Είναι το Μνημόνιο το μόνο μας πρόβλημα; Ακόμη και αν κάποια στιγμή μπορούσαμε να αφαιρέσουμε από τη μεγάλη εικόνα τη δανειακή σύμβαση, την αγωνιώδη συζήτηση για το μέλλον της ευρωζώνης και τη θέση της χώρας μας εντός αυτής, την πραγματική οικονομική απειλή που βιώνουν χιλιάδες συμπολίτες μας, θα είχε πολύ ενδιαφέρον να δούμε τι άλλα προβλήματα θα απέμεναν.
Οι πολίτες που ζητούσαν μετ’ επιτάσεως «επανίδρυση» του κράτους, οι πολιτικοί σχηματισμοί που απαιτούσαν να «αλλάξουν όλα εδώ και τώρα» αποδεικνύουν ότι υπήρχε ζωή και κυρίως αδιέξοδα και πριν την αποφράδα ημέρα υπογραφής του Μνημονίου. Γιατί αυτό που πολλοί ξεχνάνε είναι ότι οι γενιές του σκυλάδικου της δεκαετίας του ’80, των καταλήψεων της δεκαετίας του ’90, και του άκρατου καταναλωτισμού των αρχών του 2000 είχαν ήδη διαμορφώσει μία πραγματικότητα που οδηγούσε αργά αλλά σταθερά προς τραγικά αδιέξοδα.
Μία χώρα που προέταξε τις επιδοτήσεις, τον παρασιτισμό και το life style αντί του επιχειρηματικού ρίσκου, της εργατικότητας και του ορθολογισμού είναι λογικό την εποχή των ισχνών αγελάδων σε διεθνές επίπεδο να μην μπορεί να βρει εύκολα το βηματισμό της. Και να συμφωνήσει στα βασικά. Να πει, δηλαδή, και σήμερα ότι αυτό που την πονούσε το 2004 και που την εξαγρίωνε το 2009 εξακολουθεί να την πονά και πρέπει να το αλλάξει με ή χωρίς Mνημόνιο. Και να αποφασίσει, τελικά, αν το μήνυμα που έστειλε στις κάλπες του Μαΐου για το περίφημο τέλος της Μεταπολίτευσης αφορά όχι μονάχα το πολιτικό κατεστημένο, αλλά και τα διάφορα προνόμια και κεκτημένα που αυτό δημιούργησε.
Κεκτημένα που ξεκινάνε από κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες που ομνύουν αλλά δεν επιθυμούν τον πραγματικό ανταγωνισμό και στην πρώτη δύσκολη βγάζουν τα λεφτάκια τους στο εξωτερικό και καταλήγουν σε συντεχνίες που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι πως θα διαιωνίσουν τα προνομιά τους στέλνοντας το λογαριασμό σε όλους τους άλλους. Το εθνικά επείγον, λοιπόν, είναι να απαγκιστρωθούμε από το χθες και να δημιουργήσουμε ένα νέο παραγωγικό, οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο που να ανταποκρίνεται στις σημερινές συνθήκες, εξισώνοντας άδικες διαφοροποιήσεις, ανοίγοντας χώρο στο υγιές επιχειρείν, επαναριοθετώντας την έννοια του προοδευτικού και του κοινωνικά δίκαιου στη σημερινή εποχή. Και είναι εθνικά επείγον, αν θέλουμε να πάμε την κουβέντα παρά κάτω.
Για να δημιουργήσουμε μία Ελλάδα που βάζει τις δικές της προτεραιότητες, αποφασίζοντας που ξεκινά το κράτος και που τελειώνει. Που αντιλαμβάνεται τον εαυτό της σαν εταίρο της Ευρώπης που παίρνει, δίνει, συμμετέχει και συναποφασίζει. Στο γνωστό παραμύθι, η βασίλισσα ρωτούσε συνεχώς τον καθρέπτη της ζητώντας επιβεβαίωση. Αν και εμείς, αποφασίσουμε να δούμε σοβαρά τον εαυτό μας στον καθρέπτη, αναζητώντας την αλήθεια πάνω από κομματικά στεγανά, θα μπορέσουμε και να διαμορφώσουμε καλύτερους όρους για εμάς στο εξωτερικό και να δημιουργήσουμε καλύτερες συνθήκες υπέρβασης της κρίσης στο εσωτερικό. Και, ίσως, τότε το δικό μας παραμύθι να έχει αίσιο τέλος.
* Ο Γιάννης Ράζος είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Politics Globalcom
4°
