Στόχο είχε να υποστηρίξει τους «κινηματογραφιστές στην Ομίχλη», οι οποίοι απείχαν από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου ζητώντας να αλλάξουν οι παρωχημένες δομές που μπλοκάρουν την κινηματογραφική δημιουργία στη χώρα. Οι Έλληνες σκηνοθέτες μπορούσαν να το κάνουν αυτό. Γιατί έφτιαξαν ταινίες που τις είδε και τις αγάπησε φέτος ο κόσμος, πήραν βραβεία στα φεστιβάλ άλλων χωρών, συζητήθηκαν. Ανέλαβαν το κόστος των πράξεών τους, το κόστος που έχει κάθε πράξη μας, έχασαν τα βραβεία του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Παρουσίασαν τη δουλειά τους σε μια κατάμεστη από θεατές κάθε βράδυ «Έλλη» και μίλησαν. Εξήγησαν τι θέλουν, ποια είναι τα αιτήματά τους. Ο Λόγος είναι πανίσχυρος, κανείς δεν αμφιβάλλει πια ότι έχουν δίκιο, ότι τα πράγματα πρέπει ν’ αλλάξουν.
Το κείμενο που τους υποστηρίζει, στην πραγματικότητα δεν υποστηρίζει μόνο αυτούς. Η σημασία του βρίσκεται στο περιεχόμενο μιας φράσης: «Παρακολουθούμε μήνες τον αγώνα τους μακριά από οργανωμένα συμφέροντα και συντεχνίες που βασίζεται στην εθελοντική ένωση ενεργών πολιτών να διεκδικήσουν αυτόνομα την αλλαγή θεσμών και νοοτροπιών». Κάθε λέξη έχει τη σημασία της. Αυτό για μένα ήταν η πιο ελπιδοφόρα κοινωνική κίνηση της χρονιάς που φεύγει. Γιατί περιείχε δουλειά, δημιουργία, κόστος, Λόγο. Το αντίθετο της τσάμπα μαγκιάς.
Ο Κόρι Νοκτόροου είναι διευθυντής του Electronic Frontier Foundation. Το Forbes τον κατατάσσει ανάμεσα στους 25 ανθρώπους του ίντερνετ με τη μεγαλύτερη επιρροή. Στο μυθιστόρημά του «Γενιά Xnet», εκδόσεις Πατάκη, το Σαν Φρανσίσκο δέχεται τη δεύτερη μεγάλη επίθεση μετά την 11η Σεπτέμβρη, ανατινάσσεται η γέφυρα με 4.200 νεκρούς. Στην κυριαρχία του πανικού, το κυνήγι των τρομοκρατών εύκολα μετατρέπεται σε στρατιωτικοποίηση της πόλης. Τώρα το Γκουαντάναμο δεν είναι στην Κούβα αλλά σε νησάκι στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, οι έλεγχοι είναι καθημερινοί, στρατιωτικά μπλόκα, κάμερες, παρακολούθηση των πολιτών, κάρτες που αποκαλύπτουν τις μετακινήσεις, στα διόδια, στα σχολεία. Ο Μάρκους ή Μ1Κ3Υ, είναι 17 χρονών μαθητής λυκείου, κι όμως είναι αυτός και οι συμμαθητές του που μπαίνουν φραγμός σε μια κυβέρνηση που χάνει τον έλεγχο, είναι αυτοί που καταλαβαίνουν πρώτοι ότι το κόλπο είναι να ξεφύγεις από τους αντίθετους φονταμενταλισμούς, ότι η στρατιωτικοποίηση της δημόσιας ζωής είναι η νίκη των φανατικών, ότι η βία δεν αντιμετωπίζεται με βία, ότι ο θετικός πολιτικός ακτιβισμός υπερασπίζεται τα δημοκρατικά δικαιώματα, την ελευθερία, την κανονική ζωή, ότι οι νόμοι έχουν γίνει για να υπερασπίζονται τους αδύναμους όχι τους ισχυρούς και όποιοι ξεπερνούν τους δημοκρατικούς κανόνες με οποιοδήποτε πρόσχημα, γίνονται ίδιοι με τους εχθρούς τους, δεν τους αντιμετωπίζουν.
Παραδόξως στο βιβλίο του ο Ντοκτόροου δεν μιλάει για τσιπάκια, μιλάει για την πόλη του. Που τη βλέπει κατεστραμμένη, στρατοκρατούμενη, με περιπόλους, με απαγορευμένες περιοχές, με κέντρο-φάντασμα, με ελέγχους ποιος πήγε πού και πότε. Οι 17χρονοι ήρωές του συντονίζονται στο δίκτυο για να ζωντανέψουν την πόλη, να την κατακτήσουν με την παρουσία τους, να την ξαναβάλουν σε κίνηση, αφού η βία και η αυθαιρεσία την έχουν μετατρέψει σε στρατόπεδο. Οι δημοκρατικές πόλεις είναι οργανικές κι έχουν ποικιλομορφία, λειτουργούν κάθε ώρα της μέρας και της νύχτας. Μικρά μαγαζιά και επιχειρήσεις που καλύπτουν κάθε ανάγκη κάθε είδους ανθρώπων που κυκλοφορούν, λειτουργούν σαν μάτια στο δρόμο, φωτίζουν τα σκοτάδια. Οι 17χρονοι μνημονεύουν Τζέιν Τζέικομπς, οι πόλεις αναπτύσσονται με ποικιλομορφία, η ζωντανή λειτουργία τις κάνει ανθρώπινες, η στρατιωτική λογική τις νεκρώνει.
Τη Δευτέρα ξεκίνησε η σύνοδος της Κοπεγχάγης. Η συγγραφέας τού “No Logo” Ναόμι Κλάιν, σ’ ένα άρθρο της στην Καθημερινή της Κυριακής, σκέφτεται αυτή τη δεκαετία, από τη «μάχη του Σιάτλ» μέχρι σήμερα. Αν τότε ήταν το πάρτι των εγκαινίων αυτού του κινήματος, λέει, τώρα έχει φτάσει η ώρα για τη γιορτή της ενηλικίωσης. Τώρα ήρθε η στιγμή για πιο στοχαστική προσέγγιση των προβλημάτων του πλανήτη, για ιδέες και προτάσεις και λύσεις. Χρειάζεται να κάνουμε περισσότερα αλλά δεν χρειάζεται να παίζουμε πια το «κουρασμένο παιχνίδι διαδηλωτές εναντίον αστυνομικών», πολιτική ανυπακοή δεν σημαίνει μόνο βία.
Στο πιο αποκαλυπτικό βιβλίο της φετινής χρονιάς, το “Mac Mafia”, εκδόσεις Πάπυρος, ο Μίσα Γκλένι αποκαλύπτει την κρυμμένη αντίθεση των σύγχρονων χρόνων της παγκοσμιοποίησης. Τη σταδιακή επικράτηση της παρανομίας, της μαύρης οικονομίας έναντι της κανονικής, της μαφιόζικης αγοράς, που κυριαρχεί επιβάλλοντας υπόγειες δομές, καταστρέφοντας τους αποδεκτούς κανόνες, δημιουργώντας άβατα, αποκλεισμένες περιοχές, οργανωμένες ομάδες συμφερόντων, εμπόριο προστασίας. Το να πουλάς ασφάλεια είναι ένα εξαιρετικά προσοδοφόρο επάγγελμα. Χρειάζεται μόνο μια ζωή με συρματοπλέγματα, βία και αυθαιρεσία, συμμορίες και ομάδες κρούσης, απουσία λόγου, διαλόγου και κοινών κανόνων του δημοκρατικού παιχνιδιού. Στο βιβλίο ένα μεγάλο κεφάλαιο περιλαμβάνει τη δικιά μας περιοχή, Ελλάδα και Κύπρο, που τα τελευταία χρόνια έχει μπει στους πρωταθλητές, ανεβάζοντας τους τζίρους του ξεπλύματος χρήματος από το 1,6 στα 5 δις το χρόνο.
Για κάποιους λόγους, αρχίζω να καταλήγω πως η πιο επαναστατική πολιτική πράξη σ’ αυτό τον τόπο είναι η υπεράσπιση της δουλειάς, της δημιουργίας, της πολιτικής συμμετοχής και της δημοκρατικής νομιμότητας.
18°
