Ήμουν νέος και δεν ήξερα

Kάθε φορά που διαβάζω/ ακούω γενικεύσεις του τύπου «Ο δημόσιος τομέας είναι…» / «Ο ιδιωτικός τομέας είναι…» εξανίσταμαι. Φταίνε οι προσωπικές μου εμπειρίες και από τους 2 χώρους που μου απαγορεύουν να τις χρησιμοποιώ.

Μια φορά κι ένα καιρό ήμουν στο δημόσιο

Μπήκα στην αυτοδιοίκηση, πριν από 22 χρόνια από τη «διπλανή πόρτα» - δεν έγινε κανενός είδους προκήρυξη θέσης, μπορεί και για τη θέση αυτή να μην υπήρχε λόγος. Μέσα μου όμως, ήξερα, πως «μπήκα» λόγω γνωριμίας, και δεν με παρηγορούσε το γεγονός πως δεν το ζήτησα, αλλά μου ζητήθηκε ν’ αναλάβω το πρόγραμμα ταινιών ενός Δημοτικού Κινηματοθέατρου. Η εμπειρία ήταν καλή, με ελάχιστα προβλήματα. Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν –και μετά την κερδοφορία του Κινηματοθεάτρου-, μου ανατέθηκε άλλη μια «δημοτική επιχείρηση». Εκεί, υπό την επίβλεψή μου είχα 10 υπαλλήλους (με δίκαιη πολυκομματική σύνθεση!). Δεν μπορώ να πω πως και οι 10 ήταν υπέροχοι: 3 εξ αυτών θα ήθελες να τους έχεις στη δικιά σου δουλειά. 5 ήταν καλοί διεκπεραιωτές. Οι 2 όμως φαίνεται πως είχαν κάνει τρόπο ζωής το εγχειρίδιο «Δικαίωμα στην τεμπελιά». Λούφαραν (ή προσπαθούσαν) και κάθε δουλειά την έκαναν αγκομαχώντας. Προσπάθησα να τους συνετίσω με κάθε τρόπο - ήμουν νέος και δεν ήξερα. Τους «τιμωρούσα» δίνοντας τις καλύτερες βάρδιες στους άλλους. Απίστευτη γκρίνια! Για να μην μακρηγορώ κι επειδή ένιωθα προσωπικά πως τελμάτωνα και δεν μπορούσα να ήμουν όσο δημιουργικός ήθελα, ενώ δεν άντεχα άλλο να προσπαθώ να πείσω ανθρώπους να δουλέψουν, παραιτήθηκα (οι κακοπροαίρετοι μην τρέξουν να σκεφτούν πως το έκανα γιατί άλλαξε η δημοτική αρχή. Αυτή παρέμεινε για χρόνια μετά). Φεύγοντας μου ζητήθηκε μια έκθεση. Σ’ αυτήν έγραψα τους λόγους για τους οποίους οι 2 έπρεπε να απολυθούν – ήμουν νέος και δεν ήξερα. Αποτέλεσμα; Όχι μόνο δεν άνοιξε ρουθούνι, αλλά και οι 10 ανεξαιρέτως, διορίσθηκαν σε παγιωμένες θέσεις της αυτοδιοίκησης.

Μια φορά κι έναν καιρό ξεκίνησα στον ιδιωτικό τομέα

Θυμάμαι, πως φεύγοντας από το «δημόσιο» είχα πει το «αμίμητο»: «προτιμώ να δουλεύω για κάποιον που ρισκάρει τα λεφτά του», πιστεύοντας πως γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο δεν θα συναντούσα άλλες παθογένειες – ήμουν ακόμα νέος, δεν ήξερα. Η πρώτη μου δουλειά ως δημοσιογράφος ήταν με εξωτερική συνεργασία. Όλα ΟΚ. Η δεύτερη ως έμμισθου υπαλλήλου. Αποδείχτηκε χειρότερα και από το δημόσιο. Αυτή τη φορά δεν έφταιγαν οι υπάλληλοι, αλλά ο ίδιος ο εκδότης. Η χαρά της σπατάλης. Τότε, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, ήταν πολύ στη μόδα η φράση «ξεπλένει χρήματα». Την πιπιλούσαμε σαν καραμέλα και ήμασταν χαρούμενοι που (μπορεί) αυτό να συμβαίνει και σ’ εμάς, γι’ αυτό και δεν κλείναμε! Ήμασταν νέοι και δεν ξέραμε! Όταν παραιτήθηκα έχασα δεδουλευμένα της τάξης των €9.000. Συνάδελφοι που έμειναν πίσω έχασαν πολύ περισσότερα. Ο «προτιμώ να δουλεύω για κάποιον που ρισκάρει τα λεφτά του» άλλαξε την επωνυμία της εταιρείας 3 φορές. Χρωστάει σε όλη την αγορά (επιπέδου δις) και φυσικά κυκλοφορεί ελεύθερος. Κάτι τόσο κραυγαλέο δεν το συνάντησα ξανά. Όμως δεν ήταν λίγες οι φορές που στο μεταξύ παρελθόν, μετάνιωσα πάλι για εκείνη τη φράση. Που ένιωθα πως η λογική διαχείρισης της ιδιωτικής περιουσίας έμοιαζε πολύ με τη λογική διαχείρισης της δημόσιας.

Τώρα που μεγάλωσα έχω συμπληρώσει στη φράση «…που ρισκάρει τα λεφτά του» το «για την επιχείρησή του». Και σ’ αυτόν πιστεύω, όπως και σε εκείνους τους 3 υπαλλήλους, ή μάλλον στους δύο από τους τρεις. Έμαθα πώς συνεχίζουν να δουλεύουν με την ίδια διάθεση, ενώ ο 3ος άρχισε να κάνει… νερά.

Με τέτοιες διαφορές κι ένα σύστημα που δείχνει να καίει ξερά και χλωρά μαζί είναι να νιώθεις απελπισία, ιδιαίτερα όταν ξέρεις πως οι γενικεύσεις βολεύουν είτε τα λαμόγια είτε τους τεμπέληδες.