«...η κοινωνική επανάσταση του 19ου αιώνα, δεν μπορεί να αντλήσει την ποίηση της
από το παρελθόν, μπορεί να την αντλήσει μόνο από το μέλλον...»
18η Μπρυμαίρ
Από τότε που γράφτηκε αυτή η φράση έχει τρέξει τόση Ιστορία που μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι και η ίδια είναι ένα παρελθόν. Γι αυτό ας μη σταθούμε στις συνθήκες κάτω από τις οποίες διατυπώθηκε. Ο ίδιος ο εμπνευστής της εξάλλου, δεν θα ήθελε να το κάνουμε. Μόνο το πνεύμα της να κρατήσουμε. Την ομορφιά που αποπνέει ακόμη και σήμερα.
Δεν μπορούμε να αντλήσουμε από το χτες, την «ποίηση» που χρειαζόμαστε για το μέλλον μας.
Αυτό είναι και το βασικό μας πρόβλημα. Ο λιθοβολισμός του παρελθόντος, όσο εύλογος και να είναι μερικές φορές, δεν παράγει «ποίηση». Απλώς αποτελειώνει τα ερείπια.
Όμως η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς ενότητα δυνάμεων, δεν μπορεί να προχωρήσει με την κοινωνία αποσαρθρωμένη και αλληλοσπαρασσόμενη.
Η πολιτική στις Δημοκρατίες, έχει ένα πρωταρχικό καθήκον: να συνθέτει τις αντιθέσεις σε ένα σχέδιο προόδου. Ένα σχέδιο στο οποίο να μπορούν να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους ευρύτερα στρώματα. Η χώρα μας σήμερα δεν έχει τέτοιο σχέδιο. Επάνω στο τραπέζι υπάρχουν μόνο δύο σενάρια καταστροφής:
Το ένα σενάριο είναι η άρνηση της πραγματικότητας και η υστερική προάσπιση ενός κόσμου που έφυγε. Απομεινάρια του πελατειακού κράτους συνεχίζουν να κρατάνε τα κλειδιά των εξελίξεων και να ορίζουν την κοινωνική ατζέντα. Παλαιοί τραμπούκοι βαφτίζονται σημερινοί ακτιβιστές και υποκαθιστούν τα οργανωμένα κινήματα που τόσο έχει ανάγκη μια δημοκρατικά οργανωμένη κοινωνία. Και στο τέλος του δρόμου που επαγγέλλονται, υπάρχει η γενικευμένη καταστροφή ή η δική τους παλινόρθωση.
Το δεύτερο, το πιο ρεαλιστικό σενάριο, εκχωρεί το δικαίωμα της δημοκρατικής ζωής, στη σχέση δανειστή-δανειζόμενου. Οι πολιτικοί μας εκπρόσωποι διαπραγματεύονται την οικονομική επιβίωση της χώρας, φέροντες την ιδιότητα του «μπαταχτσή δανειολήπτη». Δεν είμαστε πια μέρος μιας ισότιμης πολιτικής οντότητας, είμαστε εταίροι μειωμένων δικαιωμάτων και πολλαπλάσιων υποχρεώσεων.
Επάνω στο τραπέζι υπάρχουν δύο σενάρια: το σενάριο της απόβλητης χώρας και το σενάριο της χώρας-επαίτη. Πώς να διαλέξουμε κάτι από τα δύο;
Και το χειρότερο: πώς να προχωρήσουμε προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση; Αυτή είναι βασική αιτία της οπισθοχώρησης μας. Δεν έχουμε μια λυτρωτική προοπτική. Έχουμε μόνο μια γκρίζα αντιφατική καθημερινότητα που γεννά όλο και νέες αντιθέσεις, που προσθέτει προβλήματα, που προσθέτει ακόμη περισσότερο στην πολιτική απαξίωση.
Θα μπορούσε να υπάρξει άλλος δρόμος; Δεν είναι καθόλου σίγουρο. Αλλά πρέπει να τον διεκδικήσουμε. Είναι ο δρόμος της πολιτικής ενοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης, είναι το μόνο ισχυρό προωθητικό όραμα. Και έχουμε καθήκον να το θέσουμε σήμερα, δηλαδή με όρους πολιτικούς, σε όλα τα φόρα που συμμετέχουμε.
Όσοι νομίζουν ότι είναι «πολυτέλεια» ή ότι «δεν μας παίρνει» να βάλουμε στο τραπέζι αυτό το φάκελο συζήτησης, όχι μόνο δεν μπορούν να ηγηθούν της αναγεννητικής προσπάθειας της χώρας, αλλά αρνούνται και την ίδια την Ιστορία την οποία συχνά επικαλούνται. Ξεχνάνε πότε και γιατί το Ευρωπαϊκό εγχείρημα μετατράπηκε από ατμομηχανή προόδου σε σκασμένο λάστιχο.
Αντί λοιπόν να αναζητούμε οικονομικά ισοδύναμα, θα έπρεπε να αναζητούμε πολιτικά ισοδύναμα.
Να το πούμε ευθέως: ναι όλοι εμείς, οι λαοί του Νότου της Ευρώπης που σήμερα καλούμεθα να υποστούμε ανυπέρβλητες θυσίες, σε ποια πολιτική ένωση θα είμαστε μέλη αύριο; Τι θα κληρονομήσουμε στα παιδιά μας; Μια θέση παρία-δανειολήπτη; Μια θέση απόβλητου; Η μια θέση ισότιμου εταίρου σε μια Δημοκρατική Ενωμένη Ευρώπη;
θέλουμε να ανήκουμε σε μια Ευρώπη που θα εκλέγει την Πρόεδρο της και δεν θα τον μαθαίνουμε από τις ειδήσεις;
που θα μοιράζει τεχνογνωσία σε όλες τις περιφέρειες της, ώστε να είμαστε και παραγωγοί εκτός από καταναλωτές;
που θα έχουμε τα ίδια δικαιώματα δικαίου με τους άλλους Ευρωπαίους;
που θα έχουμε τις ίδιες υπηρεσίες για ίδια φορολογία;
που το κόστος χρήματος θα είναι ίδιο για ίδιου τύπου και δυνατοτήτων επιχείρηση;
Αυτό είναι το μεγάλο σχέδιο που μπορεί να δημιουργήσει μια νέα κοινωνική και πολιτική δυναμική. Αυτό είναι το σχέδιο που μπορεί να μετατρέψει τη μεταρρυθμιστική αρρυθμία σε πολιτική δράση.
Και αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο από την πολιτική ηγεσία της χώρας μας. Να οπλιστεί και να αντλήσει δύναμη για το παρόν, από την ποίηση του μέλλοντος.
Τα λάθη και η πελατειακή νοοτροπία είδαμε πού μας οδήγησαν. Οι επιλογές που γίνονται σήμερα θα καθορίσουν αν θα αφήσουμε οριστικά πίσω μας την κρίση ή αν θα ξαναμπούμε στον φαύλο κύκλο.
15°
