Οι «Κουροπάτκιν» της δραχμής

Στις αρχές του περασμένου αιώνα στη διάρκεια του Ρωσο-ιαπωνικού πολέμου, διαμορφώθηκε μια φράση που έμελε να παραμείνει στο ελληνικό λεξιλόγιο ως μνημείο καφενόβιας συμβουλής. Η φράση αφορούσε τον ρώσο υπουργό Πολέμου που διεύθυνε τις επιχειρήσεις στο μέτωπο της Άπω Ανατολής, τον οποίο εντύπως εξ Αθηνών δημοσιολογούντες παρότρυναν να κινηθεί δεξιότερα για να αντιμετωπίσει επιτυχέστερα τα ιαπωνικά στρατεύματα. Με (ή το πιθανότερο χωρίς) τις συμβουλές των Ελλήνων καφενόβιων, ο Κουροπάτκιν ατύχησε και οι Ιάπωνες νίκησαν κατά κράτος τα τσαρικά στρατεύματα, όπως άλλωστε και τον ρωσικό στόλο.

Η ελληνική κρίση αποδεικνύει ότι οι καφενόβιοι «σύμβουλοι του Κουροπάτκιν», δεν αποτελούν ούτε ελληνική εφεύρεση, ούτε ελληνικό μονοπωλιακό προϊόν. Δυστυχώς αντίστοιχοι «Κουροπάτκιν» έχουν εμφανιστεί άφθονοι ανά τον κόσμο, οι οποίοι συζητούν την ελληνική κρίση και παρέχουν δωρεάν συμβουλές στον ελληνικό λαό, μεγαλώνοντας τη σύγχυση και την αβεβαιότητα που βασανίζει την ήδη πληγωμένη και οργισμένη ελληνική κοινή γνώμη.

Ο αριθμός και η ποικιλία των εξ αλλοδαπής «συμβούλων», είναι εντυπωσιακός.. Σ’ αυτούς προστίθενται αρθρογράφοι στο διεθνή τύπο που (νομίζουν ότι) έχουν αποκτήσει ειδίκευση στην ελληνική οικονομία, καθηγητές των εναλλακτικών οικονομικών της ευρωπαϊκής αριστεράς και κάποιοι Έλληνες ακαδημαϊκοί του εξωτερικού, που ανακάλυψαν οι περισσότεροι πρόσφατα την ελληνική οικονομία.

Είτε προπαγανδίζουν υπέρ της επιστροφής στη δραχμή είτε εναντίον, είτε υπηρετούν δικές τους ιδεοληψίες, είτε συγκεκριμένα συμφέροντα, πολιτικά ή οικονομικά, είτε απλώς θέλουν να έχουν άποψη για ένα θέμα που απασχολεί τη διεθνή επικαιρότητα, το κοινό χαρακτηριστικό όλων όσων μιλούν για μας χωρίς εμάς, είναι ότι γνωρίζουν ελάχιστα για την ελληνική οικονομική πραγματικότητα.

Η απόσταση από τα πράγματα και η περιορισμένη γνώση μπορεί σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις να προσφέρει την ικανότητα σε προικισμένους εξωτερικούς παρατηρητές να δουν την ευρύτερη εικόνα μέσα από την απλοποίηση των αριθμητικών δεδομένων. Η συντριπτική όμως πλειοψηφία όσων μιλούν και ιδίως όλων εκείνων που με ευκολία προπαγανδίζουν την επιστροφή της χώρας στη δραχμή, ως μέθοδο επίλυσης του ελληνικού προβλήματος, χαρακτηρίζονται λιγότερο από ενορατική απλοποίηση των παραμέτρων του προβλήματος και περισσότερο από άγνοια της ελληνικής οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας και έλλειψη σοβαρής ενασχόλησης με τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος.

Αγνοούν οι περισσότεροι καθοριστικές πτυχές του προβλήματος της Ελλάδας, όπως τι πράγματι παράγει και τι μπορεί να παράγει, ποια είναι τα ισχυρά και ποια τα αδύνατα σημεία της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, πως λειτουργεί στην πραγματικότητα το πολιτικό και κοινωνικό σύστημα, πως αντιδρούν οι Έλληνες στην αβεβαιότητα και τι απαιτείται για να αντιδράσουν συλλογικά.

Όλα αυτά οι περισσότεροι δεν έχουν τις παραστάσεις ώστε να μπορούν να τα συμπεριλάβουν στους συλλογισμούς τους. Για παράδειγμα δεν λαμβάνουν υπ’ όψη τους το τραγικό πρόβλημα της μετάβασης από ένα σκληρό διεθνές νόμισμα σε ένα αγνώστων στοιχείων εθνικό νόμισμα για μια χώρα που έχει ανοικτή οικονομία, έλλειμμα στο δημόσιο και το εξωτερικό της ισοζύγιο και έχει μόλις χρεοκοπήσει και αποκλειστεί από τις αγορές για πολλά χρόνια. Δεν υπολογίζουν δηλαδή ότι στους μήνες που θα χρειαζόταν να οργανωθεί η μετάβαση ο πανικός της μετάβασης και η απόσυρση των χαρτονομισμάτων του ευρώ από την αγορά, θα δημιουργούσε μια τρομακτική μείωση της νομισματικής κυκλοφορίας που θα κατέστρεφε ό,τι έχει απομείνει από την ελληνική οικονομία, πριν καν έρθει η πρώτη μέρα της μετάβασης σε ένα εθνικό νόμισμα. Όπως δεν λαμβάνουν υπ’ όψη τους και τις γεωπολιτικές συνέπειες της που θα είχε τυχόν απομόνωση από την Ευρώπη, με δεδομένα τα άλυτα ακόμα προβλήματα στις σχέσεις μας με την Τουρκία.

Είναι πάντως αξιοθαύμαστο ότι ο ελληνικός λαός, παρά την τεράστια ταλαιπωρία που υφίσταται και την εύλογη δυσπιστία έναντι ολόκληρου (χωρίς εξαίρεση), του πολιτικού συστήματος, συνεχίζει να παραμένει σταθερός στην υποστήριξη της παραμονής της Ελλάδας στο Ευρώ. Είτε από κάποια βαθύτερη συλλογική γνώση ή από ένστικτο κοινωνικής αυτοσυντήρησης, η ελληνική κοινή γνώμη παραμένει αξιοθαύμαστα ανθεκτική στις επιπόλαιες παραινέσεις των πάσης φύσεως εξ αποστάσεως συμβούλων.