Η γοητεία της συνωμοσίας
Γιατί οι συνωμοσιολογικές θεωρίες γνωρίζουν τεράστια δημοτικότητα στις μέρες μας; Γιατί τις βρίσκουν τόσο πολλοί τόσο πειστικές; Υπάρχουν τουλάχιστον πέντε καίριοι λόγοι γι’ αυτό:
- Οι θεωρίες συνωμοσίας δεν χρειάζονται αποδείξεις, καθώς αντιστρέφουν την σχέση υποθέσεων και αποδείξεων. Η υποψία είναι ανώτερη από τα αντικειμενικά στοιχεία. Για τον συνωμοσιολόγο τα στοιχεία είναι απλώς η απατηλή «επιφάνεια», ενώ το κρυφό «βάθος» βρίσκεται στην υποψία. Εκείνα είναι οι μαριονέτες του προσκηνίου, τούτη ο σκηνοθέτης που τις κινεί με τα νήματα του παρασκηνίου. Το αποτέλεσμα: αυτός που αγνοεί αισθάνεται κάτοχος βαθύτερων γνώσεων από εκείνον που επικαλείται πραγματικά στοιχεία. Αυτός που υποψιάζεται έχει ήδη «μυριστεί» και «ξέρει», δεν χρειάζεται αποδείξεις. Όσον αφορά τις ανταποδείξεις του «αρνητή», αυτές είναι ήδη σημαδεμένες με το στίγμα της αφέλειας, αν όχι των πονηρών προθέσεων. Και έτσι ο καχύποπτος βλαξ βρίσκεται σε θέση υπεροχής απέναντι στον επιμελή διερευνητή των αποδεικτικών στοιχείων! Να γιατί η παχυλή άγνοια συνοδεύει πάντα τις θεωρίες αυτές.
- Η συνωμοσιολογική θεωρία είναι από την φύση της άτρωτη, καθώς οποιαδήποτε άρνηση της συνωμοσίας αυτοδικαίως συνιστά απόπειρα συγκάλυψής της, είναι δηλαδή μέρος του συνωμοτικού σχεδίου. Το ότι δεν βρίσκονται αποδείξεις της συνωμοσίας αποδεικνύει την αποτελεσματικότητά της: οι συνωμότες «κατέστρεψαν τα ίχνη της δράσης τους» -ποια άλλη πιο τρανταχτή μαρτυρία για τα δόλια σχέδιά τους χρειαζόμαστε;
- Οι συνωμοσίες έχουν εκ κατασκευής ένα ακαταμάχητο ψυχολογικό πλεονέκτημα: τοποθετούν την πολύτιμη αφεντιά μας στο πολιορκούμενο κέντρο του κόσμου.
- Ταυτόχρονα, το μανιχαϊστικό σχήμα κέντρο/εγώ/καλό –περιφέρεια/άλλοι/κακό ανταποκρίνεται θαυμάσια και στις λογικές απαιτήσεις μιας κοσμοαντίληψης που μπορεί να «εξηγήσει» τα πάντα.
- Οι συνωμοσίες δίνουν την πιο ευπρόσδεκτη απάντηση στις αποτυχίες μας: δεν φταίει ποτέ η ανικανότητά μας, φταίει πάντα η δολιότητα των συνωμοτών, που έχουν κάνει στόχο της δικής τους ζωής την καταστροφή της δικής μας. Να γιατί οι συνωμοσίες γνωρίζουν λαμπρή άνθηση σε εποχές εθνικών αποτυχιών, όπως η σημερινή.
*Ο Βαγγέλης Δ. Πανταζής είναι διδάκτωρ Ιστορίας και συγγραφέας
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κατηγόρησε τον βουλευτή Χανίων ότι χρωστάει στο κόμμα 190.000 ευρώ
Στις 11:30 στο Προεδρικό Μέγαρο η συνάντηση του πρωθυπουργού με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Αναφέρθηκε και στο μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ υπό τη νέα του ηγεσία
Ποιοι αξιωματικοί θα αναλάβουν τη Διοίκηση της Αστυνομίας Χανίων
Οι τρεις τομείς στους οποίους διακρίνει περιθώρια για μια διαφορετική προσέγγιση ο πρωθυπουργός
«Ζητήματα κυριαρχίας είναι εκτός συζήτησης και αναθεωρητικές αντιλήψεις είναι απορριπτέες»
Ο μεγάλος χαμένος από μια μη ανανέωση της θητείας της Κατερίνας Σακελλαροπούλου δεν θα είναι φυσικά η ίδια, αλλά η Ελλάδα
Η συζήτηση με μαθητές του ΕΠΑΛ Περάματος και το όραμά του για την Ελλάδα του αύριο
«Δεν είμαι ομοφοβικός, υπερασπίζομαι κατηγορούμενους, όχι εγκληματίες», δηλώνει ο γνωστός ποινικολόγος
«Υπάρχει πρόβλημα με το νόμο για απόδημους Έλληνες», τόνισε ο Χαράλαμπος Πελέκης
Ανάρτηση - αποχαιρετισμός του ευρωβουλευτή της ΝΔ - Το συγκινητικό μήνυμα που της αφιέρωσε
Όσα δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος
«Η Ελλάδα μπορεί να είναι η πύλη της Ασίας και της Μέσης Ανατολής προς την Ευρώπη», τόνισε ο Πρωθυπουργός
Ο Αλέξης Χαρίτσης τοποθετήθηκε για την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την Προεδρία της Δημοκρατίας
Τα απαραίτητα δικαιολογητικά και οι δικαιούχοι
«Περιμένουμε αισθητές διαφορές», τόνισε ο Υπουργός Υγείας
Η ανακοίνωση του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
«Είναι ξεκάθαρο ότι πλέον η κατάσταση ξεφεύγει», δήλωσε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Σύμφωνα με τον βουλευτή Χανίων, η δίωξη δεν έχει βρει όλα τα στοιχεία
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.