Η κατάρα του Ιουλίου

Μέσα από μία έκρηξη ξετυλίγεται σε μικρογραφία όλη η πλοκή του Μεσανατολικού. Μέσα από μία «Πλατεία» αναδεικνύεται όλο το πλέγμα της παθογένειας μιας κοινωνίας σε απόγνωση. Μέσα από ένα χρέος καταδεικνύεται σε όλη της το μεγαλείο η αδιέξοδη αρχιτεκτονική μιας Ευρώπης η οποία σκέφτεται ως τραπεζίτης και όχι ως κοινωνία πολιτών.

Ιστορία 1η: Ένα φορτηγό ξηρού φορτίου ρωσικών συμφερόντων αλλά με σημαία Κύπρου αποπλέει από ένα λιμάνι της Περσίας με προορισμό την Ανατολική Μεσόγειο. Το όνομα του πλοίου «Monchegorsk», το δε φορτίο του αποτελείται από διάφορους τύπους πολεμικού υλικού. Στο Σουέζ πραγματοποιείται ο πρώτος έλεγχος. Οι αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας αναλαμβάνουν δράση. Το φορτίο θα παραδινόταν σε λιμάνι της Συρίας. Το αμερικανικό ναυτικό οδηγεί το πλοίο σε κυπριακά χωρικά ύδατα. Η Αμερικανική Πρεσβεία στη Λευκωσία αναλαμβάνει τα περαιτέρω. Η Κυπριακή Δημοκρατία αναγκάζει το πλοίο να «δέσει» στη Λεμεσό. Το φορτίο μεταφέρεται στην παρακείμενη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης». Το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου χαρακτηρίζει το ζήτημα «πολιτικό». Στόχος να μη θιγούν οι σχέσεις Λευκωσίας - Δαμασκού. Το Ισραήλ κάνει τα στραβά μάτια διότι στην ατζέντα του κυριαρχεί η υπόθεση της άντλησης του κοιτάσματος φυσικού αερίου Leviathan, ανατολικά της Κύπρου, ομού μετά της συνιδιοκτήτριας του κοιτάσματος που είναι η Κυπριακή Δημοκρατία. Γάλλοι, Αμερικανοί και Βρετανοί προσφέρονται να διαχειριστούν το φορτίο και να το καταστρέψουν. Η Λευκωσία απορρίπτει τις εισηγήσεις, διότι δεν επιθυμεί διατάραξη των σχέσεων με τη Συρία. Το ζήτημα παραμένει «πολιτικό». Περνούν τα χρόνια και εκκρεμεί η επίσημη επίσκεψη του προέδρου Δημήτρη Χριστόφια στη Δαμασκό. Το φορτίο σαπίζει μέσα στα κοντέινερ. Πριν από 15 ημέρες η Λευκωσία επαναλαμβάνει πως το ζήτημα του φορτίου είναι «πολιτικό». Η έκρηξη προκαλεί οδυνηρές αλυσιδωτές αντιδράσεις. Η οικονομία της Κύπρου πλήττεται καίρια. Η κυβέρνηση Χριστόφια, σε δύσκολες ώρες, αποσταθεροποιείται. Το νησί θρηνεί. Η υφήλιος όλη ανακαλύπτει, για άλλη μία φορά, πως η ανοησία είναι αήττητη. Το ζήτημα του φορτίου αναβαθμίζεται πλέον σε γνήσια πολιτικό. Η Κύπρος ψάχνει για ηλεκτρικό ρεύμα και πόσιμο νερό. Η Δαμασκός και οι Χεζμπολάχ απώλεσαν το φορτίο. Οι Ρώσοι έβγαλαν τα λεφτά τους. Το Ισραήλ συνομιλεί για το κοίτασμα φυσικού αερίου.

Ιστορία 2η: Οι μίνι καύσωνες του Ιουλίου ενέσκηψαν στο κλεινόν άστυ. Οι μόνιμοι αγανακτισμένοι της Πλατείας άρχισαν να αραιώνουν. Η συσπείρωση είναι εξαιρετικά χαλαρή. Οι σκηνές στα παρτέρια ωστόσο εξακολουθούν να παραμένουν, όπως και τα πανό. Ένας χλωμός καλόγερος πουλά θυμιατά και κεριά δίπλα από τα σκαλάκια. Ένας γραφικός, κατά άλλους ύποπτος, παπάς λειτουργεί στην ύπαιθρο και τα βράδια τελεί ολονυκτίες. Μόνιμοι και... ξεχασμένοι επαναστάτες λιάζονται στο Σύνταγμα ανάμεσα από οσμές κάτουρου και σκουπιδιών αλλά το βραδάκι και τσίκνας λόγω των πλανοδίων σουβλατζήδων. Κατά τη γνώμη τους το έργο που επιτελούν είναι από θεάρεστο έως και επαναστατικό. Για κάποιους συγκεκριμένους είναι και έργο εθνικής διάστασης. Ο Γιώργος Καμίνης επιθυμεί την αποκατάσταση του περιβάλλοντος της Πλατείας. Οι μόνιμοι αγανακτισμένοι, άστεγοι και περιφερόμενοι, μερικές δεκάδες όλοι κι όλοι, αντιδρούν. Οι επισκέπτες απορούν με το «τσιγκαναριό». Οι έμποροι στενάζουν και οι πλανόδιοι χαμογελούν λόγω τζίρου. Οι «Σπίθες» του Μίκη Θεοδωράκη βρίσκονται σε εμφύλια σύρραξη με τον Γιώργο Καραμπελιά, την εθνικοπατριωτική διάσταση του κινήματος, που αποχωρεί βρίζοντας. Με τον οικονομολόγο Καζάκη και τον Στέφανο Ληναίο, το σκηνοθέτη των λαϊκών δικαστηρίων, τον πάλαι ποτέ ομού μετά του κυρίου Καζάκου, αποχώρησαν και αυτοί. Ο Μίκης έμεινε απελπιστικά μόνος του με τις «Σπίθες» του. Κάποιοι του ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν να ασχολούνται με την Πλατεία. Οι αντιεξουσιαστές προτίμησαν τα ξερονήσια του Αιγαίου. Οι ακροδεξιοί βρήκαν νέο παιχνίδι. Οι χουλιγκάνοι περιμένουν το φθινόπωρο και τις εντολές των οργανωμένων Συνδέσμων. Το «κίνημα» ψυχορραγεί λόγω θέρους, κούρασης και έλλειψης εφεδρειών. Η «Επανάσταση» και η «Εθνική Παλιγγενεσία» δεν ήταν στο ιστορικό τους ραντεβού. Ο Καμίνης ξαναπερνά με μάρμαρα τα δάπεδα της Πλατείας. Το ΚΚΕ «καθάρισε» την κατάσταση, καταδικάζοντας τους Αγανακτισμένους και τους προπηλακισμούς πολιτικών. Η Παπαρήγα, ως τρίτο και αποτελεσματικό δεκανίκι του πολιτικού συστήματος, σοφά ενεργώντας, πήρε θέση αναγκάζοντας τον Τσίπρα (τι πλάκα, Θεέ μου) να ανακρούσει πρύμναν από το Βερολίνο με το φοβερής σύλληψης σύνθημα «αγανάκτηση αλλά με... προσοχή». Ο Περισσός παρενέβη καταλυτικά. Όπως κάθε φορά που κινδυνεύουν οι ισορροπίες. Στον «Ριζοσπάστη» ξέρουν καλά το παιγνίδι.

Ιστορία 3η: με πρόσωπα χλωμά αλλά ανέκφραστα, καμιά εικοσαριά γραβατωμένοι παρακολουθούν live τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές από το ηλεκτρονικό ταμπλό. Η Ιταλία δέχεται μία άνευ προηγουμένου επίθεση από τα κέντρα κερδοσκοπίας. Πανικός. Στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργεύων κ. Βενιζέλος πασχίζει να κερδίσει χρόνο. Οι συνομιλητές του τον κοιτούν βλοσυρά. Το ζήτημα ξεπερνά την ελληνική υπόθεση. Η Ευρώπη ανακαλύπτει τη χαώδη μαύρη τρύπα στην ίδια την αρχιτεκτονική της. Το κόστος είναι τεράστιο. Οι προοπτικές ισχνές. Τα λόγια τα μεγάλα στέρεψαν σε Βερολίνο, Φρανκφούρτη και Παρίσι. Η Ευρώπη πτωχεύει κάθε ημέρα που περνά. Πριν από χρόνια ασπάστηκε το μονεταρισμό αλλά δεν τον χώνεψε καλά. Παρά τη φαρμακευτική αγωγή, συνέχισε να μιμείται σαν κακομαθημένο παιδί τα καμώματα των Αμερικανών. Κάποιοι σφουγγοκωλάριοι του Βορρά πίστεψαν πως η Ευρώπη θα μπορούσε να είναι «καλύτερος καπιταλιστής» από τους σοφούς του Σικάγο. 15 χρόνια μετά, η Ευρώπη ανακαλύπτει πως διαθέτει έναν προβληματικό καπιταλισμό, κακούς διαχειριστές, κανένα πολιτικό εργαλείο, έλλειμμα κοινωνικής ανοχής, ανυπέρβλητα προβλήματα υπέρβασης του νηπιακού συνδρόμου της. Της κρίσης χρέους της.

Ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης σιγά αλλά σταθερά ανακαλύπτει πως έχει εισέλθει σε μια σπείρα η οποία οδηγεί σε ένα ασφυκτικό κέντρο. Χωρίς ανάσες αντιλαμβάνεται πως το τριπάκι « Όλα είναι οικονομία, κέρδος και αριθμοί» κοντράρει την ίδια την υπόσταση της ευρωπαϊκής παράδοσης. Η κρίση δεν αφορά μία γωνιά της ευρωπαϊκής γης και μόνο. Η Ελλάδα είναι η μύτη του κακοφορμισμένου σπυριού. Τίποτε περισσότερο. Η αρρώστια έχει προσβάλει για τα καλά το κορμί της Ένωσης. Η πολιτική εγκατέλειψε τα εγκόσμια και ανέλαβαν οι τραπεζίτες. Διοικούν οι μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες. Το ρυθμό στη γαλέρα δίνουν οι οίκοι αξιολόγησης σε σχέση συνενοχής με τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η κοινωνία της μεταπολεμικής Ευρώπης είχε δει διαφορετικά τη δουλειά. Έκτισε το κράτος πρόνοιας, τη δημόσια υγεία και παιδεία. Στήριξε την εγκατάλειψη των αποικιών. Δούλεψε για την καλλιέργεια ιδεών και απόψεων. Έκανε επαναστάσεις και άλλαξε την ποιότητα των ανθρωπίνων σχέσεων. Τώρα, αυτό το σκληρό καλοκαίρι του 2011 ο Γάλλος –ή ο Γερμανός– αντιλαμβάνεται πως όλα αυτά κινδυνεύουν από τη σαθρή αρχιτεκτονική της δικής του Ευρώπης. Φοβάται και τρέμει λοιπόν. Αρχίζει να νιώθει ότι δεν μπορεί να είναι μόνο «homo economicus», αλλά έχει ξεχάσει να είναι σοφός. Θα ξαναζήσει λοιπόν τον ιστορικό του κύκλο για να επανέλθει στα ίσα του. Θα είναι οδυνηρό.   

n.georgiadis1@yahoo.com