Edito | 20.06.2012

Αφού η αντιμνημονιακή Ελλάδα καταδίκασε το μνημόνιο, ψήφισε και έστειλε στην κυβέρνηση πάλι τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή τώρα νίκησε το μνημονιακό μπλοκ; Το παράδοξο της προηγούμενης πρότασης δείχνει τον παραπλανητικό τρόπο με τον οποίο διεξήχθη η πολιτική αντιπαράθεση των προηγούμενων χρόνων. Πλαστά διλήμματα που δεν μπορούν να εξηγήσουν την πραγματικότητα. Σφοδρές παραπειστικές συγκρούσεις που συσκοτίζουν τις κρυμμένες επιδιώξεις.

Το εκλογικό σώμα απάντησε σε δύο διαφορετικά ερωτήματα. Να μείνουμε στην Ευρώπη και στο ευρώ γιατί η επαπειλούμενη βίαιη έξοδος συνεπάγεται εθνική καταστροφή. Και να αντιδράσουμε στην παρατεταμένη ύφεση που 5ο χρόνο πια, οδηγεί την κοινωνία σε απόγνωση. Η Ευρώπη, ως αυτονόητος προορισμός και πατρίδα που εξασφαλίζει τη θέση μας σε ένα δημοκρατικό και υψηλού βιοτικού επιπέδου κόσμο. Και η αντίδραση στη φτώχεια και στις πολιτικές που, αντί να λύσουν, οξύνουν ακόμη περισσότερο τα προβλήματα. Οι δυνάμεις της ακινησίας έχουν καταφέρει να παρουσιάσουν τις δύο αυτές απαντήσεις ως διαζευκτικές. Θα βγούμε από το φαύλο κύκλο μόνο αν δούμε ότι η ευρωπαϊκή είναι η μόνη λύση στο πρόβλημα. Το αντίθετο είναι που συνεπάγεται ακόμα μεγαλύτερη λιτότητα και φτώχεια.

Η Ευρώπη δεν είναι α λα καρτ. Δεν είμαστε μέσα αν έχει 27 Ολάντ, αλλά την αφήνουμε όταν έχει Μέρκελ. Είμαστε μέσα γιατί και με Μέρκελ και με Ολάντ, είναι καλύτερη από οτιδήποτε άλλο υπάρχει στον κόσμο. Κάνουν λάθη, εφαρμόζουν συντηρητικές πολιτικές; Σύμφωνοι. Απλώς, όταν 16 κοινοβούλια ψηφίζουν 2 φορές να δώσουν τα δικά τους λεφτά στην Ελλάδα, όταν 27 ευρωπαϊκές χώρες, όταν το ΔΝΤ των 150 χωρών, ο Ομπάμα, ο Πούτιν, οι Κινέζοι, λένε ότι οι αλλαγές που πρέπει να κάνει η χώρα μας είναι επιτακτικές, τότε κάθε λογικός άνθρωπος πρέπει να ξέρει ότι είναι πιο πιθανόν να έχουν αυτοί δίκιο παρά οι απίθανοι των ελληνικών τηλεοπτικών παραθύρων.

Είμαστε πάντα εδώ που ήμασταν και πριν ένα μήνα και πριν ένα χρόνο. Με τις ίδιες δυνάμεις και τα ίδια προβλήματα. Αποδείχτηκε ότι η λύση δεν είναι οι επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις, η πόλωση, οι πρόωρες εκλογές, οι επαναληπτικές, η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, αλλά η αναγνώριση και η αντιμετώπιση των προβλημάτων. Το πολιτικό σύστημα αυτοκαταστροφικά σπαταλάει το λιγοστό καιρό αναδιατάσσοντας τις δυνάμεις του με μοναδικό στόχο την εξαργύρωση της αποτυχίας σε κομματικά κέρδη. Η πιο επίζηλη θέση είναι της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Γι’ αυτό πριν καν αποκτήσουμε κυβέρνηση, η χώρα απέκτησε αντιπολίτευση.

Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας δυσκολεύονται να συνεργαστούν με στόχο την έξοδο της χώρας από την κρίση. Αν τώρα δεν είναι η ώρα της εθνικής ενότητας, τότε πότε είναι; Αν τώρα δεν μπορείς να φανείς χρήσιμος στην πατρίδα σου, τότε πότε; Το πολιτικό προσωπικό δεν μπορεί να βγει έξω από τα τείχη των κομματικών μαγαζιών. Εφευρίσκει αντιθέσεις, μνημόνια και αντιμνημόνια για να αποφύγει τα πραγματικά διλήμματα. Για να μην αντιμετωπίσει τα προβλήματα της χώρας εφευρίσκει ένα άλλο πρόβλημα, το «μνημόνιο» και έναν εξωτερικό εχθρό, την Ευρώπη που το επιβάλλει. Οι ψεύτικες αντιθέσεις και τα παραπλανητικά διλήμματα κάνουν την πολιτική τους πρακτικά αναξιόπιστη. Αφού όλοι να διαπραγματευτούν, επανεξετάσουν, αλλάξουν τα μνημόνια θέλουν και αφού όλοι να μείνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμούν, τότε γιατί δεν συνεργάζονται; Τα κόμματα μοιάζουν ίδια και συγχρόνως ψεύτικα διαφορετικά, γιατί δεν τοποθετούνται στο πραγματικό δίλημμα: Αλλάζουμε το παρωχημένο πελατειακό και παρασιτικό μοντέλο ή προσπαθούμε να το διατηρήσουμε όπως έχει ακόμα κι αν αυτό συνεπάγεται την καταστροφή;

Μόνο αν το πραγματικό ερώτημα «μεταρρύθμιση ή αντιμεταρρύθμιση» τεθεί, θα ξεχωρίσουν πραγματικά οι πολιτικές δυνάμεις. Οι αντιμεταρρυθμιστικές δυνάμεις υπάρχουν σε όλα τα κόμματα. Το κυρίαρχο σύστημα απεχθάνεται τις μεταρρυθμίσεις. Η ρευστότητα που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό είναι συνέπεια της καθυστέρησης να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα, να ειπωθούν με το όνομά τους, να αποκτήσουν τα κόμματα καθαρές ταυτότητες. Οι δυνάμεις της ακινησίας είναι διακομματικές και με μεγάλη ευκολία μετακινούνται σε όλο το φάσμα. Η κατάσταση δεν θα ξεμπλοκάρει αν οι μεταρρυθμίσεις δεν βρουν τους κομματικούς τους εκφραστές. Σε όλους τους χώρους. Τότε οι παραπλανητικές ταμπέλες θα πέσουν. Αν τις επόμενες ώρες σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, θα συμμετέχουν, ένα κόμμα που ψήφισε τα δύο μνημόνια, ένα που ψήφισε μόνο το δεύτερο και ένα που καταψήφισε και τα δυο. Θα κριθούν για την ικανότητά τους να προχωρήσουν στις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα και όχι για τις σημαίες ευκαιρίας που το πολιτικό σύστημα δύο χρόνια τώρα σηκώνει για να κρύψει την ταυτότητα των επιδιώξεων. Την ακινησία.

Αν κάτι δεν πρέπει να ξεχάσουμε και να συγχωρήσουμε, όχι απλώς για να αποδώσουμε ευθύνες αλλά για να προσπαθήσουμε να μην το ξαναζήσουμε, είναι η κυνική απελευθέρωση της βίας που οδήγησε την κοινωνία μας σε αδιανόητο πολιτικό πρωτογονισμό. Γιατί υπονόμευσε κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης των δυσκολιών, αλλά κυρίως γιατί επέβαλε στην κοινωνία μας έναν εμφύλιο-πολεμικό διχασμό ξεχασμένο από τον προηγούμενο αιώνα. Η μία μετά την άλλη, οι χώρες της Ευρώπης, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, σε λίγο η Κύπρος, μπαίνουν σε μια μορφή δημοσιονομικής προσαρμογής, αντιμετωπίζουν προβλήματα, σφίγγουν τα δόντια. Όλοι δωσίλογοι είναι; Μόνο εδώ ακούστηκε στη Βουλή «φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους». Όσοι επένδυσαν στη βία θα χάσουν. Ακόμα κι αν τώρα νομίζουν ότι η στρατηγική τους απέδωσε. Όπως πάντα, την πολιτική βία θα κληρονομήσουν οι αντιδημοκρατικές και φασιστικές δυνάμεις. Χαμένη θα είναι η κοινωνία μας.

«Φίλοι του λαού» δεν είναι όσοι διεκτραγωδούν με τις δυνατότερες φωνές τις αδυναμίες, τη φαυλότητα του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το έκαναν εύκολα και στεντόρεια και οι φασίστες, οι ναζί του μεσοπολέμου. Με τη γνωστή εξέλιξη. Οι λύσεις που προτείνουν είναι αυτές που καθορίζουν τις πολιτικές ταυτότητες των κομμάτων. Προοδευτικοί δεν είναι ποτέ αυτοί που καταγγέλλουν το παρόν ενώ προτείνουν ένα ακόμα πιο οπισθοδρομικό μέλλον.

Ακόμα η χώρα μας ταλαντεύεται μεταξύ ενός ξαφνικού και ενός παρατεταμένου θανάτου. Χάσαμε πολύτιμο χρόνο, η οικονομική ζωή της χώρας έχει καταρρεύσει. Κανείς δεν ξέρει ακόμα αν έχουμε κι άλλο χρόνο για να προσπαθήσουμε. Η ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού είναι μεγάλη, η σύγχυση και η κούραση της κοινωνίας τεράστια. Οι διεργασίες στο πολιτικό σύστημα θα συνεχιστούν. Σε κάθε χώρο, δεξιά, αριστερά, κέντρο, το ερώτημα θα μπει επιτακτικά: Με ή εναντίον του πελατειακού κράτους και του παρασιτισμού. Μόνο μια μεγάλη, προοδευτική συμμαχία αλλαγής μπορεί να είναι χρήσιμη στην κοινωνία. Αργά ή γρήγορα, οι πολιτικές δυνάμεις θα ξεχωρίσουν.