Χρόνος και πολιτισμός

Την εποχή της κρίσης ο πολίτης έρχεται καθημερινά σε επαφή με αρνητικά φαινόμενα και δυσάρεστες καταστάσεις. Ο πολίτης βιώνει το βίο αβίωτο στο κέντρο της πόλης, χωρίς περιθώρια αντίδρασης και συχνά με άσχημες επιπτώσεις. Το πρόβλημα καταγράφεται πολλαπλά ως οικονομικός μαρασμός, ανέχεια και εγκληματικότητα. Αν η πρώτη διαπίστωση είναι με η λέξη «φθορά», η επόμενη είναι ότι ο πολίτης δεν μπορεί να διαχειριστεί ελεύθερα τη μόνη περιουσία που έχει, κατά τον Μάρκο Αυρήλιο, δηλαδή το χρόνο.

Πρέπει να υπάρξει αντίσταση στη φθορά και πίστη σε αυτό τον αγώνα, επειδή οι δυνάμεις πλέον δεν περισσεύουν και το σύστημα καταρρέει. Μπορούμε να ξυπνήσουμε την οικονομία; Μπορούμε να κρατήσουμε ζωηρούς τους ανθρώπους της πόλης; Ναι, αν πρώτα δεν παρασυρθούμε. Αν πρώτα ανάψει κάτι μέσα μας που θα μας κάνει αδιάφορους απέναντι στην κρίση και απέναντι σε ό,τι μας τρομοκρατεί.

Να αναζητήσουμε σταθερές αφού πρώτα θέσουμε τα σωστά ερωτήματα, αφού αγγίξουμε τα καυτά προβλήματα και αφού πρώτα αφουγκραστούμε τα σημαντικά που έχουμε κατακτήσει ως άτομα και ως λαός. Ως άτομα και ως πολίτες πρέπει να είμαστε πρώτα άνθρωποι, ελεύθεροι, υπεύθυνοι, με αγάπη για τη δουλειά μας και επιθυμία να προσφέρουμε στο σύνολο και όχι μόνο «στο μαγαζί μας».

Να μπορούμε να ζούμε με πίστη στον εαυτό μας, με ήθος, χαμόγελο και ελευθερία. Ως χώρα πρέπει να πάψουμε να είμαστε αντιδραστικοί και συντηρητικοί και να τολμήσουμε «μια οραματική σχέση με το μέλλον», όπως εύστοχα είχε πει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος. Αυτό μπορεί να φέρει μια αισιόδοξη στροφή, αλλά και ανάκαμψη. Κατά συνέπεια, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, πρέπει να πιστέψουμε στο όραμα, στη συνεργασία, στη συμμετοχή και στη δράση.

Είναι πολύ αισιόδοξο σε αυτές τις συνθήκες να ακούς και να βλέπεις ανθρώπους να αναζητούν καταφύγιο στην τέχνη και τον πολιτισμό, είτε ως θεατές είτε ως δημιουργοί. Είναι μια αντίσταση και ταυτόχρονα μια άσκηση με απρόβλεπτα σύνθετα θετικά αποτελέσματα. Για αυτό κι αν επιθυμούμε τη χώρα μας ζωντανή και λαμπερή, πρέπει να δώσουμε έμφαση στον πολιτισμό και να βοηθήσουμε τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημουργία.

Έχουμε ανάγκη από μια επίθεση πολιτισμού. Σε ατομικό επίπεδο αυτό μεταφράζεται σε εντιμότητα, έμπνευση, φιλοδοξία, ταλέντο και δουλειά. Σε συλλογικό επίπεδο, το ίδιο μεταφράζεται σε ευφυΐα, εθνικό σχέδιο, εξωστρέφεια, δημιουργία και δουλειά. Χωρίς να υπάρχουν βεβαιότητες για να διαχειριστούμε την κρίση, ίσως μια επίθεση πολιτισμού σε όλα τα επίπεδα θα μπορούσε να μας βοηθήσει να ξανακερδίσουμε το χαμένο χρόνο...

* Ο Ά.Σπ. είναι βουλευτής της ΝΔ, υποψήφιος στη Β΄ Αθήνας