Η απάντηση για την «επόμενη μέρα»

Το κοινό πόρισμα, στο οποίο κατέληξε ύστερα από 3 μήνες εντατικής δουλειάς, παρουσίασε την Πέμπτη η Επιτροπή Διαλόγου και Θέσεων για τις Προοδευτικές Μεταρρυθμίσεις. Όπως τονίζεται στην εισαγωγή «Οι Φιλελεύθεροι και οι Προοδευτικοί του Κέντρου, οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Κεντροαριστεροί και οι Ανανεωτές της Αριστεράς έχουμε πολλά που μας ενώνουν.... Συζητήσαμε τα προβλήματα της χώρας σε κρίσιμους τομείς. Στις περισσότερες διαπιστώσεις συμφωνήσαμε γρήγορα. Αποφασίσαμε να μην κρύψουμε τις όποιες διαφορές μας “κάτω από το χαλί”. Εκεί που διαφωνήσαμε αρχίσαμε την ανταλλαγή επιχειρημάτων και πάλι στα περισσότερα λειτούργησε η πειθώ, σε άλλα υπήρξε αμοιβαία μετακίνηση. Αλλού οι διαφωνίες παραμένουν. Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς όταν έχεις να κάνεις με ανθρώπους με ξεχωριστή πολιτική προέλευση. Δεν θέλουμε εξάλλου ένα μονολιθικό φορέα». Στις διαδικασίες για τη διαμόρφωση των προτάσεων, όπως ανέφεραν τα μέλη της Επιτροπής, συμμετείχαν εκτός από βουλευτές και στελέχη των κομμάτων και των κινήσεων του χώρου, περισσότερες από 200 διακεκριμένες προσωπικότητες .

Στο κείμενο της Επιτροπής δίνεται απάντηση για την «επόμενη μέρα». Γίνεται καθαρά λόγος «για τη συγκρότηση νέου, ενιαίου προοδευτικού μεταρρυθμιστικού φορέα». «Η ολοκλήρωση της δικής μας προσπάθειας δίνει το σήμα για την έναρξη των διαδικασιών για την συγκρότηση του νέου, ενιαίου προοδευτικού μεταρρυθμιστικού φορέα με απόλυτο σεβασμό στη διαφορετικότητα και στην ιστορική διαδρομή κάθε κόμματος και κάθε κίνησης που μετέχει σε αυτό το διάλογο» αναφέρεται χαρακτηριστικά, περνώντας τη σκυτάλη στα κόμματα και τις κινήσεις για τα βήματα που θα ακολουθήσουν και θα οδηγήσουν στο στόχο για τη συγκρότηση του νέου φορέα.

Από το εισαγωγικό κείμενο είναι σαφής η οριοθέτηση του χώρου, αφού τονίζεται ότι «η Ελλάδα δεν αντέχει την καταστροφική πολιτική της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ταυτόχρονα, στην άλλη μεριά του πολιτικού συστήματος, η συντηρητική ΝΔ αδυνατεί να προσφέρει τις λύσεις που έχει ανάγκη ο τόπος».

Στις 10.000 λέξεις των κειμένων, καταγράφονται οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.

Ενδεικτικά αναφέρουμε, ανά τομέα:

• ΣΥΝΤΑΓΜΑ-ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

• Ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας με δυνατότητα να συγκαλεί εκείνος το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών, να ορίζει τους προέδρους των Ανεξάρτητων Αρχών από κατάλογο που προτείνει η Βουλή να κινεί τη διαδικασία για τον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας νομοσχεδίων.
• Ο ΠτΔ εκλέγεται από τη Βουλή. Στην 1η ψηφοφορία εκλέγεται αν εξασφαλίσει τα 2/3 της Βουλής, στη δεύτερη τα 3/5 και στην τρίτη ψηφοφορία αν εξασφαλίσει 160 ψήφους. Σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής παρατείνεται αυτομάτως κατά 1 χρόνο η θητεία του εν ενεργεία Προέδρου για να μη διαλυθεί η Βουλή.
• Η κυβέρνηση εκλέγεται για 4 χρόνια. Σε περίπτωση προκήρυξης πρόωρων εκλογών, η κυβέρνηση εκλέγεται για τον χρόνο μέχρι τη συμπλήρωση της τετραετίας.
• Ενισχύεται ο ρόλος της Βουλής. Περιορίζεται η καταχρηστική επίκληση του περίφημου «εθνικού θέματος εξαιρετικής σημασίας» για τη διάλυση της Βουλής.Απαιτείται η πλειοψηφία 3/5 της Βουλής για κάτι τέτοιο.
• Η Βουλή μπορεί με απόφαση 151 βουλευτών να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την κυβέρνηση και να προτείνει νέο Πρωθυπουργό.
• Η συνταγματικότητα των νόμων κρίνεται μόνο από τα Ανώτατα Δικαστήρια.
• Το Δικαστήριο μπορεί να απαγορεύσει τη συμμετοχή στις εκλογές κόμματος το οποίο λειτουργεί ως παραστρατιωτική οργάνωση, προβαίνει σε αντιποίηση αρχής και η ηγεσία του παροτρύνει στη χρήση βίας.
• Αναθεώρηση του άρθρου 86, «περί ευθύνης υπουργών». Τα αδικήματα που διαπράττουν οι υπουργοί υπόκεινται στους ίδιους κανόνες παραγραφής με εκείνα των υπολοίπων πολιτών. Επίσης αναθεωρείται το άρθρο 62 που παρέχει ασυλία στους βουλευτές. Οι βουλευτές πρέπει να προσφεύγουν στην προστασία της Βουλής μόνον όταν θεωρούν ότι η δίωξή τους είναι πολιτική ή καταχρηστική.
• Αναθεώρηση του άρθρου 16 ώστε να δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων με διαδικασίες αυστηρής πιστοποίησης και διαρκούς αξιολόγησης.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

• Το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας δεν πρέπει να βασίζεται κυρίως στην εσωτερική κατανάλωση, αλλά σε νέες παραγωγικές δραστηριότητες, σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες,
• Σχεδιασμός πολιτικών που να προκαλέσουν μαζική είσοδο νέων επενδύσεων (επενδυτικό σοκ), με αιχμή την ιδιωτική οικονομία, με προτεραιότητα την παραγωγή διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών και την ενίσχυση του μεγέθους των επιχειρήσεων.
• Επανασχεδιασμός του φορολογικού συστήματας με μείωση των φόρων των επιχειρήσεων και εν συνεχεία εξασφάλιση πολυετούς ισχύος του. Επανεξέταση των συντελεστών του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας για τις υπηρεσίες, ώστε να βρεθεί μια ισορροπία κινήτρων που να αντιμετωπίζει την εκτεταμένη φοροδιαφυγή.
• Νέος διάλογος με τον χώρο της εργασίας ώστε να προκύψει κοινωνική συναίνεση που να επιτρέπει την συμμετοχή όλης της κοινωνίας στην ανάπτυξη.
• Για την Ανασυγκρότηση της χώρας και την Ανάπτυξη χρειάζεται μία νέα συμφωνία με τους εταίρους μας που να αλλάζει την αρχιτεκτονική του παρόντος μνημονίου με μειώσεις φόρων και δαπανών, με παράλληλη προσαρμογή των αναγκαίων πρωτογενών πλεονασμάτων στο 2% με αντίστοιχη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

• Επαναπροσδιορισμός των αρμοδιοτήτων όλων των επιπέδων διοίκησης ώστε να τερματιστούν επικαλύψεις. Σταδιακή κατάργηση όλων των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων των Υπουργείων και ανάθεση - όσων εξ αυτών πρέπει να διατηρηθούν - στην Τ.Α. ή σε αποκεντρωμένους φορείς.
• Άμεση περιστολή των δομών με συγχώνευση-κατάργηση όσων ο σκοπός εκλείπει ή υπερκαλύπτεται.
• Δραστική μείωση του όγκου των συμβούλων του πολιτικού προσωπικού. Τα πολιτικά γραφεία ως δημόσιες υπηρεσίες καταργούνται.
• Κάθε δομή και κάθε πρόσωπο αξιολογείται με αδιάβλητες διαδικασίες υπο τον έλεγχο του ΑΣΕΠ. Η αμοιβή συνδέεται με την απόδοση. Οι αποδοτικοί υπάλληλοι επιβραβεύονται. Υπάλληλοι που κρίνονται επανειλημμένα ανεπαρκείς απομακρύνονται.
• Οι Γενικοί Γραμματείς των Υπουργείων επιλέγονται με ανοιχτό διαγωνισμό, ύστερα από προκήρυξη της θέσης, για πενταετή θητεία.
• Θεσμοθετείται η Κάρτα του Πολίτη. Κάθε πολίτης έχει μια Κάρτα κι έναν Αριθμό (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ΑΔΤ) για όλες τις συναλλαγές του με το Δημόσιο. Όλες οι συναλλαγές πολιτών με το Δημόσιο γίνονται μέσω των αναβαθμισμένων ΚΕΠ.

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

• Μεταφέρεται άμεσα πλήθος αρμοδιοτήτων στους τομείς της Φορολόγησης, της Χωροταξίας, Παιδείας, Πρόνοιας και Υγείας, Πολιτισμού, Αναπτυξιακών Προγραμμάτων.
• Οι Δήμοι αποκτούν οικονομική αυτοτέλεια με βασική πηγή εσόδων έναν βελτιωμένο και αντικειμενικό φόρο ακινήτων που περνά στη δική τους αρμοδιότητα.
• Ενίσχυση του ρόλου των δύο βαθμών Τ.Α. στον αναπτυξιακό προγραμματισμό και την υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
• Μετατροπή των Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης σε Επενδυτικά Ταμεία με ανακυκλούμενα κεφάλαια.
• Εξετάζουμε τη δημιουργία Μητροπολιτικών Δήμων, βάσει των ευρωπαϊκών μητροπολιτικών προτύπων.

ΠΑΙΔΕΙΑ

• Αναβάθμιση Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης ως ισότιμου εταίρου της γενικής Εκπαίδευσης. Κατοχύρωση επαγγελμάτων και καθορισμός επαγγελματικών δικαιωμάτων
• Ενίσχυση της πολιτικής των πρότυπων και πειραματικών σχολείων και επέκτασή τους σε κάθε νομό.
• Θέσπιση ενιαίων κριτηρίων κατάργησης ή συγχώνευσης ακαδημαϊκών μονάδων και άμεση υλοποίησή τους στο πλαίσιο ενός γενικότερου στρατηγικού σχεδιασμού για τη Χωροταξική αναδιάρθρωση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τη δημιουργία ισχυρών εκπαιδευτικών πόλων Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων.
• Ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και με διαδικασίες αυστηρής πιστοποίησης.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

• Ανάδειξη των Πόλεων και των Περιφερειών σε προνομιακά πεδία εφαρμογής των νέων δυνατοτήτων που προσφέρει ο πολιτισμός για βιώσιμη ανάπτυξη.
• Δυνατότητα ανάπτυξης μικρών δυναμικών επιχειρήσεων στα καλλιτεχνικά και πολιτιστικά επαγγέλματα που αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες και δημιουργούν απασχόληση.
• Ανάδειξη της οπτικοακουστικής παραγωγής ως σημαντικού παράγοντα καλλιέργειας του κοινού σύμφωνα με τις αρχές και τις αξίες των κοινωνιών της ανοχής και της πολυπολιτισμικότητας, αλλά και προβολής του παραγωγικού πολιτισμικού κεφαλαίου της χώρας.
• Σύνδεση του πολιτισμού με την επιχειρηματικότητα, τις νέες τεχνολογίες, την έρευνα και την καινοτομία.

ΠΡΟΝΟΙΑ

• Συγκρότηση ενός Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Προστασίας που αποβλέπει στην μετάβαση από προσεγγίσεις που ευνοούσαν την εκ των υστέρων αποκατάσταση του προβλήματος σε προσεγγίσεις που ευνοούν τις ανοικτές δομές, το εγγυημένο κοινωνικό εισόδημα, την πρόληψη των κοινωνικών προβλημάτων.
• Η υλοποίηση των υπηρεσιών κοινωνικής προστασίας γίνεται αποκλειστικά από τους Δήμους, ώστε να μειωθεί η απόσταση ανάμεσα στη Διοίκηση και τον πολίτη.
• Στόχος η διάθεση του 1% του προϋπολογισμού, δηλαδή η κατανομή των δαπανών για το Κράτος Πρόνοιας ως εξής: 19% Συνταξιοδοτικό, 6% Υγεία και 1 % Πρόνοια.
• Ο αναδιανεμητικός ρόλος του Κράτους Πρόνοιας στηρίζεται στην εφαρμογή της αρχής της καθολικότητας (π.χ. παιδικοί σταθμοί για όλα τα παιδιά) σε συνδυασμό με την εφαρμογή μιας μορφής ανταποδοτικότητας (π.χ. χαμηλή οικονομική συμμετοχή των γονέων ανάλογα με το εισόδημα).

ΥΓΕΙΑ

• Ηλεκτρονική Κάρτα Υγείας για κάθε πολίτη που έχει ΑΜΚΑ. Διαμόρφωση ενός βασικού πακέτου πρωτοβάθμιων και νοσοκομειακών παροχών για κάθε ασφαλισμένο.
• Δημιουργία Εθνικού Δικτύου ΠΦΥ, με Κέντρα Υγείας σε Καλλικρατικούς Δήμους και 24ωρης λειτουργίας στα μεγάλα αστικά κέντρα .
• Θεσμοθέτηση του «Βασικού Νοσοκομείου» για κάλυψη πληθυσμού ως 100.000 (κυρίως νησιωτικών και περιοχών). Στελεχώνεται με τις βασικές-απαραίτητες ειδικότητες και είναι διασυνδεδεμένο με Νοσοκομείο Αναφοράς
• Νέο σύστημα εργασιακών σχέσεων στο Ιατρικό Σώμα του ΕΣΥ.
• Θεσμική και λειτουργική αναβάθμιση με μετασχηματισμό του ΕΟΠΥΥ ως δημόσια «Ασφαλιστική Εταιρεία».
• Διεύρυνση της χρηματοδοτικής βάσης με διαρθρωτικές αλλαγές και εναλλακτικές πηγές, όπως συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα που αυξάνουν τις επενδύσεις του ΕΣΥ.

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Α. Κύρια Σύνταξη

• Νέο Μεικτό Σύστημα που θα είναι, μέσω της βασικής σύνταξης, αφενός αναδιανεμητικό (θεσμικός ρόλος του κράτους) και αφετέρου, μέσω της αναλογικής σύνταξης, ανταποδοτικό (κίνητρα για τους εργαζόμενους για παραμονή στην εργασία και τη συνεπή καταβολή εισφορών).
• Βασική σύνταξη για όλους με 15 έως 20 έτη ασφάλισης που θα ανέρχεται σε ποσοστό 5% του ΑΕΠ.
• Αναλογική σύνταξη που θα στηρίζεται στην ενίσχυση της αναλογικότητας και ανταποδοτικότητας στη βάση των καταβαλλόμενων εισφορών.

Β. Επικουρική Σύνταξη

• Καθολική και Υποχρεωτική Επικουρική Σύνταξη με το κράτος να διατηρεί τον θεσμικό του ρόλο. Η εξασφάλιση της διαφάνειας επιτυγχάνεται μέσα από τον Ατομικό Λογαριασμό για κάθε εργαζόμενο (κεφαλαιοποίηση εισφορών).
• Υποχρεωτική επιλογή από τον εργαζόμενο ενός Ταμείου: Επικουρικού (ΕΤΕΑ) ή Επαγγελματικού Ταμείου που θα διαλέγει ο ίδιος.
• Πλήρης κεφαλαιοποίηση στον ατομικό λογαριασμό του κάθε εργαζόμενου με δυνατότητα μετάβασης σε όποιο ταμείο επιθυμεί και παρακολούθησης της πορείας του Ατομικού Λογαριασμού.

Γ. Περιορισμός Εισφοροδιαφυγής- Βελτίωση Εισπραξιμότητας Οφειλών

• Μείωση των εισφορών για ενίσχυση της εργασίας και καταστολή της εισφοροδιαφυγής.
• Εφαρμογή του μέτρου της κάρτας εργασίας.

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

• Ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη, για τη μηχανοργάνωση και την ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των δικαστηρίων της χώρας.
• Ενθάρρυνση εναλλακτικών μορφών επίλυσης των διαφορών, όπως η διαμεσολάβηση και η δικαστική μεσολάβηση αλλά και ο θεσμός του plea bargaining στις ποινικές δίκες.
• Νέα χάραξη του δικαστικού χάρτη. Ένας “Καλλικράτης’’ για τη Δικαιοσύνη.
• Επανεξέταση του συστήματος αξιολόγησης δικαστών και δικαστηρίων, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
• Προστασία της ανεξαρτησίας της δικαστικής από την εκτελεστική εξουσία, με την ενεργή εμπλοκή της Βουλής στη διαδικασία επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης με σχετική πρόβλεψη στο Σύνταγμα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

• Μεγαλύτερη αξιοποίηση του θεσμού των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για την προσέλκυση ιδωτικών πόρων στην κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση των περιβαλλοντικών εγκαταστάσεων.
• Συστηματοποίηση του περιβαλλοντικού ελέγχου σε όλες τις δραστηριότητες, με θεσμοθέτηση σώματος ιδιωτών επιθεωρητών και τη χρήση Ηλεκτρονικού Περιβαλλοντικού Μητρώου συστηματικής παρακολούθησης της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων.
• Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός που θα εστιάζει στη σταδιακή απεξάρτηση από τον λιγνίτη, σε συνδυασμό με ένα σταθερό πλαίσιο στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών.
• Άμεση θεσμοθέτηση των Περιφερειακών Χωρικών Σχεδίων και αναβάθμιση του ρόλου τους, με ανάθεση της αρμοδιότητας παρακολούθησης στις περιφέρειες. Ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού και απόδοση της αρμοδιότητας παρακολούθησης της εφαρμογής στους Δήμους.
• Συνδυασμένες πολιτικές βελτίωσης της ποιότητας ζωής στις πόλεις, για «έξυπνες» πόλεις με τη χρήση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών για υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

ΦΩΤΟ: ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / ORESTIS PANAGIOTOU