Οι φυλές του τρίτου μνημονίου

Η οικονομική κρίση διανύει πια τον έβδομο χρόνο της. Αν ήταν παιδί θα πήγαινε ήδη στην Πρώτη Δημοτικού. Θα έδινε όρκους τιμής. Θα ήταν διαφορετικό αλλά ίσο με τα άλλα παιδιά, και όχι πριγκίπισσα ή βασιλόπουλο. Δεν είναι όμως και έτσι εξακολουθεί να μας ταλανίζει. Να καταστρέφει ζωές, να ρουφάει περιουσίες, να διαλύει δομές και σχέσεις. Συνεχίζει να επηρεάζει και τη συμπεριφορά μας. Να δημιουργεί απόλυτα διακριτούς ανθρωπότυπους και φυλές που ίσως κάποτε κεντρίσουν το ενδιαφέρον των ανθρωπολόγων. Το παρακάτω κείμενο, είναι το αποτέλεσμα μια πρόχειρης μελέτης πάνω σε πέντε αυτές.

1. Ο Παρτιζάνος Εξωτερικού

Ο ανθρωπότυπος αυτός ζει μόνιμα στο Λονδίνο ή στο Βερολίνο και διαθέτει υψηλό μορφωτικό επίπεδο και μια τακτοποιημένη ζωή. Ετούτη η πλαστή ευμάρεια, όμως, δεν τον αποκοιμίζει. Έχει αντιληφθεί από νωρίς το σκοτεινό πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία και κατακεραυνώνει με πύρινα στάτους στο φέισμπουκ. Φυσικά, είναι απόλυτα πεπεισμένος πως η Ελλάδα πρέπει να βγει από το ευρώ και την Ε. Ε. και κάνει σκληρή εξ κριτική σε όλα τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα. «Καλύτερα να πεινάσουμε λίγο, παρά να συνεχίσουμε να υπακούμε στο σάπιο αυτό σύστημα», τονίζει σε κάθε ευκαιρία. Το παράδοξο είναι πως, στην περίπτωση του Brexit, έχει διαφορετική άποψη. Εδώ τάσσεται υπέρ της παραμονής. Ιδίως αν είναι κάτοικος Βρετανίας και επωφελείται από τους ευρωπαϊκούς νόμους.

2. Ο Φιλελεταλιμπάν

Κάποτε ήταν ένας φυσιολογικός άνθρωπος. Οι μήνες, όμως, της διακυβέρνησης του Σύριζα, σε συνδυασμό με την έμφυτη αντιπάθειά του προς τον αριστερό λόγο, τον κατάντησαν νευρασθενικό. Έτσι, περνά τις μέρες του βρίζοντας εμμονικά κάθε τι συριζαϊκό, ενώ στο άκουσμα της λέξης «Φίλης», ο οργανισμός του αντιδρά με φλύκταινες και τικ. Ακόμα και όταν σπάει ο διάολος το ποδάρι του και η κυβέρνηση κάνει επιτέλους κάτι σωστό, ο Φιλελεταλιμπάν θα βρεθεί στα κάγκελα, επιμένοντας πως πρόκειται για μια ακόμη καταστροφική πολιτική. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του όμως, είναι η ικανότητά του να υποστηρίζει ταυτόχρονα τρείς τελείως αντιφατικές θεωρίες: Α) Ο Τσίπρας έχει σκοπό να μας κάνει κάτι ανάμεσα σε Βενεζουέλα του Μαδούρο και Καμπότζη των Ερυθρών Χμερ. Β) Ο Τσίπρας έχει γίνει ακραίος μνημονιακός και διαλύει την οικονομία για να παραμείνει στην εξουσία. Γ) Ο Τσίπρας είναι ανίκανος να εφαρμόσει το μνημόνιο, κάτι που ισοδυναμεί με διάλυση της οικονομίας.

3. Ο Ex-Συστημικός

Ήταν για δεκαετίες μέσα στα πράγματα. Συμμετείχε στα ΔΣ μεγάλων δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών, έπαιρνε εκπομπές στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο, διοργάνωνε συναυλίες και εκθέσεις δημοσία δαπάνη, ήταν μαϊντανός σε εφημερίδες και talk shows. Τώρα, είτε επειδή δεν υπάρχει πλέον «ψωμί» είτε επειδή τα χρόνια πέρασαν και είναι συνταξιούχος, έχει αποσυρθεί από όλα αυτά. Μπορεί λοιπόν με άνεση να βγάλει προς τα έξω την αντιεξουσιαστική πλευρά του εαυτού του και να κουνά το δάχτυλο σε όσους υπολείπονται έστω και ελάχιστα σε ανατρεπτική διάθεση από τον ίδιο. Κατακεραυνώνει «βοθροκάναλα» και «συστημικές φυλλάδες», βγάζει στα μανταλάκια όσους συνεργάζονται με τον ταξικό εχθρό, ενώ δεν σταματά να αποκαλεί ναζί τους Ευρωπαίους –τα ΕΣΠΑ των οποίων κάποτε ξεκοκάλιζε. Γενικά είναι ανυποχώρητος. Δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του. Ένας φάρος ηθικής μέσα στον ωκεανό της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας.

4. O Κρυπταυγίτης

«Εγώ δεν ψηφίζω Χρυσή Αυγή, όμως…». Συνήθως, η χρήση του «όμως» έπειτα από μια κύρια πρόταση, αντιστρέφει το νόημά της. Στην περίπτωση του Κρυπταυγίτη αυτό δεν ισχύει. Εκείνος πράγματι δεν ψηφίζει Χρυσή Αυγή. Συχνά, μάλιστα, καταφέρεται με πάθος εναντίον της, μην ξεχνώντας να αναφέρει τους αγώνες και τις θυσίες που έχει κάνει για τη δημοκρατία. Παρ’ όλα αυτά, τόσο οι θέσεις του, όσο και ο τρόπος με τον οποίο τις διατυπώνει, μοιάζουν βγαλμένες από χρυσαυγίτικη μπροσούρα. Φυσικά αδυνατεί να το αντιληφθεί και όταν του το επισημαίνεις διαμαρτύρεται έντονα. Άλλωστε δεν είναι καθόλου σωβινιστής, ξενοφοβικός, ή μισογύνης. Επίσης έχει πολλούς φίλους εβραίους και gay, όμως… (Ναι, εδώ η χρήση του «όμως» αντιστρέφει το νόημα της κύριας πρότασης).

5. Η Ελπίδα (δεν) έρχεται

Κάποτε στήριζε με πάθος τον Σύριζα και θεωρούσε τον Τσίπρα ηγέτη από εκείνους που βγαίνουν μία φορά στα 200 χρόνια. Συμμετείχε σε όλες αντικυβερνητικές (μέχρι τον Ιανουάριο του 2015) και φιλοκυβερνητικές (στη συνέχεια) συγκεντρώσεις και χρησιμοποιούσε το ταπεινό του μετερίζι στο φέισμπουκ για να ευχηθεί ψόφο στους μνημονιακούς και να διαλαλήσει την πεποίθησή του πως η «Ευρώπη αλλάζει σελίδα». Φυσικά, στο δημοψήφισμα έκανε αγώνα υπέρ του «Όχι» και υποδέχτηκε την νίκη με χορούς στο Σύνταγμα. Όλα άλλαξαν όταν ο Αλέξης επέστρεψε με έρπη από το Eurogroup. Από τότε απέχει από συγκεντρώσεις και κινηματικές δράσεις, ενώ στο φέισμπουκ ανεβάζει μόνο τραγούδια, φράσεις από βιβλία και φωτογραφίες με πληγωμένα ζώα. Στην πραγματικότητα περνάει μια κανονικότατη κατάθλιψη. Ένα μακροχρόνιο aftershock σαν εκείνο που βίωσαν οι πρωτόπλαστοι όταν βρέθηκαν εκτός Παραδείσου. Παρ’ όλα αυτά, όταν γίνουν εκλογές, πιθανότατα θα ξαναψηφίσει Σύριζα. «Τουλάχιστον αυτοί προσπάθησαν», θα ψελλίσει σαν δικαιολογία.