Δυο άρθρα άλλων

Σήμερα είπα να πρωτοτυπήσω. Και αντί να γράψω ο ίδιος, δίνω το λόγο σε δύο άλλους: μια γνωστή (και καλή) δημοσιογράφο κι έναν άγνωστο φιλόλογο, αναγνώστη της εφημερίδας μας και φίλο. Η πρώτη συγκρίνει Πορτογαλία με Ελλάδα, ο δεύτερος τονίζει ότι πρέπει να γίνεται συζήτηση ουσίας και όχι επιθέσεις ad hominem. Κοινό σημείο και των δύο, η ανοιχτομυαλιά και η άρνηση να συνταχτούνε με το ρεύμα του τρέχοντος λαϊκισμού. Δηλαδή (όπως απαιτούσε ο Γουλιέλμος από τον Άντζο στο «΄Ονομα του Ρόδου») «σκέφτονται με το μυαλό τους».

1. Γράφει η κ. Τέτα Παπαδοπούλου στην «Ελευθεροτυπία»

ΟΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΟΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ

Δεν ήταν ατύχημα. Κάναμε τα πάντα εδώ και δεκαετίες για να φθάσουμε στο σημερινό χάλι. Το σπίτι στη νοτιοανατολική άκρη της Ευρώπης κινδυνεύει να καεί. Το σπίτι μας. Οι φλόγες το έχουν περικυκλώσει. Πολλοί στοιχηματίζουν ότι η φωτιά θα το μετατρέψει σε αποκαΐδια. Και εμείς μοιραίοι χαχανίζουμε, μήνες τώρα, εάν πρέπει να έρθει ή όχι η Πυροσβεστική...

Βρισκόμαστε στο μη περαιτέρω. Ολα κρέμονται από μία κλωστή.

Μόνον άνθρωποι ανήλικοι, άνθρωποι εκτός τόπου και χρόνου, άνθρωποι ασυνείδητοι (υπάρχει και αυτή η κατηγορία) δεν το καταλαβαίνουν. Το ερώτημα είναι τόσο απλό όσο και δραματικό. Θέλουμε να επιστρέψει η Ελλάδα στη δεκαετία του '60 ή και του '50; Διότι αυτό θα συμβεί, μαζί και με πολλά άλλα, εάν χρεοκοπήσουμε. Θέλουμε, λοιπόν, να χρεοκοπήσουμε ή να σωθούμε;

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Και η δική τους χώρα -χώρα του ευρωπαϊκού Νότου, όπως και η ημετέρα- αντιμετωπίζει επίσης μεγάλο πρόβλημα. Πλην όμως οι Πορτογάλοι το αναγνωρίζουν το πρόβλημά τους. Δεν κάνουν τη στρουθοκάμηλο. Δεν κάνουν κουτοπονηριές. Ούτε παίζουν τις κουμπάρες. Ούτε κλαίγονται. Ούτε τα ρίχνουν στους άλλους.

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Ανθρωποι κανονικοί. Κοινωνία με τα μυαλά στο κεφάλι και όχι στα πόδια. Πολιτική τάξη που, στο συντριπτικό ποσοστό της, αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα την κρίση.

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Συνεργάζονται και μεταξύ τους στο εσωτερικό και με τους Ευρωπαίους εταίρους (78 δισ. ευρώ το πακέτο βοήθειας στην Πορτογαλία από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο). Συναινούν στα αυστηρά μέτρα λιτότητας. Εκαναν κυβέρνηση συνασπισμού. Συμπεριφέρονται, ιδίως αυτό, ως σοβαρή και αξιόπιστη χώρα.

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Ο Πέντρο Πάσος Κοέλιο, ο νέος πρωθυπουργός -δεν έχει σημασία εάν είναι Κεντροδεξιός ή Κεντροαριστερός-, μίλησε με τη γλώσσα της ευθύτητας και της αξιοπρέπειας. Εστειλε ξεκάθαρο μήνυμα στις Βρυξέλλες. Τα είπε όλα με τρεις φράσεις. Τις παραθέτω: «Οχι μόνον θα τηρήσουμε τις υποχρεώσεις προς τους δανειστές μας, αλλά θα τις υπερκαλύψουμε. Η χώρα μου θα κάνει την έκπληξη και τη διαφορά. Η Πορτογαλία δεν πρόκειται να γίνει βάρος στην Ευρώπη».

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Μεγάλη κουβέντα αυτό το τελευταίο, ότι δηλαδή «η Πορτογαλία δεν πρόκειται να γίνει βάρος στην Ευρώπη». Δείχνει πως η χώρα έχει συναίσθηση ότι ανήκει σε ένα ευρύτερο σύνολο -στην Ευρωζώνη-, ένα σύνολο που τη βοηθά να ξεπεράσει την κρίση και το οποίο η Πορτογαλία δεν θέλει να επιβαρύνει περαιτέρω.

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Δεν βγήκαν στις πλατείες να φωνάζουν «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω». Δεν λένε «δεν χρωστάμε». Δεν ζητάνε «χαρίστε μας τα χρέη». Δεν μουντζώνουν τη Βουλή τους. Δεν αποκαλούν «χούντα» το δημοκρατικό τους πολίτευμα ούτε θέλουν «να το κηδέψουν σε τούτη την πλατεία», όπως διατείνονται οι Αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα.

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Και αναρωτιέμαι. Εκεί τα πολιτικά κόμματα ομονοούν μπροστά στην κρίση, ενώ στη γαλανή μας χώρα αλληλοσπαράσσονται; Γιατί; Οι Πορτογάλοι είναι κουτοί; Και εμείς είμαστε οι έξυπνοι;

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Η δική τους εθνική ενότητα μπροστά στην κρίση είναι δεδομένη και ακλόνητη. Η δική μας, όμως, δεν είναι. Απεναντίας. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις -στη Δεξιά και στην Αριστερά- που ουσιαστικά επενδύουν στη χρεοκοπία της χώρας. Οι μεν, διότι πιστεύουν ότι έτσι ανοίγει ο δρόμος για την εξουσία. Οι δε, διότι θεωρούν ότι με τη χρεοκοπία ανοίγει ο δρόμος για την επανάσταση.

Στην Ελλάδα δόθηκαν χρήματα (110 δισ. ευρώ) που δεν έχουν δοθεί ποτέ σε κανέναν άλλον. Πλην, όμως, αυτό που έπρεπε να γίνει δεν έγινε. Την πλήρωσαν οι συνταξιούχοι. Ομως το άθλιο κομματικο-συνδικαλιστικό κράτος, το τερατώδες Δημόσιο, η φοροδιαφυγή; Ολα αυτά καλά κρατούν. Τώρα, χρειαζόμαστε πολλά επιπλέον δισ. ευρώ για να μη γίνει το κραχ.

Ερχονται οι Τροϊκανοί στην Αθήνα και τους αντιμετωπίζουμε σαν να είναι ο Διάβολος με τα τρία κέρατα. Λες και δεν χρωστάμε εμείς, αλλά εκείνοι σε εμάς. Συμφωνούμε σε τρία πράγματα μαζί τους. Κάνουμε τα μισά. Ερχονται ξανά οι Τροϊκανοί. Πάλι τα ίδια εμείς. Αφερέγγυοι.

Η Ελλάδα με την απίστευτη στάση της όχι μόνο σκάβει ανέμελα τον λάκκο της, αλλά έχει θέσει σε κίνδυνο και την Ευρωζώνη. Μεγάλο το κατόρθωμά μας.

Ζηλεύω τους Πορτογάλους. Πήραν τα μέτρα. Τα εφαρμόζουν. Προχωρούν. Εμείς;

Εμείς έχουμε τώρα μια τελευταία ευκαιρία -εντελώς τελευταία- να αποφύγουμε τη χρεοκοπία. Θα είναι ψυχοβγάλτης, όπως στο ποδόσφαιρο τα πέναλτι στην παράταση. Αυτή όμως είναι πλέον η μόνη ευκαιρία που έχουμε. Και πρέπει να την κερδίσουμε.

ΥΓ. Ας υποθέσουμε ότι δεν υπήρχε Ευρωπαϊκή Ενωση, ότι δεν υπήρχε Ευρωζώνη, ότι δεν υπήρχε Μνημόνιο. Εμείς τι θα κάναμε; Θα συνεχίζαμε να ζούμε ωραία και καλά με το έλλειμμα περίπου στο 10%; Και ιδίως, με ποιους θα τα βάζαμε τότε;

2. Γράφει και ο κ. Παναγιώτης Πούτος σε μέιλ του:

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΩΝ

(ΑΔΩΝΙΣ ΚΑΙ ΔΑΚΕ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟΥ)

Μέσα σε δέκα σχεδόν μέρες απάντησαν στα επιχειρήματά του με προσωπικές επιθέσεις. Η ΔΑΚΕ ενοχλήθηκε από την κριτική του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος αποδοκίμασε την αφίσα της και απάντησε χαρακτηρίζοντάς τον "το πλουσιόπαιδο του μπαμπά". Ο Άδωνις Γεωργιάδης, λίγες μέρες νωρίτερα, ενοχλήθηκε από την πρόταση του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη να μειωθούν τα προνόμια των βουλευτών και απάντησε χαρακτηρίζοντάς τον "βαθύπλουτο γόνο" ο οποίος "ανήκει στην κατηγορία εκείνων που δεν εργάζονται ποτέ στη ζωή τους". Αυτά τα περιστατικά είναι ενδεικτικά του επιπέδου του πολιτικού διαλόγου σήμερα, ο οποίος κυριαρχείται από χαρακτηρισμούς και προσωπικές επιθέσεις, δηλαδή οτιδήποτε άλλο εκτός από ορθολογισμό και επιχειρήματα.

Θα έπρεπε λοιπόν οι "βαθύπλουτοι γόνοι" να μην πολιτεύονται και να μην έχουν γνώμη για τα κοινά; Τότε τι θέση θα είχε ο κ. Γεωργιάδης σε ένα τέτοιο κοινοβούλιο, όντας γιος εκδότη και κληρονόμος εκδοτικού οίκου; Ή μήπως θα έπρεπε να αποδεχθούμε ως "πολιτικό διάλογο" την έλλειψη ήθους και τις προσωπικές προσβολές και να απαξιώνουμε τα επιχειρήματα και τις προτάσεις των πολιτικών επειδή είναι γόνοι πολιτικών (Παπανδρέου, Καραμανλής, Βαρβιτσιώτης, Γενηματά κλπ), πλούσιοι (σχεδόν το σύνολο των πολιτικών), χοντροί (Πάγκαλος, Βενιζέλος κλπ.), άσχημοι (σχεδόν το σύνολο των πολιτικών);

Πολύ θα ήθελα να καταλάβω τι εννοεί ο κ. Γεωργιάδης όταν λέει ότι ο κ. Μητσοτάκης "ανήκει στην κατηγορία εκείνων που δεν εργάζονται ποτέ στη ζωή τους": απ' όσο μας επιτρέπει το βιογραφικό του να ξέρουμε, ο κ. Μητσοτάκης από την ολοκλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων μέχρι την έναρξη της πολιτικής του σταδιοδρομίας εργαζόταν. Αναρωτιέμαι τι να του καταλογίσω: ασυγχώρητη άγνοια ή -επίσης ασυγχώρητο- λαϊκισμό;

Πολύ θα ήθελα επίσης να καταλάβω τι εννοεί ο κ. Γεωργιάδης όταν αναφέρεται σε "βαθύπλουτους γόνους", αφού και ο ίδιος, ως γιος εκδότη και κληρονόμος ενός εκδοτικού οίκου μου φαίνεται πως ανήκει στους πλούσιους, χωρίς βιοποριστικό πρόβλημα πάντως, συμπολίτες μας.

Ακόμα περισσότερο, θα ήθελα να μας εξηγούσε τι επιχειρήματα έχει κατά των 7 προτάσεων που κατέθεσε ο κ. Μητσοτάκης. Θα ήθελα να πήγαινε σε κάποιον που ζει με 500 ευρώ το μήνα, σε κάποιον άνεργο οικογενειάρχη ή σε κάποιον οικογενειάρχη που πρέπει να πληρώνει ενοίκιο, έξοδα φροντιστηρίων ξένων γλωσσών και μέσης εκπαίδευσης για τα παιδιά του, σε κάποιον συνταξιούχο με σύνταξη 400 ευρώ, σε κάποιον ανασφάλιστο εργαζόμενο (ντελίβερι, καθαρίστριες κλπ), σε κάποιον εργαζόμενο που υποχρεώθηκε από τον εργοδότη του να βγάλει μπλοκάκι σα να ήταν ελεύθερος επαγγελματίας και να ανέπτυσσε τους λόγους για τους οποίους -εν μέσω κρίσης- οι βουλευτές πρέπει να είναι 300 και όχι 200, πρέπει να παίρνουν βουλευτική σύνταξη, πρέπει να παίρνουν επιδόματα για τη συμμετοχή σε επιτροπές τής βουλής και να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα παραπάνω προνόμια που ζήτησε ο κ. Κ. Μητσοτάκης να καταργηθούν.