Κωδικός «Da Capo»

Θα υπάρξει σαρωτική αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό; Θα εμφανιστεί ο ημέτερος «Ερντογάν»; Θα διαλυθεί η σημερινή δομή των κομμάτων και θα ανασυνταχθούν οι πολιτικοί χώροι;

Το πολιτικό σύστημα κατέδειξε τα όριά του κατά τη διάρκεια των δραματικών εικοσιτετραώρων που προηγήθηκαν του σχηματισμού κυβέρνησης. Ακόμη και οι μύθοι έπεσαν, όταν στέλεχος του Μαξίμου σε μία κρίση ειλικρίνειας ομολογούσε με χαμηλωμένα μάτια πως η λύση  Πετσάλνικου ήταν προσωπική επιλογή του Παπανδρέου. Η ομολογία αυτή από ένα πιστό πέραν κάθε υποψίας μέλος της στενής ομάδας του Μαξίμου είναι άκρως διδακτική. Η κουβέντα αυτή πραγματοποιήθηκε στον κήπο του πρωθυπουργικού μεγάρου λίγες στιγμές πριν τη διαμόρφωση του νέου σκηνικού. Η επόμενη ημέρα στο ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε με σοβαρή κρίση ταυτότητας. Οι 50 βουλευτές, κατά πλειοψηφία προεδρικοί, δηλαδή του Παπανδρέου, είχαν απογαλακτιστεί εν μέσω σύγχυσης και απόγνωσης. Είχαν απειλήσει άμεσα τον αρχηγό με παραίτηση. Πρόκειται για μια ενέργεια χωρίς δυνατότητα εύκολης επιστροφής. Τη Δευτέρα, στελέχη και εκκολαπτόμενες ντίβες άρχισαν να ψελλίζουν τα περί ανάγκης αλλαγής ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ. Στο παρασκήνιο, η «Τρόικα» που άρχισε με τη Διαμαντοπούλου, τον Λοβέρδο και τον Ραγκούση, αυγάτισε με τον Μόσιαλο και τον Πάγκαλο να απολαμβάνουν, όλοι μαζί, κοψίδια στα Καλύβια Αττικής, σε μια συνάντηση με αντικείμενο τις μελλοντικές εξελίξεις. Στα γραφεία της Ιπποκράτους ο ηττημένος αυτοκράτορας συγκαλούσε «Υπουργικό Συμβούλιο» των υπουργών του ΠΑΣΟΚ στη νέα κυβέρνηση, λίγη ώρα πριν τις προγραμματικές δηλώσεις. Ο Λουκάς Παπαδήμος διατήρησε την ψυχραιμία του. Δεν αντέδρασε… προς το παρόν τουλάχιστον. Λίγο πριν, στην αίθουσα της Γερουσίας στη Βουλή, ο Σαμαράς διακήρυττε σε όλους τους τόνους πως δεν προτίθεται να υπογράψει τη δήλωση που απαιτούν από αυτόν οι Βρυξέλλες και η Μέρκελ. Η κατάσταση άρχιζε να περιπλέκεται. Για πρώτη φορά άρχισε να ακούγεται και η λέξη «υπονόμευση» από τους τηλεοπτικούς σχολιαστές.

Το δώρο της Κομισιόν στον Σαμαρά

Απίστευτο κι όμως αληθινό. Το μεσημέρι της Τρίτης οικονομικοί κύκλοι στην Αθήνα εξηγούσαν στους άφωνους συνομιλητές τους πως τα αφεντικά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος σχεδίαζαν να προσφέρουν ένα ανέλπιστο δώρο στον αρχηγό της ΝΔ. Να υποχωρήσουν δηλαδή και να μην απαιτήσουν ενυπόγραφη δεσμευτική δήλωσή του, με προφανή στόχο να ενισχύσουν το προφίλ του και να καθησυχάσουν τους ψηφοφόρους του, ώστε να επιβιώσει η ελπίδα της αυτοδυναμίας στις επόμενες εκλογές. Κατά πληροφορίες, στο colpo grosso συμμετέχει και η Μέρκελ. Στη Συγγρού, ωστόσο, το πρόσωπο που που εμφανίζεται ως «καθοδηγητικός μοχλός» από το περιβάλλον Σαμαρά, ερχόταν σχεδόν στα χέρια με τον επίσημο συνεργάτη και τον εκ δεξιών του αρχηγού της ΝΔ. Κανείς δεν θα μπορούσε να πιστέψει πως η μεταστροφή του Σαμαρά θα προκαλούσε ρήγμα στον ιδεολογικό πυρήνα του Δικτύου 21, μία εκ των βασικών συνιστωσών της ηγετικής ομάδας που τον περιβάλλει. Τη Δευτέρα που μας πέρασε ο Σαμαράς διέγραφε τον Σωτήρη Χατζηγάκη επειδή τόλμησε να υπαινιχθεί δημοσίως πως στη ΝΔ υπάρχουν «ακροδεξιά σταγονίδια». Ο εκ Τρικάλων βουλευτής δεν κατονόμασε τα σταγονίδια. Ωστόσο οι εκτιμήσεις στη Συγγρού συνέκλιναν στην άποψη πως στο μυαλό του ήταν ο Κρανιδιώτης και ο Καμμένος, αλλά και συνδικαλιστές της ΔΑΚΕ της κατηγορίας Λυμπερόπουλου και Μανώλη, και μεσαία στελέχη τα οποία από την περασμένη Πέμπτη έριξαν τις μάσκες  και εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην εγκατάλειψη από την ηγεσία της λαϊκιστικής προσέγγισης της κρίσης και του αντιμνημονιακού μετώπου.

Στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής της Δημοκρατικής Αριστεράς το κλίμα ήταν βαρύ. Τα στελέχη που ζητούσαν μια πιο ελαστική προσέγγιση του εγχειρήματος «κυβέρνηση Παπαδήμου» μειοψηφούσαν. Η πλειοψηφία απέκρουε ακόμη και τη γραμμή η οποία προέβλεπε οι βουλευτές της ΔΑ να ψηφίσουν παρών κατά την ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση. Η προοπτική να συζητηθεί το θέμα της «συμμετοχής» στο νέο κυβερνητικό σχήμα απερρίφθη χωρίς δεύτερη συζήτηση. Λίγο πριν, στην Τρίπολη, ο Γρηγόρης Ψαριανός είχε εκφραστεί ανοιχτά υπέρ της προσωπικότητας και των ικανοτήτων του Παπαδήμου σε σύγκριση με τους υπόλοιπους υποψήφιους πρωθυπουργούς.

Στο ΣΥΡΙΖΑ για πρώτη φορά διαφάνηκε πως ο Τσίπρας άφηνε περιθώρια να αλλάξει η κυριαρχούσα άποψη περί παραμονής στο ευρώ. Στην Κουμουνδούρου οι εναπομείναντες «Ανανεωτικοί» συζητούσαν το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί τελικά η μειοψηφούσα άποψη του Λαφαζάνη, αργεντίνικου χαρακτήρα και με προσανατολισμό που παραπέμπει στη Δημοκρατία του Ισημερινού. Ο «ανανεωτικός» Παπαδημούλης γατζωνόταν εκείνες τις ώρες απεγνωσμένα από τα φιλευρωπαϊκα  ψίχουλα που έχουν εναπομείνει στο Συνασπισμό.

Στο ΚΚΕ η άλωση του καθοδηγητικού μηχανισμού από την ακτιβιστική άποψη του ΠΑΜΕ ολοκληρωνόταν. Όσο κι αν ακούγεται παράξενο, η εσωτερική κρίση στο ΚΚΕ ήρθε πιο κοντά το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε. Έμπειροι παρατηρητές που παρακολουθούν στο μικροσκόπιο τις εξελίξεις στον Περισσό κατέληγαν στο συμπέρασμα πως το Κομμουνιστικό Κόμμα θα αντιμετώπιζε πολύ πιο σύντομα από ό,τι αναμενόταν τη δική του κρίση ταυτότητας.

Την Κυριακή δημοσιεύθηκαν και οι δημοσκοπήσεις. Η στατιστική επιστήμη είναι σαφής. Οι δημοσκοπήσεις απεικονίζουν τη στιγμή και μόνο. Δεν λειτουργούν ωστόσο με τον ίδιο τρόπο ως προς τη διαμόρφωση τακτικών επιλογών από τα κομματικά επιτελεία. Συμβαίνει το αντίθετο ακριβώς. Η επιρροή των δημοσκοπήσεων στις στρατηγικές των κομμάτων είναι περισσότερο μεσοπρόθεσμη χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η ενδεχόμενη κατάρρευση των υφιστάμενων συσχετισμών. Η λογική αυτή λειτουργεί διαλυτικά σε κόμματα με σταλινικές αναφορές ή με λειτουργία αυστηρά προσωποκεντρική. Με λίγα λόγια, πιο κοντά σε εσωτερική κρίση βρίσκονται το ΚΚΕ και το ΛΑΟΣ, στη συνέχεια το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ. Κινδυνεύουν λιγότερο  προς το παρόν η ΔΑ και ο ΣΥΝ.

Αν κανείς επιθυμεί να αναγνώσει την πολιτική πραγματικότητα, δεν έχει παρά να χαλαλίσει λίγο χρόνο πίνοντας εσπρέσο στο «Da Capo» ή τη «Βιβλιοθήκη» και το Σάββατο το πρωί στο «Φίλιον» επί της Σκουφά. Όλες οι «φυλές» παρούσες και οι γλώσσες απολαυστικά λυτές και φλύαρες.

Ο Έλληνας «Ερντογάν» δεν θα βρίσκεται στο ραντεβού των επόμενων εκλογών. Πιθανότατα θα εμφανιστεί στις μεθεπόμενες. Οι «Τρόικες» θα διαπραγματευθούν την παρουσία τους σε νέα σχήματα. Η διετία Παπανδρέου «σάρωσε» προσωπικότητες και εξόντωσε δελφίνους. Οι «ανανεωτικοί» θα στεγαστούν με αργούς ρυθμούς στην κολοβή Κεντροαριστερά. Το πολιτικό Κέντρο θα ανασυγκροτηθεί με οσμώσεις εκ δεξιών και εκ της σαρκός του ΠΑΣΟΚ. Η Ακροδεξιά, η συστημική τύπου Βορίδη, θα ενσωματωθεί στον ιδεολογικό κορμό του μακαρίτη του Τσαλδάρη. Τα σημερινά πρόσωπα, ορισμένα από αυτά, θα επιβιώσουν με κόπο και φθορά. Σε λίγους μήνες από σήμερα, κάποιος, κάπου… θα ανακαλύψει το πρόσωπο (πρόσωπα) που θα ηγηθεί της επόμενης ημέρας.

n.georgiadis1@yahoo.com