Χαρά Κεφαλίδου: Άλλα λέμε κι άλλα κάνουμε

Βουλευτής «Νέας Γενιάς» είναι η Χαρά Κεφαλίδου (x.kefalidou@parliament.gr). Εκλέχτηκε για πρώτη φορά με το ΠΑΣΟΚ στις 4 Οκτωβρίου του 2009. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, απόφοιτος της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, με μεταπτυχιακά στο London School of Economics, αιφνιδιάζει ευχάριστα με τις απόψεις και τις πρωτοβουλίες της, δεχόμενη γι’ αυτό πυρά από τους «παλιούς»…

Η χώρα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού – αν δεν πέφτει κιόλας. Πολλοί –ας μη γελιόμαστε, και μέσα στην ίδια την κυβέρνηση– θεωρούν ότι η συνταγή του Μνημονίου ήταν εξαρχής αποτυχημένη. Εσείς όμως, ως βουλευτής, την ψηφίσατε. Τελικά το Μνημόνιο είναι η πηγή της κακοδαιμονίας της χώρας;   

Μάλλον το ανάποδο ισχύει: η κακοδαιμονία έφερε το Mνημόνιο! Η συνταγή του Mνημονίου ήταν η μόνη συνταγή για να μην πτωχεύσει η χώρα. Ήταν λύση ανάγκης σε έκτακτη στιγμή. Αν δε θέλουμε στο μέλλον δανειακές συμβάσεις τύπου Μνημονίου, δεν έχουμε παρά να κρατούμε τα δημόσια οικονομικά μας νοικοκυρεμένα. Όποιος εκτιμάει την ανεξαρτησία του, πρέπει να αυτοπειθαρχείται. Ναι, το Μνημόνιο προκάλεσε ύφεση και πτώση του βιοτικού επιπέδου που συντηρούσαμε με δανεικά. Πηγή της κακοδαιμονίας, όμως, είναι η αφροσύνη του να δανείζεσαι για να συντηρείς ένα τεράστιο, σπάταλο, πελατειακό κράτος.      

Η κυβέρνηση δείχνει να έχει εύκολη την επιβολή φόρων –όχι των αναγκαίων αλλά των «καπέλων»–, την ίδια στιγμή όμως δείχνει απίστευτα αδρανής στην εφαρμογή διαρθρωτικών μέτρων. Αποκρατικοποιήσεις μηδέν, συγχωνεύσεις φορέων στα χαρτιά, μείωση του δημόσιου τομέα ελάχιστα, άνοιγμα επαγγελμάτων γεμάτο με αστερίσκους. Γιατί το «καράβι» γέρνει μονόμπαντα;   

Το καράβι γέρνει επειδή αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα, τους εταίρους μας, αλλά κι ο ένας τον άλλο με μια αδιέξοδη κουτοπονηριά: άλλα λέμε, άλλα εννοούμε κι άλλα κάνουμε. Όταν λέμε διαρθρωτικά μέτρα, τι άλλο θα έπρεπε να εννοούμε παρά ξερίζωμα παλιών νοοτροπιών, ξεβόλεμα σε μεγάλη κλίμακα και συστράτευση σε μια νέα πορεία με τελείως διαφορετική ρότα; Η κυβέρνηση δεν είναι κανένα μονολιθικό μπλοκ που σκέφτεται και ενεργεί σαν ένας άνθρωπος. Υπάρχουν φωνές, τάσεις και ροπές, που δεν έχει καταστεί δυνατό να εναρμονιστούν. Άλλοι σκέφτονται την εικόνα τους, άλλοι τις επόμενες εκλογές, άλλοι τους βολεμένους που εκπροσωπούν. Υπάρχουν όμως και κάποιοι που σκέφτονται τη χώρα, την αξιοπρέπειά της, τους συμπολίτες μας που δοκιμάζονται σκληρά, τα παιδιά μας, το μέλλον μας. Η σύγκρουση των δύο «σχολών» είναι αναπόφευκτη.

Έχετε πει αλήθειες, και πρόσφατα μάλιστα. Διαβάζω σε άρθρο σας για την 3η Σεπτεμβρίου, επέτειο ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ: «Παραλάβαμε ένα πελατειακό κράτος και το διαιωνίσαμε. Δημιουργήσαμε και ενισχύσαμε σημαντικούς θεσμούς (π.χ. ΕΣΥ, συνεταιρισμούς), οι οποίοι όμως αλώθηκαν από την κομματικοποίηση, την κακοδιαχείριση και τη διαφθορά. Διογκώσαμε το κράτος και δανειστήκαμε για να το συντηρήσουμε. Κομματικοποιήσαμε τη διοίκηση, πιστεύοντας αφελώς ότι θα την αλλάζαμε εκ των έσω». Επιμένετε σε αυτές τις εκτιμήσεις σας και τι πήγε στραβά για να δημιουργηθεί αυτό το τερατούργημα;   

Ναι, επιμένω. Και πρέπει να καταλάβετε ότι άλλο θέμα είναι το πόσο με πονούν όλα αυτά και άλλο η ηθική υποχρέωσή μου να αναγνωρίζω το προφανές. Δεν μπορούμε εσαεί να τα χώνουμε όλα κάτω από το χαλί. Αυτό που πήγε στραβά ήταν, πιστεύω, ότι ένα εγχείρημα που θα μπορούσε να χτίσει μια αξιοζήλευτη νέα Ελλάδα, απέτυχε να απελευθερωθεί από τα ιστορικά βαρίδια που κουβαλάει η χώρα: την αναξιοκρατία, τον κρατισμό, τη διχόνοια. Μας διέφθειραν και οι τεράστιες επιδοτήσεις της ΕΕ. Ο ποικιλοτρόπως στερημένος Έλληνας της μεταπολίτευσης προτίμησε τον εύκολο δρόμο. Αναβίωσαν παλιά αντανακλαστικά που θέλουν τον Έλληνα να θεωρεί το κράτος αντικείμενο λεηλασίας. Φταίμε όλοι, και πρώτοι εμείς που δεν κατευθύναμε την κοινωνία με σοφία, που επιτρέψαμε αυτό τον απίστευτο εκτροχιασμό.     

Αν ήσασταν σε θέση κυβερνητικής ευθύνης, θα προχωρούσατε σήμερα σε απολύσεις στο Δημόσιο ώστε να μειωθούν οι δαπάνες; Με άλλα λόγια: Γιατί η απόλυση ενός δημοσίου υπαλλήλου εξακολουθεί να είναι ταμπού, ενώ η απόλυση ενός ιδιωτικού υπαλλήλου θεωρείται περίπου αυτονόητη; Πόσο... σοσιαλιστική είναι αυτή η αντίληψη;   

Δεν υπάρχουν σοσιαλιστικοί, καπιταλιστικοί ή άλλοι τρόποι για να κάνεις το ένα δέκα. Δεν μπορούμε να ζητούμε από την κυβέρνηση να επαναλάβει το θαύμα της Κανά. Εδώ ακόμη και το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ, λυσσαλέοι πολέμιοι των απολύσεων όταν πρόκειται για άλλους, αναγκάστηκαν να απολύσουν κάποιους προκειμένου να μην κλείσουν τις επιχειρήσεις τους και αναγκαστούν να τους απολύσουν όλους! Το σημαντικότερο όμως είναι το άλλο που είπατε: πώς θα αντικρίσουμε τους χιλιάδες απολυμένους του ιδιωτικού τομέα, όταν βουλιάζει η χώρα στα χρέη για να μην απολυθεί κανείς από το δημόσιο; Αυτό όχι σοσιαλιστικό δεν είναι, είναι αισχρό και απάνθρωπο. Το δημόσιο πρέπει να μειωθεί και θα μειωθεί. Όχι γιατί το απαιτούν οι δανειστές, αλλά γιατί εμείς οι ίδιοι ξέρουμε ότι το ένα τρίτο του κρατικού προσωπικού πλεονάζει. Το κράτος διογκώθηκε χάρη στα ρουσφέτια ανθρώπων του δικού μου συναφιού, πολιτικών! Είναι ώρα το κράτος να αποκτήσει το φυσιολογικό του μέγεθος για μια χώρα σαν τη δική μας. Κάθε άλλο παρά μας τιμά, αλλά φαίνεται ότι έπρεπε να χρεοκοπήσουμε για να το καταλάβουμε...     

Τι θα λέτε στις επόμενες εκλογές σε πολίτες που θα θέλουν να σας ψηφίσουν και σε αντάλλαγμα θα ζητήσουν ένα διορισμό για το παιδί τους;   

Ό,τι έλεγα και στις προηγούμενες: αυτού του είδους τα ανταλλάγματα τελείωσαν. Το κράτος δεν είναι ούτε δικό μου, ούτε δικό τους τσιφλίκι. Ευτυχώς ο κόσμος το καταλαβαίνει όλο και περισσότερο.      

Είπατε και κάτι άλλο, πως «συχνά ταυτίσαμε το δημόσιο συμφέρον με τον κρατικό γιγαντισμό και το συμφέρον των συνδικάτων». Και φτάσαμε σήμερα ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ κ. Φωτόπουλος να δίνει εντολές εξουσίας και αμφισβήτησης των νόμων. Αλήθεια, πώς θα τελειώσουμε διά παντός με τέτοιες συμπεριφορές;   

Τελειώνουμε ήδη… Παλιότερα, τα κόλπα αυτά έπιαναν, απέφεραν νίκες και κέρδη. Οι δαφνοστεφείς συνδικαλιστές τελείωναν την καριέρα τους σε περίοπτες κρατικές θέσεις, συχνά και στη Βουλή, κι οι άλλοι βόλευαν τα παιδιά τους στις υδροκέφαλες ΔΕΚΟ. Όλοι ευχαριστημένοι. Ζούμε το λυκόφως αυτών των αντικοινωνικών πρακτικών. Οι συμπεριφορές αυτές είναι περσινά ξινά σταφύλια, είναι απερχόμενες. Ούτε η νοημοσύνη μας, ούτε –κυρίως– η τσέπη μας, αντέχουν άλλο. Η κρίση τα αλλάζει όλα. Χρειαζόμαστε υπεύθυνους ανθρώπους παντού – και στο συνδικαλισμό.     

Προ μηνών εσείς και ο συνάδελφός σας της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης επιστρέψατε το βουλευτικό σας αυτοκίνητο και αποφασίσατε να καταθέτετε στο λογαριασμό αλληλεγγύης του Κοινοβουλίου τα χρήματα από τις συμμετοχές σας στις επιτροπές. Πολλοί συνάδελφοί σας διαφώνησαν ανοιχτά, άλλοι σας κατηγόρησαν ότι το κάνατε για επικοινωνιακούς όρους ή εκ του ασφαλούς. Μήπως τελικά έχουν δίκιο οι επικριτές σας;   

Για καλή μου τύχη είχα τοποθετηθεί δημόσια πάνω στα ζητήματα αυτά σε ανύποπτο χρόνο, με άρθρο μου στην «Καθημερινή», τον περασμένο Ιανουάριο. Τότε διάφοροι «παλιοί» μού έκαναν συστάσεις ως «νέα βουλευτή» ότι «δεν πρέπει να παρασύρομαι από το λαϊκισμό των ΜΜΕ» κ.λπ. Δεν κατάλαβαν ότι δεν το έκανα για επικοινωνιακούς λόγους. Το έκανα επειδή η αξιοπρέπειά μου δεν μου επιτρέπει να επιμένω ότι βρέχει, όταν δεν βρέχει. Το έκανα επειδή δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Το έκανα για να το κάνουν κι άλλοι. Δεν φώναξα τα κανάλια. Δεν υπαινίχθηκα ότι είμαι καλύτερη από όποιον δεν το έκανε. Εξάλλου, ούτε κι εγώ το είχα τολμήσει, μέχρι που συνειδητοποίησα ότι κάποιος πρέπει να κάνει την αρχή. Ούτε εκ του ασφαλούς το έκανα. Δεν είμαι πλούσια, δεν προέρχομαι από ευκατάστατη οικογένεια, δεν οδηγώ και δεν δίνω καμιά σημασία στα status symbols. Θεωρώ ότι η συμμετοχή μου σε επιτροπές είναι υποχρέωσή μου, όχι υπερεργασία για την οποία θα πρέπει να πληρώνομαι επιπλέον.      

Είναι φανερό ότι το πολιτικό σύστημα στη χώρα μας δεν «τραβάει». Χρειάζεται δραστικές αλλαγές, ώστε να ανακτήσει μέρος έστω της εμπιστοσύνης των πολιτών. Τι πρέπει, λοιπόν, να αλλάξει; Και ειδικότερα: Τι θα πρέπει να αλλάξει στα κόμματα; Ακόμα πιο ειδικά: Το ΠΑΣΟΚ είναι δυνατόν να συνεχίσει να υπάρχει με τη σημερινή του ταυτότητα;   

Η κρίση φέρνει ραγδαίες εξελίξεις μέσα σε όλα τα κόμματα. Οι παλιές ταυτότητες έχουν ξεφτίσει. Τα νέα δεδομένα φέρνουν με έμφαση στο προσκήνιο την ανάγκη νέου πολιτικού λόγου. Τα κόμματα πρέπει να κάνουν κάτι πολύ απλό και συγχρόνως εξαιρετικά επώδυνο, για να αποκαταστήσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με την κοινωνία: να αυτοπεριοριστούν. Να ασχοληθούν με την επεξεργασία πολιτικών αντί να λειτουργούν ως μεσάζοντες με το κράτος και τους θεσμούς. Χαίρομαι που βλέπω ψήγματα νέου πολιτικού λόγου στο ΠΑΣΟΚ και εύχομαι οι πολίτες να τον αγκαλιάσουν.    

Είπατε πρόσφατα κάτι που ξάφνιασε: «Ο κεντροαριστερός κυβερνήτης δεν είναι πρώτα ιδεολόγος και μετά κυβερνήτης, αλλά το αντίθετο. Διαχειρίζεται τα προβλήματα όπως αυτά παρουσιάζονται, όχι όπως θα τα ήθελε». Πολλοί στο ΠΑΣΟΚ εξεγείρονται από τέτοιες «απολιτίκ» τοποθετήσεις.Εσείς επιμένετε;   

«Απολιτίκ»; Όχι βέβαια. Όταν κυβερνάς είσαι υποχρεωμένος να διεκπεραιώνεις λειτουργίες (π.χ. προστασία της ασφάλειας των πολιτών, υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος κ.λπ.) και να παίρνεις σκληρές ενίοτε αποφάσεις, ανεξάρτητα από την ιδεολογία σου. Όπως στα σπίτια μας, έτσι και στην πολιτική, δεν επιλέγουμε τα προβλήματά μας. Ο κυβερνήτης πρέπει να κρίνει τι είναι προς το συμφέρον της χώρας, και να μην επιτρέπει στην ιδεολογία να μετατρέπεται σε ιδεοληψία. Μπορεί να απεχθάνομαι τον κυρίαρχο ρόλο των οίκων αξιολόγησης στις χρηματαγορές, αλλά πρέπει να ζήσω μ’ αυτό. Η αίσθηση της πραγματικότητας είναι από τα σημαντικότερα γνωρίσματα του κυβερνήτη. Η ιδεολογία βοηθά όταν λειτουργεί σαν πυξίδα, αλλά βλάπτει όταν οι επιθυμίες που υπαγορεύει υποκαθιστούν την πραγματικότητα. Δεν λέω τίποτα πρωτότυπο. Διαβάστε τον Θουκυδίδη και τον Μακιαβέλι.