Το διακύβευμα των εκλογών

Το διακύβευμα αυτών των εκλογών ξεπερνά σε κρισιμότητα κάθε προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση της μεταπολιτευτικής περιόδου. Αν οι προηγούμενες εκλογές αναμετρήσεις, στις περισσότερες των περιπτώσεων, έσπειραν τους σπόρους της σημερινής κατάρρευσης, ενδεχόμενοι ατυχείς συνδυασμοί αποτελεσμάτων απειλούν με πρωτόγνωρη καταστροφή, τις ακριβείς διαστάσεις της οποίας μόνο να εικάσουμε μπορούμε. Γιατί αυτό που διακυβεύεται στις εκλογές αυτές και στις πολιτικές ισορροπίες που θα διαμορφώσουν, είναι η θέση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, με το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένες οι τύχες όλων μας. Στα επόμενα χρόνια πρέπει με κάθε τρόπο να συμπορευτούμε με τα άλλα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας προκειμένου να μη χάσουμε το βηματισμό μας στην Ιστορία, γυρνώντας δεκαετίες πίσω.

Στον εξαιρετικά δύσβατο δρόμο που έχουμε να διαβούμε, είμαστε υποχρεωμένοι να στηριχτούμε στις δικές μας δυνάμεις. Ο εφησυχασμός, η άρνηση και η φυγή από την πραγματικότητα, δεν πρόκειται να δώσουν διέξοδο από την κρίση. Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη έχει τα όρια της, οι δεσμεύσεις που αναλάβαμε είναι υπαρκτές και οι υπό διαμόρφωση δημοσιονομικοί κανόνες της Ε.Ε. δεν πρόκειται να μας απαλλάξουν από τις δύσκολες αποφάσεις. Και βέβαια, είναι μάταιο να αναζητούμε τον «από μηχανής Θεό» στην εξωτερική βοήθεια από τις αυταρχικές ηγεσίες της Ρωσίας, της Κίνας, ή στα…πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Αιγαίου.

Η αγανάκτηση, περισσότερο ή λιγότερο δικαιολογημένη, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δώσει τις απαιτούμενες λύσεις. Μπορεί όμως, υπό προϋποθέσεις, να αποτελέσει μια «δύναμη ανασχηματισμού» (όπως έλεγε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ). Αρκεί να μην περιοριστεί στην αλλαγή του πολιτικού προσωπικού αλλά να κατευθυνθεί στα αίτια της σημερινής κρίσης (τον κρατισμό, τον κομματισμό, τον συντεχνιασμό). Και να προχωρήσει στη στήριξη των κατάλληλων θεσμικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων του (κυριολεκτικά και μεταφορικά) χρεοκοπημένου συστήματος της χώρας, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να οικοδομήσουμε σε γερά θεμέλια την ελληνική οικονομία και να διασφαλίσουμε την ευημερία της κοινωνίας.

Στη διαμόρφωση των εκλογικών προτιμήσεων, αναπόφευκτα υπεισέρχονται μιας σειρά από παράγοντες (οικονομικοί, κοινωνικοί, ιδεολογικοί, ψυχολογικοί) πού καθορίζουν την τελική επιλογή μας. Σε αυτές τις εκλογές, ας κάνουμε κι εμείς την υπέρβαση μας. Κι αντί να προβάλουμε σε κόμματα και υποψηφίους τις προσωπικές μας συμπάθειες και αντιπάθειες, στερεότυπα, αντιλήψεις και δοξασίες, να κρίνουμε με βάση τον τρόπο με τον οποίο πολιτεύτηκαν τα δύο προηγούμενα χρόνια των επώδυνων αποφάσεων. Να τιμωρήσουμε τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ (όχι μόνο για τα πεπραγμένα τους, αλλά κυρίως γιατί δεν φαίνεται να μπορούν να αλλάξουν), χωρίς όμως παράλληλα να τιμωρήσουμε και τους εαυτούς μας, επιβραβεύοντας την επικίνδυνη ρητορική και την ανεύθυνη πολιτική των, αριστερών και δεξιών, πολιτικών άκρων.

Να στηρίξουμε τα πολιτικά κόμματα που θέτουν ως προτεραιότητα την ευρωπαϊκή προοπτική, στο πολιτικό αλλά και το αξιακό της πλαίσιο. Που αντιλαμβάνονται τη σημασία του περιορισμού του αποτυχημένου δικομματισμού διαμορφώνοντας τα αναγκαία αντίβαρα, αλλά και κατανοούν ταυτόχρονα την αναγκαιότητα των συναινετικών πολιτικών διακυβέρνησης. Εκείνα τα πολιτικά κόμματα που δεν δίστασαν να συγκρουστούν με κατεστημένα συμφέροντα και προσοδοθηρικές ομάδες και να αναλάβουν το πολιτικό κόστος των επιλογών τους, χωρίς την πολυτέλεια του εξωτερικού σχολιαστή. Και εκείνα τα πολιτικά κόμματα που αντιλαμβάνονται τη σημασία της οικοδόμησης κοινωνικής συναίνεσης, η επίτευξη της οποίας επιβάλει την συνειδητοποίηση των αλληλένδετων εννοιών της ανάπτυξης με την αλληλεγγύη. Και τέλος, εκείνα τα κόμματα που δεν λαϊκίζουν αφόρητα, είτε απαλλάσσοντας τους πολίτες από τις δεδομένες πολύ-επίπεδες ευθύνες τους, είτε κουνώντας αυτάρεσκα και υποτιμητικά το δάκτυλο στους πολίτες, επιλέγοντας υποκριτικά να αγνοούν ότι προβεβλημένοι εκπρόσωποί τους υπήρξαν αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτικού συστήματος που σήμερα πρόθυμα καταγγέλλουν.

Σε ότι με αφορά και σταθμίζοντας τα παραπάνω, στις εκλογές της 6ης Μαΐου, η Δημοκρατική Συμμαχία και η πρόεδρος της Ντόρα Μπακογιάννη έχουν την ψήφο μου και την ολόθερμη υποστήριξη μου. Σε μια εποχή που η χώρα μας χρειάζεται περισσότερο παρά ποτέ σύγχρονες φιλελεύθερες αντιλήψεις, είναι ευτύχημα που, για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση, ένας πολιτικός σχηματισμός συγκεντρώνει αυξημένες πιθανότητες να αντιπροσωπεύει στη Βουλή των Ελλήνων τους φιλελεύθερους και προοδευτικούς πολίτες της χώρας. Αυτό είναι το δικό μου διακύβευμα!

*Ο Δημήτρης Σκάλκος είναι πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος. Το βιβλίο του «Αλήθειες για τον Φιλελευθερισμό- όψεις της ανοιχτής κοινωνίας στην Ελλάδα και τον κόσμο» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική.