήσουν για την ξενιτιά, ρώτησαν αν ισχύει εκεί η «μετενέργεια»; Αν οι υψηλόμισθοι που παίρνουν μισθό πάνω από 2.000 και δουλεύουν 28 χρόνια στον ίδιο εργοδότη και απολύονται, παίρνουν αποζημίωση 24 μισθούς ή 16; Πώς φεύγουν έτσι χωρίς να ξέρουν τέτοια βασικά πράγματα; Μαθαίνω δε ότι φέτος 25.000 νέοι πήγαν στη Γερμανία. Στη Γερμανία;;; Σ’ αυτό το άντρο του νεοφιλελευθερισμού; Στο στρατόπεδο της Μέρκελ που εμείς οι δημοσιογράφοι στις αφίσες μας ζωγραφίζουμε την πύλη του Άουσβιτς, «arbeit macht frei»; Και καλά, αυτοί είναι νέα παιδιά άμυαλα, εμείς οι μεγαλύτεροι, που ξέρουμε, γιατί αφήνουμε τα παιδιά μας να πάνε στο νεοφιλελεύθερο σφαγείο, γιατί τα θεωρούμε και τυχερά; Ρώτησαν αν ισχύει η «τριετία», αν παίρνουν «επίδομα γάμου»; Πώς φεύγουν έτσι;

Μήπως έχετε ακούσει ότι ένας Έλληνας, ένας Ελλαδίτης μάλλον, πήρε πέρυσι Νόμπελ Οικονομίας; Πού να το έχετε ακούσει... Κανονικά δεν θα ’πρεπε οι εφημερίδες, τα τηλεοπτικά κανάλια, να τον παρακαλάνε κάθε μέρα να βγει στα δελτία ειδήσεων να εξηγήσει την κατάσταση στη χώρα και να πει τι πρέπει να κάνουμε; Η κυβέρνηση δεν θα έπρεπε να του αναθέσει τη δημιουργία μιας επιτροπής ειδικών που θα παρουσιάσει τις αλλαγές στην οικονομική μας οργάνωση, στις εργασιακές σχέσεις, όλα αυτά που χρειάζεται η χώρα για να αντικαταστήσει το χρεοκοπημένο μοντέλο; Α, όχι, ο Χρ. Πισαρίδης είναι άβολος για την κυρίαρχη ιδεολογία της χώρας. Πήρε Νόμπελ λέγοντας: «Το ελληνικό σύστημα εργασιακών σχέσεων προστατεύει προνομιούχες ομάδες εργαζομένων αποκλείοντας νέους, γυναίκες και πτυχιούχους από την αγορά εργασίας. Σπάνια παρατηρείται τόσο έντονη αντίθεση ανάμεσα στους εντός και τους εκτός συστήματος».

Αν συγκρίνεις την είδηση της ομαδικής μετανάστευσης των νέων και τα θέματα του δημόσιου διαλόγου, θα δεις αμέσως την αντίφαση. Η κυρίαρχη ιδεολογία, η οποία εκπέμπεται ίδια από παντού γι’ αυτό λέγεται και κυρίαρχη, όλα αυτά έχει καταφέρει να τα συσκοτίζει, να τα διατηρεί εκτός δημόσιου διαλόγου. Όλο το παραγωγικό μοντέλο έχει βασιστεί στις πελατειακές σχέσεις και την κομματοκρατία. Το πολιτικό σύστημα, κόμματα, συνδικάτα, μέσα ενημέρωσης, λειτουργούν υπέρ αυτών που βρίσκονται εντός του συστήματος. Αγωνίζονται μη χάσουν ούτε καν τα επιδόματά τους. Το ασφαλιστικό σύστημα είναι επίσης υπέρ όσων είναι «εντός». Μεγαλώνει την ψαλίδα της ανισότητας αντί να τη μικραίνει, όπως γίνεται σε όλο τον κόσμο.

Αυτά που 3 χρόνια προσπαθούμε να διατηρήσουμε, αυτά τα «κεκτημένα», οι «κατακτήσεις», τα «δικαιώματα» που περήφανα υπερασπίζουμε, δεν είναι δικαιώματα όλων. Ακόμα χειρότερα. Οι κατακτήσεις του ενός είναι απώλειες κάποιου άλλου.

Αυτή ακριβώς η διατύπωση είναι απαγορευμένη. Ονομάζεται «κοινωνικός αυτοματισμός», δεν πρέπει να το πεις, «στρέφεις τη μία επαγγελματική τάξη εναντίον της άλλης». Οι κοινωνικές αντιθέσεις είναι κρυμμένες σ’ αυτή τη χώρα κανείς δεν μιλάει γι’ αυτές. Είμαστε όλοι «λαός» εναντίον των «ξένων».

Αυτό που 3 χρόνια παρατηρούμε είναι η αδιάλλακτη άρνηση όσων βρίσκονται εντός του πελατειακού κράτους να χάσουν τα προνόμιά τους. Κρυμμένοι πίσω από την ταμπέλα «λαός», υπερασπίζονται την ενημέρωση του λαού, τα φαρμακεία του λαού, τις συγκοινωνίες του λαού, τα πανεπιστήμια του λαού, τις εργασιακές κατακτήσεις του λαού. Ποτέ τα συμφέροντά τους. Αυτοί, κι αν είναι σε καλύτερη μοίρα, είναι γιατί παλεύουν για την «εξίσωση προς τα πάνω». Απλώς εμείς αργούμε να «εξισωθούμε». Όλοι θα μπορούσαμε να δουλεύουμε χωρίς αξιολόγηση, να παίρνουμε αυξήσεις με επετηρίδα, να παίρνουμε σύνταξη στα 50, εφάπαξ 300 χιλιάδες με εθελούσια έξοδο, να διπλασιάζουμε με επιδόματα το μισθό μας, να αποφασίζουμε μόνοι μας τις αυξήσεις μας, να ’χουμε τριπλές συντάξεις, κρατικά καθορισμένο ποσοστό κέρδους. Απλώς δεν είμαστε πολύ αγωνιστές.

Πρέπει όμως να πούμε κάποτε την αλήθεια, όσο σκληρή κι αν είναι. Για κάθε 50άρη συνταξιούχο, κάποιος άλλος θα πάρει σύνταξη στα 67 ή και καθόλου γιατί τα ταμεία χρεοκόπησαν. Η υπερβολική προστασία όσων βρίσκονται «εντός» σημαίνει δυσκολία των «εκτός» να βρουν εργασία, σημαίνει ένα μπλοκαρισμένο σύστημα που αποκλείει την είσοδο στους νέους ανθρώπους. Η μεταφορά της κοινωνικής πολιτικής από το κράτος στις επιχειρήσεις με τα επιδόματα γάμου και τις υψηλές αποζημιώσεις, επειδή το κράτος δεν μπορεί να πληρώσει οικογενειακά βοηθήματα και υψηλό επίδομα ανεργίας γιατί τα λεφτά του τα λεηλατεί το πελατειακό σύστημα, τελικά οδηγεί και τις επιχειρήσεις σε χρεοκοπία, μεγαλώνει την ανεργία, απαγορεύει τις προσλήψεις. Τα «ευγενή» ασφαλιστικά ταμεία του ενός σημαίνουν άδικους φόρους, ακρίβεια για τον άλλον.

Λένε ψέμματα. Πάντα κάποιοι έχαναν όσα κέρδιζαν οι άλλοι. Απλώς δεν φαινόταν τόσο γιατί υπήρχαν τα δανεικά. Ποτέ δεν θα μπορούσαμε όλοι να αποκτήσουμε αυτά τα προνόμια. Εδώ με τους μισούς και χρεοκοπήσαμε. Οι μάχες που δίνουμε με επαναστατική φρασεολογία και αγωνιστικά συνθήματα προσπαθούν να διατηρήσουν προνόμια. Προνόμια άδικα και πριν την κρίση. Όσο πιο ψηλά είμαστε στην πυραμίδα του πελατειακού συστήματος, όσο πιο μέσα, τόσο πιο πολύ φωνάζουμε για να χάσουμε τα λιγότερα. Το λογαριασμό πάντα τον πληρώνουν οι ασθενέστεροι. Οι εκτός συστήματος.

Όλη αυτή η συζήτηση που επαναλαμβάνεται συνεχώς και διεξάγεται και αυτές τις μέρες, είναι στο μεγαλύτερο μέρος της υποκριτική. Αν είμαστε ειλικρινείς, θα τελειώναμε με δυο κινήσεις, σε μια μέρα. Τι ισχύει για τα εργασιακά στη Γαλλία, ας πούμε; Αυτό θα κάνουμε κι εμείς. Τι γίνεται με τους μισθούς στην Ολλανδία; Το ίδιο. Και θα κάναμε μετά τη δουλειά μας. Αλλά όχι, εδώ είμαστε η ιδιαίτερη χώρα που έχει τους δικούς της κανόνες, που τους υπερασπίζεται ενάντια στις επιθέσεις των ξένων τοκογλύφων που πάνε να μας φέρουν εργασιακό μεσαίωνα.

Άμα δεν είναι έτσι, άμα έχω άδικο, τι πάτε να κάνετε 25.000 άνθρωποι στη Γερμανία;