To πρόστιμο στην Apple είναι καλά νέα για την Ε.Ε.

Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που έχει την υπογραφή της Επιτρόπου, υπεύθυνης για τον Ανταγωνισμό Μαργκρέτε Βεστάγκερ, η Apple –η εταιρία με τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία στον κόσμο- καλείται να επιστρέψει στο ιρλανδικό Δημόσιο ένα ποσό της τάξης των 13 δισ. ευρώ, που αναλογεί σε φόρους που έπρεπε να έχει καταβάλει η εταιρία στη διάρκεια της τελευταίας 25ετίας.

Το σκάνδαλο του Λουξεμβούργου

Μέχρι σήμερα, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί καταπολεμούσαν τη φοροδιαφυγή των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων κυρίως σε φραστικό επίπεδο. Μετά το λεγόμενο σκάνδαλο του Λουξεμβούργου αναπτύχθηκαν πρωτοβουλίες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ώστε να αρχίσουν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις να πληρώνουν τους φόρους τους εκεί που πραγματοποιούν τον κύκλο εργασιών και τα κέρδη τους και να σταματήσουν οι ειδικές ρυθμίσεις που τις απαλλάσσουν από τη φορολογία στο όνομα της προσέλκυσης επενδύσεων.

Το Λουξεμβούργο αναπτύχθηκε σαν φορολογικός παράδεισος κατά την περίοδο της πρωθυπουργίας του σημερινού προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Για να αντιμετωπιστούν ανάλογες υποθέσεις προωθήθηκαν διάφοροι νέοι κανονισμοί, όπως η υποχρέωση της δημοσίευσης των ειδικών συμφωνιών μεταξύ κυβερνήσεων και συγκεκριμένων επιχειρήσεων.

Ο ρόλος της Ιρλανδίας

Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η Ιρλανδία δεν θέλει να εισπράξει τα δισεκατομμύρια από την Apple και η κυβέρνησή της ετοιμάζεται να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μαζί με την αμερικανική πολυεθνική, για να προσβάλουν την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Ιρλανδία έχει ένα εξαιρετικά ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, εφόσον τα κέρδη των επιχειρήσεων φορολογούνται με συντελεστή 12%. Η κυβέρνησή της όμως προχώρησε πολύ πιο πέρα και έφτασε σε συμφωνία με τις μεγαλύτερες πολυεθνικές επιχειρήσεις να περνούν τα κέρδη που πραγματοποιούν εκτός ΗΠΑ σε θυγατρικές τους στην Ιρλανδία, οι οποίες κατά την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπήρχαν μόνο στα χαρτιά.

Η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Ιρλανδίας προτιμά να μην πάρει τα χρήματα από την Apple για να συνεχίσουν να επιλέγουν οι μεγαλύτερες αμερικανικές πολυεθνικές την Ιρλανδία σαν χώρα, φορολογική βάση, για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους στην Ε.Ε. 

Με τις μεθοδεύσεις αυτές η Apple κατάφερε να μειώσει τη φορολογία των κερδών της κάτω από το 1%, ενώ για συγκεκριμένες δραστηριότητες πέτυχε ρεκόρ καταβολής μειωμένων φόρων με ποσοστά της τάξης του 0,05% έως 0,005%. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η κ. Βεστάγκερ, «εάν η φορολογική μου δήλωση οδηγούσε σε φορολογία 0,05% έως 0.005% θα σκεφτόμουνα ότι έπρεπε να την κοιτάξω ξανά».

Ρήξη με τις ΗΠΑ

Η κ. Βεστάγκερ θεωρείται εξαιρετικά δυναμική προσωπικότητα, έχει μεγάλη κυβερνητική εμπειρία στη Δανία, απ’ όπου κατάγεται, και σύμφωνα με δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο το βιογραφικό της αποτέλεσε τη βάση για την επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά Μπόργκεν, που εξετάζει ζητήματα εξουσίας και μεγάλων συμφερόντων μέσα από την προσωπική ζωή μιας πρωταγωνίστριας της πολιτικής ζωής στη Δανία.

Είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινείται τόσο δυναμικά για να θέσει μία πανίσχυρη αμερικανική πολυεθνική προ των ευθυνών της, να επιβάλει φορολογική δικαιοσύνη σε μεγάλη κλίμακα και να περάσει το μήνυμα στους κυρίαρχους της ψηφιακής οικονομίας ότι δεν μπορούν να απαλλάξουν εαυτούς από βασικές φορολογικές υποχρεώσεις προς τους Ευρωπαίους πολίτες.

Αυτή την Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουμε και η πρωτοβουλία της Επιτρόπου, η οποία προέρχεται από τον χώρο των Φιλελευθέρων, δείχνει ότι τελικά υπάρχει Ευρωπαϊκή Ένωση σε ζητήματα τεράστιας οικονομικής και κοινωνικής σημασίας.

Να σημειώσουμε ότι με ανάλογες μεθοδεύσεις προσελκύουν και οι ελληνικές κυβερνήσεις τις μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις, ενώ φοροαπαλλαγή από τα μελλοντικά τους κέρδη ισχύει και για τις ελληνικές τράπεζες προκειμένου να ενισχυθούν τα ίδια κεφάλαιά τους.

Η ώρα της φορολογικής δικαιοσύνης σήμανε στην Ε.Ε. με πρωτοβουλία της κ. Βεστάγκερ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να δούμε αν η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει το φορολογικό καθεστώς που ισχύει στην Ελλάδα.